Podcastserie Onderwijs na corona: ‘Back to normal? Dit is juist het moment om door te pakken.’

24 juni 2020

‘Ik hoor hier heel weinig back to normal, het is eerder het moment om door te pakken,’ zegt Bas Leijen van De Nieuwste School in Tilburg in deze podcast. ‘En niet alleen als het gaat over onze pedagogische opdracht, ook wat betreft onze organisatiestructuur.’

Je kunt je ook abonneren op de NIVOZ-podcast via Spotify en Apple Podcasts. We hopen ongeveer tweewekelijks te blijven publiceren. Je krijgt dan bij elke publicatie automatisch een melding.

Dit is de eerste aflevering in een serie ‘Onderwijs na coronatijd’ – via Zoom opgenomen -  waarin we gesprekken voeren met leraren, opleiders en onderzoekers naar aanleiding van de ervaringen in de voorbije periode, met het onderwijs op afstand. Luc Stevens – founding father van stichting NIVOZ – verzorgt in deze podcast een inleiding en luistert vervolgens naar de praktijkverhalen van Bas Leijen, onderwijsmanager in het voortgezet onderwijs – en Marianne Betjes, leraar in groep 8 van het Kindcentrum Sint Jan in Waarland, een dorpsschool nabij Heerhugowaard.

De crisis is mogelijk een kans om het pedagogisch perspectief van de school dichterbij te halen, zo zet gespreksleidster Rikie van Blijswijk de toon van dit gesprek. En ook volgens NIVOZ-collega Luc Stevens is dit het moment om eens met elkaar stil te staan, zie zijn artikel, zeker omdat er door de nieuwe omstandigheden ook een belangrijke verschuiving heeft plaatsgevonden. ‘Door de crisis hebben leraren en schoolleiders de kans gekregen om zichzelf als professionals te ervaren, als typisch waar het als professional op aankomt: op de relatie met je leerlingen. En op die met je collega’s, zodat de school als geheel goed verschijnt. De vraag zou dus zijn: hoe is dit ons bevallen? Wat zijn de ervaringen waardoor we eventueel zeggen: dat zouden we anders willen doen.’

Voor Bas Leijen staat het begrip nabijheid – ook vanaf de herstart - centraal. ‘Voor de een betekent nabijheid dat je letterlijk samenzit, voor de ander dat je een compliment krijgt als je iets goed gedaan hebt, en vervolgens weer verder kunt. Nabijheid is dus niet dat je per se 27 uur per week op school moet zijn. Dus de vraag is: hoe kunnen we daarin differentiëren? We hebben nu een model dat gericht is op het organiseren van het doceren. We hebben een rooster waarbij een leerling om kwart voor tien Duits heeft, omdat dan de docent Duits beschikbaar is. En daarna de docent Engels. En we zien dat er hoegenaamd geen interactie is tussen die twee.’

Nabijheid is dus niet dat je per se 27 uur per week op school moet zijn. Dus de vraag is: hoe kunnen we daarin differentiëren?''

Hoe kunnen wij echt als groep rondom leerlingen staan? En het leren van kinderen faciliteren? Op De Nieuwste School worden nieuwe mogelijkheden verkent, zegt Bas. En het is ook op school bij Marianne Betjes een vraag die leidt tot inspirerende sessies en avonden, ook met de ouders. ‘We merkten in het begin van de crisis aan ouders dat ze heel graag resultaten wilden zien, met name gevoed door de publieke opinie waarin alleen maar gesproken werd over leerachterstanden. Terwijl wij als leraren echt onze focus op de pedagogische opdracht hebben liggen en al op dag twee van de sluiting dachten: vrijdag is Jantje jarig, hoe gaan we dat doen?’

Wij als leraren hebben echt onze focus op de pedagogische opdracht liggen en dus dachten wij al op dag twee van de sluiting: vrijdag is Jantje jarig, hoe gaan we dat doen?’'

In deze podcast vertellen Bas en Marianne hoe zij hiermee - zelf en op school - omgaan. En met name in welke mate ze elkaar – zowel ouders als docenten onderling - als steunbron ervaren. Het schoolleiderschap is daarin cruciaal, zo betoogt Marianne Betjes. ‘Het denkt dat veel afhangt van de veerkracht van je leidinggevende. Of die inderdaad teruggrijpt naar kaders die bekend zijn en die controle geven - of dat je een schoolleider hebt die kansen ziet. Zoals bij ons op school die dan zegt: vertel eens, wat houden we vast? Want we gaan natuurlijk niet terug naar gewoon. Want gewoon bestaat niet meer.’

Opname en redactie: Rob van der Poel.