Geef de leraar zijn autonomie terug

15 februari 2024

Het vak van leerkracht is steeds minder aantrekkelijk. Er zijn veel leerkrachten die zijn uitgevallen, die afhaken of die erover denken om te stoppen. Het verzuim is erg hoog. Bart Heeling, zelf leraar in het speciaal onderwijs, schrijft over wat hij denkt dat nodig is: ‘Geef de leraar zijn autonomie terug.’

Het lerarentekort neemt toe, terwijl het aantal aanmeldingen voor de Pabo afneemt.
Vóór, maar vooral áchter de schermen heb ik inmiddels vele ontevreden leerkrachten gesproken. En dat heeft tevens gevolgen voor de leerlingen. Het aantal kinderen dat uitvalt of helemaal thuis komt te zitten is onverminderd hoog.

Maar als de leerkracht met plezier naar z'n werk gaat, heb je een grote kans dat de leerling gemotiveerder is.
Hoe maken we het vak van leerkracht weer aantrekkelijk? Hoe zorgen we dat het weer leuk wordt?

Door de leerkracht z'n autonomie terug te geven. Concreet ziet dat er ongeveer zo uit:

Wanneer er een wereldbol op het bureau van de leerkracht staat, werk van de kinderen aan de muur van het lokaal hangt en een geschiedenisplaat het bord vult, in plaats van dat er een timer, een stoplicht en een instructieposter van een bijvoeglijk naamwoord aan de muren moet hangen.

Wanneer een leerkracht na schooltijd het werk van de kinderen kan nakijken, in plaats van hun onderwijsbehoeften moet beschrijven in ontwikkelperspectiefplannen.

Wanneer een leerkracht met de collega's een kopje thee kan drinken, in plaats van aan te moeten schuiven bij een evaluatie, een overleg, een vergadering, een teamsessie, een bespreking of een ander soort afspraak. We leven inmiddels in een praatschappij in plaats van een maatschappij.

Wanneer een leerkracht creatief kan manoeuvreren in plaats van hersenloos moet registreren.

En wanneer een kind thuiskomt en enthousiast vertelt wat hij geleerd heeft, in plaats van terneergeslagen vertelt dat hij z'n werk niet af heeft.

Oftewel:

Wanneer kind en leerkracht gewaardeerd worden voor wie zij zijn,
in plaats van beoordeeld worden op wat zij doen.

Onderwijs.
Makkelijker kunnen we het wel maken.
Leuker ook.

Dit blog is met toestemming overgenomen van de LinkedIn-pagina van Bart Heeling

Bart Heeling heeft in 2011 een master special educational needs als gedragsspecialist afgerond en werkt sinds enkele jaren als leerkracht in het speciaal onderwijs cluster 4.