Column: 'Mogen de geplante bomen even blijven staan, alstublieft?'

15 juni 2015

Maddy Hulshof schrijft regelmatig columns over haar zoon Gijs. Het afgelopen schooljaar vormden school, Gijs en thuis een perfecte stabiele pedagogische driehoek. Maar daags voor de zomervakantie wordt duidelijk dat zowel Gijs' ambulant begeleider als zijn mentor komend schooljaar geen deel meer uitmaken van de zorgketen rondom Gijs. Er moet opnieuw gewerkt worden aan partnerschap. Maddy's column: 'Mogen de geplante bomen even blijven staan, alstublieft?'

Gisteren lag ik in de bosjes, maar daarover straks meer.

De eerste schoolweek (nou ja 3 dagen) zit er weer op voor Gijs. Het vakantiebruin is in rap tempo vervangen door moe-wit met wallen. Alle zeilen weer bijzetten voor hem en voor mij. Want niets is meer vanzelfsprekend in een nieuw schooljaar. Zeker niet als je autisme hebt en het geluid van een deur die opengaat klinkt als een sirene, het geluid van een bladzijde die omgeslagen wordt het volume van een stofzuiger evenaart. De wereld een permanente kermisattractie is.

Rechtop blijven staan Gijs, niet vallen. Afgelopen schooljaar lukte het ook, in korte tijd vormden school, Gijs en thuis een perfecte stabiele driehoek. Maar de laatste dag van het oude schooljaar maakten zowel Gijs’ ambulant begeleider als zijn mentor bekend dat ze komend jaar geen deel meer uit zouden maken van de zorgketen rond Gijs. De ambulant begeleider werd overgeplaatst.

Zoals voorzien verzet de veranderende geldstroom binnen passend onderwijs de paaltjes. Natuurlijk ga je op zoek naar een andere baan als je weet dat het werk dat je jaren met hart en ziel hebt gedaan (en waarvan je weet hoe nodig het is) ophoudt. Iedereen wil liever werken met de blik op een horizon in plaats van op een blinde muur. Zijn mentor, altijd nieuwsgierig naar Gijs, wilde verder groeien. En groeien in het onderwijs in Nederland is lastig: hoe meer kwaliteit je toont op de werkvloer, hoe sneller het management je insluit. In Finland zie je juist het omgekeerde, daar staan juist de best gekwalificeerde en opgeleide mensen op de werkvloer, daar waar heden en toekomst elkaar raken. Achter een bureau zitten kan iedereen.

Eerst maar eens vakantie.

En nu staan we aan het begin van het tweede jaar middelbare school. Er is een nieuwe mentor, er is een nieuwe ambulante begeleider, maar we moeten nog bouwen aan de driehoek. Verbinden en vertrouwen. Ook Gijs moet alles weer even opnieuw leren. Het ochtend-naar-school-gaan-ritueel zal bij alle pubers lastig zijn om weer op te pakken. Gijs verzuipt er bijna in. Aankleden, badkamer, schooltas, brood, schoolpas, lockersleutel. Tussen al die losse onderdelen komt hij steeds even bij mij, als een vis op zoek naar lucht. Ik blijf zitten op een vast punt, als baken en waar nodig als roer. Als een boom in het bos dat hij niet ziet.

Op naar school, binnen 10 minuten is hij weer terug. Geen van zijn klasgenootjes stond op het fiets-verzamelpunt. Via de Whatsapp-groep met zijn vriendjes herinnerde hij zich dat er gisteren in de verte iets was gezegd over ‘om 10 uur beginnen’. Ik probeer het thuis na te zoeken: heb ik iets gemist? Gijs kan ik niets kwalijk nemen; voor hem is school school, en thuis thuis. Dat moet ik de volgende zorgbijeenkomst even verduidelijken op school. Dat als ze Gijs niet kunnen vinden in het bos, hij misschien achter een boom staat. En ik weet vaak achter welke. Ik ken hem al zo lang, dat ze me dat mogen vragen. Dat mijn telefoonnummer ook maar 10 cijfers is, en niet versleuteld is als een Da Vinci-code. Dat we het samen moeten doen: onze kinderen door het bos leiden. En ook dit keer gaat het lukken om  een sterke driehoek te bouwen: school-leerling-ouder.

Gisteren lag ik in de bosjes, en ik ben er niet trots op. Gijs moest na een drukke schooldag naar waterpolotraining en aansluitend naar de tandarts. Dat zijn twee bomen. Ik was er niet gerust op dat dit goed ging. Na waterpolotraining gaat hij altijd direct naar huis. Mijn voorstel om hem van waterpolo op te halen en samen naar de tandarts te gaan sloeg hij vastberaden af: ‘Ik ben geen klein kind meer’. Nee, maar het niet nakomen van een tandartsafspraak kost 30 euro. Hij weigerde pertinent. Dus heb ik me op het kantelpunt van zwembad en tandarts schuilgehouden achter de bosjes bij het nabijgelegen busstation om te kijken of Gijs van boom naar boom kon fietsen. En dat deed hij, ik hoefde hem niet de weg te wijzen.

Groei! Ik moest even slikken. Dit bosje had hij in de jungle van alledag weer overleefd.

Aan de nieuwe minister van onderwijs wil ik graag vragen of hij/zij het misschien de komende jaren rustig kan houden. Alles even laten zakken, luisteren naar de harde werkers op de vloer. Even de geplante bomen laten staat, zodat ze kunnen groeien en mijn Gijs de weg kunnen wijzen. Ik zou zo graag willen dat hij het bos eens zag.

Dank u wel.

Maddy Hulshof is auteur van het boek Dirigeren van de oceaan. Op  haar website zijn meer columns te vinden. Tevens biedt zij workshops aan over autisme.