'Zomaar roepen dat je depressief bent is niet leuk'

20 mei 2019

Wat het laten zien van je verdriet teweeg kan brengen in je klas, waar niet iedereen altijd even subtiel uit de hoek komt. Geschiedenisleraar Arjan Moree ziet zijn klas ontdooien als een van zijn mentorleerlingen zo dapper is om een presentatie te geven over iets wat voor haar heel dichtbij komt: een depressie.

Daar stond ze dan. Dertien jaar oud, net een half jaartje in de brugklas en in dat prille leventje al zoveel meegemaakt. Ze moest haar verhaal doen. Het zat haar dwars. Signalen uit de klas raakten haar en zorgden ervoor dat de noodzaak haar verhaal te delen alleen maar groter werd voor haar. Vandaag was daar dan die dag. Het mentoruur zou voor de klas anders verlopen dan ze gewend waren. Jamie begon haar presentatie.

Mijn mentorgroep bestaat dit jaar uit een wat gevarieerd gezelschap. Op het eerste gezicht zijn het achtentwintig vrolijk ogende leerlingen, die gezamenlijk een behoorlijke hoeveelheid geluid kunnen produceren. Een groep ook die de mening niet onder stoelen of banken steekt en dat leidt nog wel eens tot wat woorden met elkaar.

In één van de gesprekken die ik dit jaar met Jamie gevoerd heb gaf ze aan dat ze zich zorgen maakt om opmerkingen die leerlingen maken. Als er slechte resultaten behaald worden roepen sommige leerlingen hardop dat ze depressief zijn, dat ze het niet meer zien zitten en daarna gaan ze lachend de rest van de dag tegemoet. Deze opmerkingen hebben op Jamie veel effect. Zij heeft depressie en suïcidale gevoelens van dichtbij meegemaakt in de familie. 'Die klasgenoten hebben geen idee wat ze zeggen, ze weten gewoon niet waar ze over praten. Het maakt me boos dat ze zulke opmerkingen maken', vertelde Jamie. Ze vatte het plan op om een presentatie te verzorgen voor de klas waarin ze haar zorgen kon uiten en haar eigen verhaal kon doen. Samen met haar docente Engels bereidde Jamie een mooie presentatie voor.

Vandaag was dus het grote moment. Vol spanning stond Jamie voor de groep en begon haar verhaal. 'Depressie is niet eventjes jezelf rot voelen, maar gaat veel verder dan dat. Zomaar roepen dat je depressief bent is niet leuk om te doen', vertelde Jamie nog net voordat de tranen kwamen. Ze vertelde over haar familie, hoe het haar raakte om familieleden met een eetstoornis in een kliniek te zien en te horen dat zij niet meer wilden leven. Ze vertelde ook hoe belangrijk het was om hulp te vinden en te krijgen. Jezelf te accepteren zoals je bent, hoe moeilijk dat ook is. 'Iedereen mag er zijn', was de boodschap die Jamie de klas mee wilde geven. Dat alles door de tranen van een tiener heen.

Jamie had duidelijk iets losgemaakt met haar verhaal

Ademloos zat de klas te luisteren. Niemand waagde het nu om een grappig bedoelde rotopmerking te maken. De tranen van Jamie maakten duidelijk dat verdriet er mag zijn, dat dit gevoeld en gedeeld mag worden. Even viel er stilte na haar presentatie en daarna kwamen de verhalen. De klas zit vol met verborgen verdriet en nu was het moment om dat met elkaar te delen. Verhalen en tranen vochten soms met elkaar om voorrang. Leerlingen luisterden naar elkaars verhalen en steunden elkaar. Jamie had duidelijk iets losgemaakt met haar verhaal. Ik vind het prettig hier ruimte voor te bieden en ook de moeilijke momenten met elkaar te delen. Ook Jordy wilde iets vertellen, maar kwam niet uit zijn woorden. Ik heb het maar zo gelaten, dat komt maandag wel weer.

(foto: Anemone123 Pixabay)

Arjan Moree, en ik ben docent geschiedenis op PENTA College CSG Scala Rietvelden in Spijkenisse.