Sara Steyn vond bij Laterna Magica wat ze zocht: een school die het helemaal anders doet

25 februari 2019

Na twintig jaar in het onderwijs gewerkt te hebben, besluit Sara Steyn schoolleider te worden. Want hoe het nu in het onderwijs gaat, dat kan toch heel anders? Als schoolleider-in-opleiding ziet ze bij Laterna Magica hoe bestaande structuren losgelaten worden en er ruimte is voor de ontwikkeling van zowel leerling als leerkracht. Dit artikel is afkomstig van MaatschapWij, en de video is een co-productie van MaatschapWij en NIVOZ.

Op scholen komen mensen samen om te leren. Althans, de leerlingen, ondervond Sara in de twintig jaar dat ze vanuit verschillende rollen in het onderwijs werkte. 'Vaak zijn scholen zelf geen lerende organisaties. Ze laten zich leiden door het systeem waarin vaststaat wat een kind per jaar moet leren. En dan heb je ook nog de schotten tussen bijvoorbeeld opvang, basis en voortgezet onderwijs. Leerkrachten voelen weinig ruimte om het anders te doen én zichzelf te ontwikkelen.'

'Er moeten mensen zijn die het lef hebben om anders naar onderwijs te kijken en dit anders vorm te geven.'

Nieuwsgierigheid als bron van motivatie

Dit moet toch anders kunnen, dacht Sara. En om dit mede vorm te geven besluit ze een opleiding tot schoolleider te volgen. Ze gaat op zoek naar scholen waar zowel de leerlingen als de professionals zich ontwikkelen. En waar bestaande structuren worden losgelaten. Dit vindt ze bij Laterna Magica in Amsterdam. Hier wordt onderwijs gegeven zonder klassen, zonder vaste methoden, maar met een eigen, goed doordacht ontwikkelplan voor ieder kind.

'Kinderen leren bij Laterna Magica op natuurlijke wijze,' vertelt Sara. 'We starten vanuit hun nieuwsgierigheid, waarbij de school een oefenwereld is. Maar wel een die nauw verbonden is met de buitenwereld. In de moestuin kunnen kinderen bijvoorbeeld groenten oogsten die ze, door het goed lezen van een recept en onder begeleiding, omtoveren tot een gerecht. En dat kunnen ouders vervolgens weer kopen bij de ‘take-away’.'

“Het is prachtig om te zien dat kinderen al op jonge leeftijd goed kunnen benoemen wat ze nodig hebben om te ontwikkelen.”

Terwijl Sara meeloopt met schoolleider Annette van Valkengoed ziet ze dat leerlingen vanuit zelfreflectie en zelfvertrouwen, én met behulp van de coaches (de leerkrachten), hun eigen leerproces mede vormgeven. 'Afhankelijk van de brede leer- en ontwikkelbehoeften wordt samen met het kind een plan opgesteld en volgt het bepaalde workshops en clubs. En dit doen ze niet alleen van half negen tot drie, zoals op de meeste scholen. Laterna Magica is een integraal kindcentrum voor kinderen van nul tot dertien, wat betekent dat opvang en onderwijs worden gecombineerd.'

Ook de coaches leren

Bij Laterna Magica zijn ze ervan overtuigd dat een lerende omgeving alleen kan bestaan als alle betrokkenen zich ontwikkelen. Dus niet alleen de leerlingen, maar ook de coaches: de leerkrachten, pedagogen en andere experts. Het reflecteren op eigen onderwijspraktijken en co-teaching is dan ook geen uitzondering, maar de norm. En de talenten van coaches die zij normaal gesproken buiten school beoefenen, zoals muziek, natuur of sport, krijgen ook binnen Laterna Magica een plaats.

'We moeten onszelf niet alleen de vraag stellen: doe ik de dingen goed? Maar ook: doe ik de goede dingen?'

Dit maakt zowel de kinderen als de coaches binnen Laterna Magica zelfbewuste mensen, vertelt Sara. 'Ik weet nog goed dat ik bij een van mijn eerste bezoeken aan Laterna Magica werd rondgeleid door een zevenjarige dame. Zij kon mij precies vertellen wat voor een school het is, hoe zij wordt ondersteund in haar leerproces en waar ze goed in is. Wow, als je op die leeftijd al kunt benoemen wat voor jou belangrijk is in de wereld en hoe je daarin van betekenis wilt zijn, dan heb ik vertrouwen in de toekomst.'

Benieuwd naar Sara en Laterna Magica? Bekijk het videoportret:

 

Video door: Jeppe van Pruissen & Rozemarijn Weyers.