Yuri, als het lastige jongetje van de klas. Wie laat wat hier nu liggen?

12 augustus 2016

Onze olympische turner Yuri van Gelder werd afgelopen weekend per direct naar huis gestuurd vanuit Rio de Janeiro. Hij had normen en waarden overschreden die gelden binnen TeamNL en de KNGU-turnploeg. Yuri was het stoute jongetje in de klas. En werd door de meester en de schoolleiding weggestuurd. Van Gelder voelt zich slachtoffer en spande een rechtzaak aan. Ondertussen was Nederland de voorbije dagen verdeeld geraakt in voor- en tegenstanders. Marcel Kesselring tracht een laagje verder te kijken. Wie laat hier wat nu liggen? ofwel: Onderwijs is topsport.

De zaak:
Nadat hij zich had geplaatst voor de finale op het onderdeel ringen is Yuri van Gelder een nacht weggebleven uit het olympisch dorp. Hij had in het Holland House feest gevierd en - op zijn nachtelijke zwerftocht - alcohol genuttigd. Bij terugkeer in zijn tijdelijk onderkomen maakte hij lawaai en was er rumoer. Tot zover de feiten zoals we die kennen. Chef-de-mission Maurits Hendriks was resoluut: “We staan voor samen excelleren met respect voor alle afspraken en regels. Onze sporters hebben een voorbeeldrol en daar past dit gedrag absoluut niet bij.”

Van Gelder werd de school uitgestuurd. Maar nadien zweeg zowel de leiding - Maurits, NOC*NSF en turnbond -  als de turner als het graf. Daarmee ontstond er onrust, kwamen er meer vragen,  en was er een voedingsbodem voor allerlei speculaties.

Iedere docent heeft een 'Yuri van Gelder' in de klas. Eentje die het groepsproces verstoort, eentje die zich niet houdt aan de afspraken, eentje die eerst doet en dan pas nadenkt, eentje die maar niet binnen die lijntjes wil kleuren…….

Ja en wat doe je dan als docent? Houd je hem erbij? Stuur je hem de klas uit? Of...?

Als docent ben je continu bezig met ruimte geven aan leerlingen en coachen. Je schept daarnaast kaders waarbinnen ze kunnen bewegen. Op school maak je SAMEN met leerlingen afspraken in de klas en stimuleer je positief gedrag. Het speelveld is duidelijk. Er zijn altijd jongetjes die de randen opzoeken en daar soms overheen gaan. Hoe ga je om met buitenbeentjes en hoe houd je hen aan boord? Hoe zorg je ervoor dat een kind presteert en zorg je ervoor dat je recht doet aan álle leerlingen? Het is een dagelijkse uitdagingen van elke leraar. Ik noem het passend onderwijs!

Maurits spreekt van 'samen excelleren'. Kan dat  voor een ieder op zijn of haar eigen wijze en/of is er een keurslijf van regels? Door wie worden deze regels opgesteld en wat is de functie ervan? Als we wielrenner Bouke Mollema moeten geloven zijn de teamregels van Rio niet samen met sporters gemaakt. Hij zegt de regel in elk geval zelf niet te kennen van sporters die geen alcohol mogen drinken.

In hoeverre zijn regels eigenlijk allesbepalend? Of dienen ze - als grenzen worden overschreden - als middel om opnieuw met elkaar om de tafel te zitten? En te kijken wat de volgende stap is? De juiste stap. Samen.

Natuurlijk zijn er ook regels waar je je als mens aan moet houden, we noemen dat de wet! Bij de Olympische Spelen is er de olympische eed, de tekst die tijdens de openingsceremonie van elke  Spelen wordt uitgesproken door een sporter. De deelnemers beloven dat ze zich tijdens de Spelen aan die eed houden.

“In the name of all the competitors I promise that we shall take part in these Olympic Games, respecting and abiding by the rules which govern them, committing ourselves to a sport without doping and without drugs, in the true spirit of sportsmanship, for the glory of sport and the honour of our teams.”

Hebben topsporters daarnaast nog een waslijst met regels nodig waar zij zich aan moeten houden? Misschien, als ze daar zelf voor kiezen. Om te voorkomen dat we te zeer een praatclub worden. Toch neigt het mijn inziens naar onvolwassenheid als we steeds nadrukkelijker een land zijn geworden van regeltjes, en daarmee grijze eenheidsworsten!

Van passend onderwijs naar passend topsport beleid!

'Zonder relatie geen prestatie,' zegt Luc Stevens al jaren. Als docent ken je je pappenheimers en dus ook juist deze buitenbeentjes. Ze geven kleur aan de samenleving, ze doen jou en de maatschappij doet ontwikkelen, ze maken een ieder bewust. Van zichzelf en elkaar.

Apple gaf ze een voetstuk, Het zijn vaak  buitenbeentjes die excelleren. En soms hebben ze extra aandacht nodig. Of is er coulance geboden. Omdat we zien wat hij/zij vooral wel brengt. Yuri – zo zou je zeggen – loopt al een tijdje mee. Die zouden de betrokkenen moeten kennen. En hij zichzelf. We zouden moeten weten wat hij nodig had? En andersom? Om samen verder te komen, om samen verder te reiken.

“Onderwijs is topsport!”, zo zei Foppe de Haan, voetbaltrainer, al eens. De spijker op zijn kop.
Elke dag, elk lesuur zit er een Yuri van Gelder in de klas….

Marcel Kesselring is docent online communicatie (AVANS, opleiding communicatie), kwartiermaker online communities en oprichter van COschool.