Stichting Nivoz logo
Sterkt leraren, schoolleiders en betrokkenen bij de uitvoering van hun pedagogische opdracht

Nivoz Opleidingen

Pedagogische Tact (voor leerkrachten)

Het is een illusie om te denken dat voor pedagogisch handelen een handboek bestaat. Toch kun je wel een tactvolle basishouding ontwikkelen, die jou helpt vaker de leraar te zijn die je wilt zijn. Pedagogische Tact (PT) is hét basistraject van NIVOZ, kort samengevat als ‘het goede doen, op het juiste moment, ook in de ogen van de ander’.

Het eerstvolgende traject start in oktober/november 2026

Het is nu al mogelijk je in te schrijven via de groene button onderaan deze pagina!

Wat?

In het traject Pedagogische Tact zet je vragen centraal die gaan over de interactie tussen jou en je leerlingen en hun ouders, zoals:

  • Wat schuilt er achter het (soms uitdagende) gedrag van leerlingen, waarom doen zij wat ze doen?
  • Welke patronen zijn er in mijn pedagogisch handelen gekomen die niet of niet meer behulpzaam zijn? Hoe doorbreek ik die?
  • Hoe wil jij als leraar zijn voor jouw leerlingen/studenten en waar neem je ze mee naartoe?


Hierbij draait het om het gegeven dat jij je eigen instrument bent en dat je met jouw collega’s op school een team vormt, met een gezamenlijke pedagogische opdracht.

Voorbeelden van andere pedagogische vragen zijn:

  • Hoe bouw ik verder aan een stevige (werk)relatie met mijn leerlingen, ook met die ene moeilijk bereikbare?
  • Kan ik me meer bewust worden van de emoties en gedachten die mijn reacties op bepaalde leerlingen (en ouders) beïnvloeden?

Hoe?

In het traject Pedagogische Tact zet je vragen centraal die gaan over de interactie tussen jou en je leerlingen en hun ouders, zoals:

  • Wat schuilt er achter het (soms uitdagende) gedrag van leerlingen, waarom doen zij wat ze doen?
  • Welke patronen zijn er in mijn pedagogisch handelen gekomen die niet of niet meer behulpzaam zijn? Hoe doorbreek ik die?
  • Hoe wil jij als leraar zijn voor jouw leerlingen/studenten en waar neem je ze mee naartoe?


Hierbij draait het om het gegeven dat jij je eigen instrument bent en dat je met jouw collega’s op school een team vormt, met een gezamenlijke pedagogische opdracht.

Voorbeelden van andere pedagogische vragen zijn:

  • Hoe bouw ik verder aan een stevige (werk)relatie met mijn leerlingen, ook met die ene moeilijk bereikbare?
  • Kan ik me meer bewust worden van de emoties en gedachten die mijn reacties op bepaalde leerlingen (en ouders) beïnvloeden?

Wat brengt het je?

Jouw onderwijspraktijk is je werkmateriaal en jouw pedagogische kompas geeft richting aan je ontwikkeling. Je werkt in kleine groepen. Tussen de bijeenkomsten heb je praktijkopdrachten. Je bent bereid om naar jezelf en naar elkaar te kijken. Om niet-helpende routines, oordelen en angsten los te laten.

Het streven is om ‘het goede te doen, op het juiste moment, óók in de ogen van de ander’. Dat vraagt om ruimte geven en grenzen stellen. Hoe doe je dat, zodat je samen verder kunt?
Er is ruimte voor eigen leervragen, waardoor het traject voor jou en jouw team ook daadwerkelijk betekenis heeft.

Vier aandachtsgebieden

In het traject Pedagogische Tact (PT) staan vier ‘aandachtsgebieden’ centraal. Deelnemers ontwikkelen zich als individu en als team langs aspecten van 'leraar zijn' binnen een school.

  1. Pedagogische opdracht. Wat is volgens jou de bedoeling van onderwijs in relatie tot de samenleving? En wat betekent dit voor je rol en verantwoordelijkheid in de ontwikkeling van leerlingen?
  2. De leraar is zijn eigen instrument. Inzicht in eigen kwaliteiten en die manifesteren in je handelen.
  3. Leerling zien als partner en actor. Kennis van de leerling, perspectief van de ander kunnen en willen innemen.
  4. Leraar zijn binnen een team. Een onderzoekende en open houding in het team, werken vanuit een gezamenlijke visie en elkaar als steunbron ervaren.
     

