Podcast over Klein Amsterdam in coronatijd: ‘We hebben het nog nooit gedaan, dus we kunnen het vast!’

31 maart 2020

En toen sloten opeens de scholen en lijkt alles anders. In deze podcast-reportage zoeken we Eva Vesseur op, schoolleider van Klein Amsterdam. Ze vertelt openhartig wat er allemaal op haar afkomt, welke kansen zij ziet en met welke pedagogische vragen zij met haar team op reis is. ‘We hebben het nog nooit gedaan, dus we kunnen het vast!’

Je kunt je ook abonneren op de NIVOZ-podcast via Spotify en Apple Podcasts. We hopen ongeveer tweewekelijks te blijven publiceren. Je krijgt dan bij elke publicatie automatisch een melding.

Verslaggever Jan Jaap Hubeek was eerder bij Klein Amsterdam, een vernieuwingsschool die anderhalf jaar terug in Amsterdam-Noord is gestart. Hij maakte er – kort voordat de crisis ons naar een nieuwe werkelijkheid leidde - een podcast-drieluik. Over leren in de tussenruimte, de slogan die zo bij deze school past, de praktijk en de eerste ontwikkelingen.

Nu onderneemt hij met Eva Vesseur een wandeling door Amsterdam, via de Dam naar de Oude Kerk, tegen een surrealistisch decor. Ze ontdekken samen wat de stilte van de stad te zeggen heeft, zonder toeristen en de grote drukte. De parallel met het onderwijs is snel gemaakt. Ook Klein Amsterdam was opeens dicht, althans zo voelde het. En de kinderen kwamen op afstand. Dat is niet zoals het bedoeld was. ‘We zijn een hecht team, Klein Amsterdam vormt een samenleving en dan valt dat ineens uit elkaar,’ zegt Eva, aan het begin van het gesprek.

Kinderen worden natuurlijk vreselijk gemist (‘we hebben speciale plek in Google Hangout waar we die gevoelens met elkaar kunnen delen’) en wat achterbleef – het gebouw en de school - was niet veel meer dan een levenloze ruimte. En toch ook – zo zegt Eva – is de nieuwe werkelijkheid een heel levendige. ‘Door allerlei inperkingen, gaat de creativiteit ook stromen. Je gaat van de nood een deugd maken.’ Klein Amsterdam is dus Online Klein Amsterdam! geworden, een metamorphosische co-productie tussen ouders en team. Het credo was alleszeggend, vol optimisme en hoop: 'We hebben het nog nooit gedaan, dus we kunnen het vast!.’

Lekker spelen in tijden van onzekerheid en onrust, zo staat er te lezen bij een filmpje dat via sociale media werd gedeeld. De hond van juf Lies gaat op zoek naar de kinderen en drukt zijn snuit tegen de camera. Gevonden! Want ook op Klein Amsterdam wordt op afstand geprobeerd het leren op een andere manier, zo goed en zo kwaad als mogelijk is, voort te zetten. Maar, benadrukt Eva, is de eerste prioriteit een andere: ‘Het eerste doel is om de leerlingen verbonden te houden met de school, dat ze zich nog Klein-Amsterdammer voelen.’

Het eerste doel is om de leerlingen verbonden te houden met de school, dat ze zich nog Klein-Amsterdammer voelen.’'

Er worden dus geen werkboekjes meegegeven, het gevolg van een goed gesprek dat met het team is gevoerd, maar wel voorzieningen getroffen zodat iedereen, alle leerlingen, kunnen inloggen en bereikbaar zijn. En wat betreft de leermogelijkheden, vanuit de visie van  het ‘leren in de tussenruimte’ is er volgens Eva Vesseur eigenlijk ook geen sprake van een beperking. De tussenruimte (een begrip van Hannah Arendt) is een plek van ontmoeting, waar de kinderen en de wereld elkaar tegenkomen. Leren over echte onderwerpen en situaties die spelen op dit moment, en van de mensen die je daarbij ontmoet; de buren, de straat, de buurt, de stad. Eva: ‘Ook in deze situatie kun je nog steeds best veel met je omgeving. Een andere omgeving dat wel, want ieder leerling heeft een ander thuis. Maar eigenlijk zitten we ook weer met elkaar in hetzelfde schuitje. Dat verbindt en roept ook weer veel verbeeldingskracht op.’

Maar eigenlijk zitten we ook weer met elkaar in hetzelfde schuitje. Dat verbindt en roept ook weer veel verbeeldingskracht op.’'

Klein Amsterdam komt voort uit het verlangen naar vernieuwend onderwijs en meer goede onderwijsplekken. In 2015 kwam de stad Amsterdam met de wedstrijd ‘Onze nieuwe school’. Er was een geweldige opbrengst: 124 ideeën over leren en onderwijs. Klein Amsterdam was één van de vier winnaars. Het is een initiatief van betrokken ouders, onderwijs-professionals en inwoners van Amsterdam-Noord. In het schooljaar 2018-2019 ging Klein Amsterdam van start met ongeveer 60-80 leerlingen, verdeeld over de groepen 1-4. Klein Amsterdam is een éénpitter onder het bestuur van Stichting Leren in de Tussenruimte.

Eva Vesseur is naast schoolleider en bestuurder van Klein Amsterdam, tevens initiatiefnemer van Het Educatie Bureau waarmee ze leerervaringen ontwerpt voor het onderwijs, de culturele sector en de rest van de wereld. Lessen voor dagelijks gebruik in creatieve technologie, media, burgerschap, kunst, duurzaamheid, taal en geschiedenis.

Website Klein Amsterdam: https://kleinamsterdam.school/