Zoektocht naar onderwijs in overeenstemming met menselijke ontwikkeling: 'Leidinggevende wie ben je?'

22 december 2014

Hoe kun je je innerlijke kompas gebruiken? Hoe richt je je professionele leven in op een manier waar je blij van wordt? In het boek 'Leidinggevende, wie ben je?' gaan onder meer Dolf van den Berg, Luc Stevens en Roland Vandenberghe op zoek naar de mens in de professie. De (school)leider als eigenaar van het eigen leerproces.

Dolf van den Berg (1940) was emeritus hoogleraar van de Radboud Universiteit te Nijmegen en voorzitter van de Taskforce Ontwikkelingsgericht Onderwijs (TOO). Hij overleed op 7 juli 2020 plots, op 80-jarige leeftijd.

'Leraar, wie ben je?'  Onder die titel verscheen in 2008 al eens werk n.a.v. studie, onder redactie van Luc Stevens. Hierin constateerden de auteurs dat er een toenemend aantal scholen zoekt naar onderwijs dat meer in overeenstemming is met de kenmerken van de menselijke ontwikkeling. Om leerlingen en leraren te erkennen als eigenaar van hun eigen ontwikkelingsproces, gaan deze scholen meer en meer voorbij aan geldende standaardiseringen in het onderwijs.

In 'Leidinggevende, wie ben je?' wordt hierop voortgebouwd en gekeken naar het leiderschap, dat daarbij past. “Leidinggevende, wie ben je?” volgt op “Denk aan je mensen” (Van den Berg, 2007) en “Onderwijsinnovatie: geen verzegelde lippen meer” (Van den Berg, 2009). Rode draad in deze studies is de zoektocht naar onderwijs dat meer in overeenstemming is met de kenmerken van menselijke ontwikkeling. Samen vormen de studies een trilogie over onderwijs en innovatie ervan.

Over het boek Leidinggevende, wie ben je?

In “Leidinggevende, wie ben je?” wordt een postmodern perspectief op leidinggeven ontvouwd. Het postmodernisme beziet de werkelijkheid als principieel chaotisch, waardoor planmatige en rationele oplossingen alleen niet langer toereikend zijn. De overmacht van logisch-rationele controlerende systemen is een probleem voor het onderwijs.

Postmodernisten vragen aandacht voor het gegeven dat het individu tegenwoordig meer en meer op zichzelf is aangewezen. Zelfbevestiging en ontwikkeling van gevoelens van eigenwaarde houden verband met persoonlijke groei en welbevinden, in relatie tot de ander. Dit maakt ‘herschepping’ van het proces van leidinggeven hoogst noodzakelijk. Hiertoe worden in “Leidinggevende, wie ben je?” nieuwe basisprincipes ontwikkeld, resulterend in elf dimensies van excellent leiderschap. Aan de hand van onderzoeksdata, ontleend aan de Nederlandse en Vlaamse onderwijspraktijk, worden deze dimensies nader ingevuld.

De huidige dominante politieke beheersstructuur in het onderwijs biedt nauwelijks ruimte voor het stellen van dieperliggende, existentiële en morele vragen van deze tijd. Toch is het van groot belang er in onze scholen aandacht aan te besteden. Iedere leidinggevende, van teamleider tot en met bestuurder, zal vooral een bemiddelaar moeten zijn van de ontwikkeling van anderen, niet door wegen vrij te maken, maar door anderen in staat te stellen hun wegen vrij te maken. De leidinggevende speelt met de kern van zijn persoon-zijn een belangrijke rol. Hij is zijn eigen instrument.

Dolf van den Berg was emeritus hoogleraar van de Radboud Universiteit te Nijmegen en voorzitter van de Taskforce Ontwikkelingsgericht Onderwijs (TOO). Hij overleed op 7 juli 2020 plots, op 80-jarige leeftijd.

Luc Stevens is emeritus hoogleraar Orthopedagogiek aan de Universiteit Utrecht en founding father van het NIVOZ. Hij ontwikkelde de succesvolle NIVOZ-trajecten Pedagogisch Leiderschap en Pedagogische Tact. Sinds 2008 is hij hoogleraar aan de Open Universiteit.

Roland Vandenberghe is hoogleraar emeritus van de KU Leuven. Hij was het hoofd van het Centrum voor Onderwijsbeleid en –vernieuwing. Hij promoveerde in 1970 op een onderzoek over onderwijsvernieuwing in het Secundair Beroepsonderwijs. In 2010 werd hij Professor ad Honorem de la Facultad de Ciencias Humanas van de Universidad Catolica, Damaso A. Larranga in Montevideo.

Boekgegevens

ISBN: 9789044130706
Aantal Pagina's: 285
Status: Verschenen - bestelbaar - leverbaar
Prijs: € 30,00
Uitgever : Garant Uitgevers nv

Het boek is hier te bestellen.