Achter de link vind je artikelen die over deze aandachtsgebieden zijn verschenen in het magazine Van12tot18.

Voor wie?

Je wordt je bewuster van je handelen en het effect ervan op de ander. De relatie met je leerlingen/studenten en collega’s wordt rijk en voedend. Je bouwt een nieuw handelingsrepertoire op. En je staat steviger, omdat je hebt geleerd je keuzes te legitimeren. Je ervaart meer rust en ruimte in je dagelijkse werk, juist door aandacht te geven aan wat jij écht belangrijk vindt. De waan van de dag, of wat er allemaal moet nemen minder vaak de overhand.

Maak gebruik van je eigen scholingsbudget!

Alle leraren, onderwijsondersteunend personeel in het po, vo, mbo, hbo en universiteiten. Je kunt individueel deelnemen in een open traject, met collega’s van andere scholen, of je volgt een traject met je eigen schoolteam (of een deel ervan) in een incompanytraject. Een teamtraject biedt direct de mogelijkheid om samen een pedagogisch veilig schoolklimaat te creëren.
 

Vragen, kosten en inschrijven

Als leraar of docent kun je voor ‘professionalisering’ gebruikmaken van het jaarlijkse scholingsbudget. De AOb heeft de afgelopen jaren afspraken gemaakt. Je leidinggevende of schoolbestuur zal je verder kunnen helpen. 

Bekijk ook deze link: https://www.aob.nl/professionalisering/scholing-en-cao/

Testimonial

crkbo_instelling_rgbVoor de eerste vragen m.b.t. incompany trajecten (inhoud en kosten) of andere info kun je terecht bij ons Office Management via [email protected] of telefonisch via 010 - 322 54 50. Je kunt je vragen ook stellen aan onze teamleider opleidingen, Martijn Verhagen, via: 06 - 16 46 14 65.

Kosten
De kosten voor een individueel open traject bedragen: € 2.250 
De kosten van de trajecten zijn vrij van btw-heffing.

Inschrijven
Inschrijven kan via het formulier onderaan deze pagina.
In de bijlage vind je ook de Algemene voorwaarden, alsmede een Landelijke klachtenregeling.

 

 

Literatuur

Het traject Pedagogische Tact is een heel persoonlijk ontwikkeltraject. Durven fouten maken of delen dat je misschien niet de juiste beslissing hebt gemaakt, omdat je op dat moment dacht dat je iets móest doen, wat achteraf niet hoefde.  Wat ik merk, is dat leerkrachten steun zoeken bij elkaar en daardoor dus elkaar eigenlijk vaker opzoeken en het niet meer in de klas houden, maar die deur openzetten en denken: “Hé, zou jij hier ook tegen aanlopen? Nee? Misschien kan ik van je leren, wil je delen?” -  Juul van der Meer, Burgemeester de Vlugtschool, Amsterdam.

 

Delen:

Onze ervaringen

“Het traject Pedagogische Tact heeft mij meer inzicht gegeven in mijzelf, als mens en daardoor ook als leerkracht. Over waarom ik de dingen doe zoals ik ze doe en ervaar zoals ik ze ervaar. Het heeft mij op een andere manier naar mensen leren kijken, een verrijking waar ik nog dagelijks dankbaar voor ben.”

Nicole Wouters
Nicole Wouters
Vml. leraar op basisschool Klinkers in Tilburg

“Pedagogische tact heeft me aan het denken gezet over de docent die ik ben en de docent die ik wil zijn. Het heeft me bewuster gemaakt van de keuzes die ik maak in mijn lessen en me uitgedaagd scherper te reflecteren. Vragen stellen, in plaats van snel te oordelen. Zoeken naar de leerling achter het gedrag.”

Arjan Moree
Arjan Moree
Docent geschiedenis en maatschappijleer bij Penta Jacob van Liesveldt in Hellevoetsluis

“Deze vormende opleiding heeft ervoor gezorgd dat ik iedere dag voel er te zijn voor mijn leerlingen. Kijkend en luisterend, zonder oordeel en met een rugzak vol kennis, sta ik in verbinding met het kind en kunnen we samen op pad.”

Kim van Haeften
Kim van Haeften
Vml. leraar op de Torenuil, IJsselstein

Op de hoogte blijven?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief