Aftermovie Breedvormend Onderwijs Festival vangt energie, verbinding en inhoud: 'Die ene spark kan leiden tot... BAM!'

13 januari 2025

Vaak zeggen beelden meer dan woorden. De aftermovie van het Breedvormend Onderwijs Festival vangt perfect de energie, verbinding en de inhoud die deze onderwijsdag in Amsterdam - ook als ervaring - uniek maakte. In deze terugblik van vijf minuten worden er veel aspecten van ons mens-zijn aangeraakt. Met dank aan cameraman Koen van Driel en Saar Frieling, Arlon Luijten en de ontroerende bijdrage van de jongeren van het Codarts Lyceum.

Op 29 november 2024 vond het Breedvormend Onderwijs Festival plaats in de Tolhuistuin in Amsterdam. Met meer dan twintig interactieve workshops, de boeiende lezing van Kiza Magandane (hier helemaal terug te lezen) en de leerlingen van het Codarts Lyceum brachten we elkaar een stap dichter bij de essentie van breedvormend onderwijs: onderwijs waarin ieder kind en iedere leraar zich thuis kan voelen.

Want, Breedvormend onderwijs is niet alleen maar iets wat je op papier kan bedenken. Je moet het ook echt doen, je moet het voelen en je moet er ruimte voor maken, zo leidde NIVOZ-directeur Jan Jaap Hubeek de feestelijke dag in. ‘En als je af en toe even niet meer weet waar het over gaat, de leerlingen hebben de woorden op het raam geschreven: spiritueel, cognitief, emotioneel, sociaal, fysiek, moreel, creatief.’

Breedvormend onderwijs gaat eigenlijk over de vraag hoe wij ons onderwijs tot een oefenplaats maken om mens te zijn - en met elkaar ervaren wat we te doen hebben in deze tijd, voor alle kinderen. En wat dat van ons vraagt. Bij gelegenheid werden opbrengsten gedeeld vanuit het vierjarige programma, waar vier lerarenopleidingen en zes scholen samen optrokken en waarin Willemijn van Woerkum en Aziza Mayo namens NIVOZ een begeleidende rol speelden en waarin de zes bouwstenen voor Breedvormend onderwijs als een van de handvatten op tafel kwamen te liggen.

Leone de Voogd, een van de onderzoekers: ‘Eigenlijk zijn die bouwstenen ook organisch uit het programma ontstaan. Op een gegeven moment ontstond een soort behoefte om de inzichten die we opdeden, te bundelen, te kaderen. Om ook naar je eigen onderwijspraktijk te kijken van, als je dan breedvormend onderwijs wilt geven of ontwikkelen, waar kijk je dan naar?'

Erwin Bolt, en van de schooldirecteuren: ‘Met die bouwstenen ben ik ongelooflijk blij mee. Ik zie het als een uitkomst waarmee ik datgene wat we doen op school continu kan spiegelen, kan toetsen; als een soort kwaliteitskader dus waaraan we de dingen die we continu behandelen in school, ook kunnen ophangen.’

Kiza Magendane - politicoloog, schrijver en initiatiefnemer van De Nieuwe Kamer - zorgde met een korte lezing voor input vanuit het sociaal-maatschappelijke vlak. ‘Wat helaas de afgelopen weken alleen maar zichtbaar is geworden, is dat het hekjesdenken ons uit elkaar drijft. We missen de basis om voorbij onze verschillen op zoek te gaan naar een gezamenlijke toekomst. Het onderwijs is wat mij betreft de ultieme tussenruimte die we ons kunnen voostellen, om meerstemmigheid te stimuleren. Ook omdat het een van de weinige plekken is waar je kunt leren jezelf te kunnen laten zien, en fouten kan maken zonder veroordeeld te worden. Samen vormen we een koor, Iedere stem maakt onderdeel uit van een groter geheel.‘

De kern van breedvormend onderwijs volgens Kiza ligt in het stimuleren van leerlingen om niet alleen kennis en vaardigheden te ontwikkelen, maar ook persoonlijkheid en betrokkenheid bij de wereld en verantwoordelijkheidsgevoel. ‘Als we de problemen in de samenleving willen aanpakken, moeten we docenten dus voorzien van vaardigheden waarmee zij betekenisvolle frictie in de klas kunnen vormgeven. En dat begint natuurlijk met de moed van de docenten om zichzelf te laten zien. Dat betekent dat ze hun eigen waarden en overtuigingen mogen delen en dat ze gewoon mens mogen zijn.’

Ieder kind brengt een eigen wereldcontext mee in de klas en kan vanuit die context een verrijkende bijdrage leveren aan andere leerlingen en het onderwijsproces, aldus Kiza, mits de leraar daar oog voorheeft en ruimte biedt. Leone: ‘Je moet het samen doen, dus dat je echt elkaar nodig hebt om lerend te blijven, om aan breedvormend onderwijs te bouwen.’ En Farida Yahyaoui, ook verbonden aan NIVOZ: ‘De vraag die mij bezighoudt is hoe je ongemakkelijke gesprekken niet uit de weg gaat. Hoe je ervoor zorgt dat ook die gesprekken die niet leuk zijn, maar die wel ontzettend belangrijk zijn dat je die met elkaar blijft voeren. Op een manier dat je de ander, maar ook jezelf heel houdt.’

Voor meer informatie, artikelen en contact over Breedvormend onderwijs, zie de website: www.breedvormendonderwijs.nl

In het voorjaar komt er ook nog een boek uit n.a.v. het programma. Houd de website – ook die van NIVOZ – in de gaten.

Geniet van de beelden, de sfeer en de inhoud.

.