Janoes Vermeijden, NIVOZ-partner in de coalitie: ‘Ik ontdekte dat stilte een heel krachtig middel is’

11 mei 2022

In de NIVOZ-coalitie ontmoeten onderwijsprofessionals elkaar als ‘critical friends’. Janoes Vermeijden is één van hen. Ze reflecteert graag op haar pedagogisch handelen en leiderschap. Ze leidt een vrijeschoolafdeling van een vo-school in Delft (Waldorf Grotius) en werkt ondertussen aan het oprichten van een nieuwe school. Dit is een aflevering uit de serie NIVOZ-partnerportretten, de mensen met wie we bij NIVOZ optrekken en spreken over de samenwerking. ‘Ik ontdekte dat stilte een heel krachtig middel is.’

‘Ik heb NIVOZ ontdekt op LinkedIn en ben al snel veel artikelen gaan lezen. Het leek me heel gaaf om mee te doen aan de coalitie, omdat je dan uitzoomt op je dagelijkse werkpraktijk. Zo zie ik de rol van NIVOZ ook. Door dat uitzoomen kun je stilstaan bij wat er voorbijkomt. Dat geeft verdieping aan mijn werk en maakt dat ik geïnspireerd blijf.’

‘Ik kan me de eerste bijeenkomst van de coalitie nog goed herinneren, bij Rikie (van Blijswijk, red) thuis. Ik moest heel erg wennen aan het vertragen. Van nature heb ik een ander tempo, omdat ik denk dat mijn werk dat van me vraagt. Maar toen ik me er eenmaal aan over had gegeven, bracht het me een soort bezinning. We kregen in de coronatijd van Rikie ook hele mooi vragen, naar onszelf, naar ouders en naar kinderen. Waardoor ik stilstond bij de zorg voor mezelf en mijn team en wat dat de kinderen brengt.‘

Ik moest heel erg wennen aan het vertragen. Van nature heb ik een ander tempo, omdat ik denk dat mijn werk dat van me vraagt.''

Wat ik ingewikkeld vind na deze coronatijd, is de polarisatie. Doordat de wereld van school en thuis zo afgescheiden is geweest, merk ik dat er ook kreukjes zijn ontstaan in de relatie met ouders. Je ziet dat wij-zij denken ook breder in de maatschappij. Ik denk dat dit ook wel een thema is voor NIVOZ: hoe kun je alle lagen aan het woord laten? En de leerlingen. We praten zo vaak óver de leerling in plaats van mét de leerling. Terwijl leerlingen het eigenlijk zo goed weten en beter dan wij kunnen verwoorden.’

‘Er is me van de coalitie ook een hele mooie werkvorm bijgebleven. Je loopt met elkaar een rondje en legt de ander een vraag voor waar je mee leeft. Vervolgens loop je samen hetzelfde rondje in stilte. Daarna loop je een derde ronde, waarbij de luisteraar vertelt wat hij gehoord heeft en wat er naar boven kwam. Ik luisterde naar een schoolleider waar privé veel speelde en dacht ‘ojee, ik moet met iets briljants gaan komen’. Dat rondje in stilte doet dan van alles. Wat ik merkte was dat er precies gebeurde wat ik haar toewenste. Ik viel stil van binnen, luisterde naar het geritsel van de bladeren en keek alleen maar. Ik ontdekte dat stilte een heel krachtig middel is.’

‘Ik heb die werkvorm ook met mijn team gedaan en hen ook die vragen gesteld rondom corona. Op die manier verstevigt de coalitie echt mijn rol als schoolleider. Ik zou wel meer willen doen met NIVOZ, maar ik ben nu erg druk met het stichten van een nieuwe school in Delft, waar we vrijeschoolonderwijs tot aan het eindexamen willen bieden. Want het is geen trucje dat je even twee of drie jaar doet. Door mijn huidige bestuur is besloten dat we een onderbouwafdeling moeten blijven. Dan moeten leerlingen dus overstappen naar regulier. Terwijl de wens bij leerlingen, team en ouders leeft dat het vrijeschoolonderwijs tot aan het eindexamen wordt gegeven.’

‘Ik doe het oprichtingswerk tussen de bedrijven door, maar zeker niet alleen. Er zijn ook ouders erg druk mee. Door de wet Meer ruimte voor nieuwe scholen is het nu makkelijker een nieuwe school te stichten, maar het is nog steeds een ingewikkeld proces. Het zijn steeds bulkjes werk, zoals pas alle documenten voor de inspectie, waar we net akkoord op hebben gekregen. Het is iets dat ik heel graag wil realiseren voor de leerlingen en hun ouders. Dan vind je blijkbaar de tijd.’