Video met Daan Roovers: pleidooi voor de gematigde mening
20 juni 2019
Aan meningen geen gebrek vandaag de dag. En bang om ze te uiten zijn we ook niet. Toch schort het volgens Daan Roovers, de nieuwe Denker des Vaderlands, aan een vruchtbaar debat. We richten ons te veel op meningsuiting en te weinig op meningsvorming. Bovendien is er te veel aandacht voor extreme opvattingen, terwijl de meeste mensen er behoorlijk gematigde opvattingen op nahouden. Kom en leer waarom juist de gematigde stem van belang is in het publieke debat. Kijk en luister mee naar de lezing die Daan Roovers in april 2019 gaf in het programma van Radboud Reflects, een open podium van de Radboud Universiteit in Nijmegen.
Daan Roovers is filosoof en sinds maart 2019 Denker des Vaderlands. De komende twee jaar wil ze zich vooral inzetten voor ‘publiek denken’: hoe kunnen wij gezamenlijk verder komen? In februari 2018 verzorgde ze al eens een masterclass bij stichting NIVOZ: Nieuw licht op opvoeden... tot volwassenheid
Meningen zijn privé-uitingen geworden. Wat we voorheen alleen thuis op de bank ventileerden, durven we tegenwoordig ook rustig op televisie of op sociale media te zeggen. Maar is zeggen wat je denkt niet iets heel anders dan het hebben van een mening?
Als de vrijheid van meningsuiting wordt opgevat als een recht op zelfexpressie, verdwijnt het publieke en politieke karakter ervan..Volgens Roovers ontstaan meningen pas in interactie. We zouden daarom minstens zoveel waarde moeten hechten aan meningsvorming als aan meningsuiting. En dan blijken we vaak een stuk gematigder. Het hedendaagse publieke debat is daar niet op ingericht. Op (sociale) media voeren extremen de boventoon en ook aan talkshowtafels schuiven vooral de uitersten aan. Hoe te zorgen dat het (digitale) plein weer van iedereen wordt en ook de gematigde stem wordt gehoord?
Publiek denken
Daan Roovers is geïnteresseerd in hoe opinievorming werkt en hoe we écht publiek kunnen leren denken. Het gaat er volgens haar niet zozeer om dat we 'kritisch' leren denken, maar dat we 'publiek' leren denken. Publiek denken is niet gericht op wat ons onderscheid van elkaar, maar op het publieke, op onze gezamenlijkheid. In haar onderzoek naar hoe een dergelijk publiek denken eruit zou kunnen zien, gaat ze te rade bij de Duitse filosoof Immanuel Kant, die het belang benadrukte van het “publiek gebruik van de rede.” Volgens Kant is het belangrijk dat we de rest van de wereld in ons denken betrekken en dat we zélf leren denken en ons niet verschuilen achter autoriteiten.
Na haar lezing ging Daan Roovers in gesprek met politiek filosoof Stefan Schevelier.
Dit is een verkorte herpublicatie van het artikel op de website van Radboud Reflects. Daar vind je ook een uitgebreid verslag van de hand van Bas Nordkamp.
Radboud Reflects organiseert lezingen voor iedereen over filosofie, religie, ethiek, samenleving en cultuur. De (internationale) wetenschappers die bij ons spreken, bieden je een vernieuwende en verdiepende kijk op de grote vragen van deze tijd. De lezingen vinden meestal in de avond plaats in het Collegezalencomplex of Theaterzaal C van de Radboud Universiteit en in het centrum van Nijmegen in LUX en soms in De Vereeniging of de Stadsschouwburg. De tarieven zijn meestal € 7,50 | € 5,- en gratis voor studenten.
Foto: Ted van Aanholt.
Reacties