Sarina Hoogendam, leerkracht in Rotterdam: ‘Het maakt niet uit voor welke klas je staat. Ieder mens wil hetzelfde: gezien worden.'

16 mei 2022

Sarina Hoogendam stapte rond 2008 in het eerste NIVOZ-traject Pedagogische Tact. Ze voelde zich direct gezien én gesterkt. Het voorbije decennium bleef ze onderwijsavonden bezoeken, droeg ze het pedagogisch gedachtengoed uit en schreef ze over haar praktijk. Dit is een aflevering uit de serie NIVOZ-partnerportretten, de mensen met wie we optrekken en spreken over de samenwerking. 'Het maakt niet uit voor welke klas je staat. Ieder mens wil hetzelfde: gezien worden.'

‘Children full of life - de documentaire van de Japanse meester Kanamori - zag ik op het moment dat ik in mijn carrière vastliep. Ik wilde iets anders gaan doen en had het gevoel dat ik het niet goed deed. Toen ben ik in het traject Pedagogische Tact terechtgekomen en heb ik Luc Stevens leren kennen. Luc gaf woorden aan dat wat ik altijd op gevoel had gedaan. Hij was daardoor mijn steun in de rug. Onderwijs gaat niet alleen over cijfers en leren, het gaat vooral om de relatie met het kind.’

‘Jij hebt nog niet het niveau van een beginnend leerkracht. Dat had mijn toenmalige directeur me te verstaan gegeven. In het traject gaf ik voorbeelden van wat ik deed in de klas. Luc zei: je bent echt een excellent teacher. In dezelfde week! Je gelooft het niet. Voor het eerst in mijn leven dacht ik: wat ik doe is misschien wel juist.  Het gedachtegoed van het NIVOZ paste zo goed bij wat ik voelde, bij wat ik dacht dat het juiste was om te doen. In die periode en via NIVOZ vond ik uiteindelijk meer mensen die aan zichzelf twijfelden en struggelden met hoe het in het onderwijs vaak aan toe gaat.’

‘Intussen heb ik lesgegeven aan kinderen van 4 tot 24 jaar, van kleuters tot aan het hbo, van praktijkonderwijs tot hoogbegaafd. Het maakt helemaal niet uit voor welke leerlingen of studenten je staat. Ieder mens wil hetzelfde: gezien worden. En alle leerlingen of studenten kijken vooral naar wie jij bent, als mens.  Ze tasten je af. Ik ben denk ik wel doorzichtig, heb geen tweede agenda. Ze vinden me altijd lief, misschien iets té. Maar ze voelen dat het echt is, denk ik. Ik probeer altijd een opening te zoeken, ook als ze iets doen wat eigenlijk niet mag. Dat is ook iets wat ik heb geleerd: op het moment dat je zelf ontkoppelt, ben je alles kwijt. De kinderen uit de klas zetten is dus mijn allerlaatste optie. En altijd voor even. Ik kom er snel op terug. Ik ontkoppel alleen in de situatie, nooit in de relatie.’

‘NIVOZ staat voor mij voor het kind. Ik voel de drive om de pedagogiek, die zo broodnodig is en die heel ver weg is geweest, weer onder de aandacht en in de praktijk te brengen. Dat is het cadeau wat ik van NIVOZ heb gekregen. Dat je daardoor weer bij het ontwikkelen van het hele kind, komt, niet alleen de cognitie. Het gaat om het vormen van kinderen en jonge mensen. De maatschappij heeft dat heel hard nodig. Weten dat je je mening mag uiten én dat er grenzen zijn.’

‘Mijn directeur vond destijds dat ik veel te veel met de kinderen buiten was. In mijn eindpresentatie voor Pedagogische Tact heb ik mezelf gefilmd, buiten met de kleuters. Ik heb allerlei situaties in beeld gebracht en eronder gezet wat er gebeurde. Als kinderen aan het spelen waren met ijs en aan het tellen, schreef ik erbij: het bepalen van een nominale verzameling. Dat hele filmpje heb ik ondertiteld, zodat je ziet wat die kinderen doen, wat ze de hele dag leren. Een schepje dat omvliegt, een natuurkundige wet eronder. Dat filmpje is heel veel gebruikt door pabo’s. Ik zou dat nu wel weer op YouTube willen zetten om te zeggen: kijk, dat is het belang van (buiten) spelen!’

‘Ik weet dat er veel geld gaat naar het inhalen van leerachterstanden, naar onderwijsprogramma’s. Er zijn best wel goede initiatieven, maar uiteindelijk gaat het voor mij om pedagogische tact, om het ontwikkelen van empathie en het omarmen van het interculturele. Als je eenmaal empathisch bent, dan ga je ook niet pesten. Het heet misschien geen anti-pestprogramma, maar het is cruciaal.’

‘Ik ben blogger voor het platform hetkind, ik kom naar alle NIVOZ-onderwijsavonden. NIVOZ voelt als een tweede familie. Die avonden zijn mijn nascholing. Ik schreef er altijd artikelen over. De laatste tijd miste ik daar de tijd voor, maar nu het weer live is, kom ik weer. Zeker nu er ook avonden ook in Rotterdam gaan plaatsvinden.  Ik woon mijn hele leven al in of vlak rond deze stad. Eenmaal een Rotterdammert, altijd een Rotterdammert.’