Martin Schravesande: op zoek naar een onderwijsvorm voor thuiszitters

23 maart 2022

‘Leren om echt contact te maken met pubers begint bij de durf om jezelf op het spel te zetten’. En Martin Schravesande zet zichzelf op het spel als hij op een kleine Vrijeschool voor speciaal onderwijs eigenlijk puur intuïtief leraar wordt van een thuiszittersklas. Vanaf het begin prikkelt het woord “thuiszitters” zijn pedagogische belangstelling. Hij wil voor deze kinderen, die de wil (of het lef) om te leren helemaal zijn verloren of misschien wel nooit gekend hebben, het verschil proberen te maken. In zijn boek “De Thuiszittersklas” beschrijft Martin zijn zoektocht naar de wil om te leren.

Rikie van Blijswijk las met ingehouden adem het boek van deze moedige leraar: “Vertrouwen is nooit voorwaardelijk en altijd spannend, omdat het de mogelijkheid in zich draagt dat je belazerd of teleurgesteld wordt. Met echt vertrouwen zet je iets op het spel en zo kom je in contact. Kinderen voelen dat”.

De auteur van het boek “De Thuiszittersklas” weet met zijn prachtige schrijfstijl (van huis uit is hij neerlandicus) deze jongeren een ‘gezicht’ te geven. Hij schrijft over wie ze zijn, wat ze doen, in welke bui ze naar school komen of waarom niet en over hun thuissituatie. Al lezend voel ik verbondenheid met deze kids en hoe ze tegen de wereld en hun toekomst aankijken. Ik lees het boek in één adem uit, maar raak er ook af en toe ontmoedigd van, moet ik eerlijk bekennen. Lees hier over de eerste dag met zenuwen, een gitaar en zo min mogelijk macht (pdf).

Martin beschrijft mooi hoe hij met zijn leerlingen op reis is gegaan. Hij blijkt een pedagoog in hart en nieren, die in eerste instantie in zijn eentje en met behulp van veel zelfreflectie contact blijft zoeken met ze en ze veiligheid biedt. Hij laat de jongeren heel en blijft vertrouwen op zijn uitgangspunten. Het gaat hem erom wat kinderen willen en die wil (weer) actueel te maken.

In de oneven hoofdstukken van dit boek vertelt leraar Martin over zijn ontmoeting met veertien bijzondere en toch ook zo normale jongeren. In de even hoofdstukken vertelt Martin de pedagoog wat van de eerste vijf jaar geleerd is, welke vorm het onderwijs heeft gekregen en waarom die vorm blijkt te werken. Deze even hoofdstukken zijn wat mij betreft lezenswaardig voor iedereen die leraar is. Immers, contact maken, pedagogische moed en jezelf op het spel zetten… dat is onderwijs geven! Lees bijvoorbeeld hier over het begin van een dag in de thuiszittersklas (pdf)

Drieluik
Binnenkort publiceren we, met tussenpozen van een week, drie artikelen van Martin Schravesande die als centraal thema zullen hebben: “Wat heb ik geleerd van ‘mijn thuiszitters’?”
1. Over hechting en pedagogiek. 
2. Over het recht op een pedagogische relatie 
3. Over pedagogische moed