Podcast met Femke over het belang van verwondering: ‘Binnen de onderwijsgrenzen grenzeloos te werk gaan’

12 januari 2021

Wat is het belang van verwonderen in onderwijs? En wat kan dwalen daarvoor betekenen? Femke Keeren wijdde een masterscriptie aan deze vragen, een onderzoek dat zijn uitwerking niet mist. ‘Ik ben een gelukkig mens, ik heb mijn plek in de wereld gevonden,’ zegt ze in deze NIVOZ-podcast.

Je kunt je abonneren op de NIVOZ-podcast via Spotify en Apple Podcasts. We publiceren ongeveer tweewekelijks. Je krijgt dan bij elke publicatie automatisch een melding. Dit is aflevering 35.

‘Het is verwonderlijk voor mij om te zien dat ik door letterlijk te dwalen een incubatietijd heb gecreëerd waarin ik de snelweg van het onderwijs heb kunnen verlaten en over kronkelpaadjes kon gaan,’ schrijft Femke Keeren in haar scriptie, een afsluiting van de master Onderwijspedagogiek aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ‘Het laat mij zien dat het mogelijk is om in onderwijs het objectieve en subjectieve, het analytische en poëtische te verbinden en binnen de onderwijsgrenzen grenzeloos te werk te gaan. Het heeft mij een hoopvolle, nieuwe mogelijkheid getoond.’

De scriptie – een jaar terug genomineerd voor een prijs en hier terug te lezen – was de directe aanleiding om met Femke Keeren een podcast op te nemen. Om de zoektocht en het dwalen van haarzelf, dat een voedingsbodem van verwondering kan zijn, als vertrekpunt te nemen. ‘Het is iets waar ik in mijn scriptie niet zo op ben ingegaan, maar een verwonderde blik kan je de schoonheid van het leven laten zien, ondanks alle ellende die er in de wereld schuilt. Het maakt het waardevol om hier te zijn.’

Een verwonderde blik kan je de schoonheid van het leven laten zien, ondanks alle ellende die er in de wereld schuilt.''

Femke - vier jaar terug al eens stagiaire bij NIVOZ – zegt haar bestemming te hebben gevonden, zonder dat het nu of tevoren bepaald is. Haar eigen omzwervingen, uitstapjes en vele bezigheden – eigenlijk sinds haar verhuizing van Limburg naar Amsterdam – springen in het oog. Vanuit een rol als initiatiefnemer van De Bildung Academie (DBA) is ze – terug in de onderwijsstructuren – docent Humanistisch Vormend Onderwijs (HVO) in wording. Maar houdt ze vooral de ogen open tijdens haar reis. ‘Binnen of buiten de structuren, ik heb absoluut geen voorkeur meer. Ik denk dat het allebei heel belangrijk is. Buiten kun je een soort voorbeeld zijn, maar uiteindelijk wil iedereen toch vooral een verandering van het systeem teweegbrengen.’

Bij het schrijven van haar scriptie – een literatuuronderzoek – staat ze op de schouders van een groot aantal denkers, filosofen en pedagogen, zoals Cornelis Verhoeven, Joke Hermsen, Hans Alma en Anders Schinkel.  ‘Verwondering kan ons de tijd als duur laten ervaren. Het raakt een diep ik, een moi profond, dat richtinggevend kan zijn in ons leven.’ De samenleving en het onderwijs zou er, denkt ze, van opknappen. ‘In een school met aandacht voor een buitengewone tijd zouden kinderen vanuit een intuïtieve kracht verbindingen aan kunnen gaan met hun binnen- en buitenwereld. En kunnen groeien.’ 

In een school met aandacht voor een buitengewone tijd zouden kinderen vanuit een intuïtieve kracht verbindingen aan kunnen gaan met hun binnen- en buitenwereld.''

Precies zoals het haar is vergaan. Maar Femke Keeren, voor wie het theater, het spel en de kunsten ook nooit ver weg zijn, droomt verder. Van een plek voor de klas, met jongeren, als vakdocent HVO. En van een verdiepend onderzoek  rondom verwondering, voortbouwend op haar scriptie. ‘Ik heb heel veel kunstzinnige ideeën gekregen, maar wil ook meer op de theorie verder gaan. Ik hou erg van schrijven. Ik zou bijvoorbeeld graag met andere mensen alle paradoxen in het stuk en alle vragen verder willen onderzoeken. En ik zou eigenlijk ook een lessenreeks over, in of met verwondering willen maken. Maar ook mensen willen spreken – een op een – over een begrip als inspiratie. Mag ik jou daarvoor eens uitnodigen?’

Femke is sowieso geïnteresseerd in de reacties van mensen op haar scriptie: 'Het belang van dwalen voor wonderrijk onderwijs'. Via [email protected] kun je haar per mail bereiken. En of in gesprek komen.