Pedagogiek als dragend weefsel

31 juli 2025

‘Er wordt heel wat geworsteld in en rond het onderwijs: leraren die het goed willen doen, kinderen en jongeren die zoeken, beleidsmakers die balanceren. Wat mij raakt: we vergeten soms dat weerstand erbij hoort. Niet als iets om op te lossen, maar als iets menselijks om samen in te blijven. Voorbij gedrag, voorbij regels — terug naar ontmoeting.’ In haar werk als adviseur, docent en onderzoeker ziet Astrid Ottenheym die worsteling telkens terug. Ook in haar promotieonderzoek: het is zoeken, vallen, weer boven komen, naar adem happen. Steun van haar omgeving en haar hoogleraren is onmisbaar in de zoektocht naar steeds beter begrijpen — en durven toepassen. Zij schreef voor onzejeugd.nu deze uitnodiging om weer even stil te staan bij wat ons drijft — in onderwijs, in leiderschap, in mens-zijn.

NIET VERSTOPPEN, MAAR VERSCHIJNEN

Steeds vaker zie ik het gebeuren:
kinderen die zich terugtrekken,
leraren die hun lol verliezen,
leidinggevenden die zich vastklampen aan regels
omdat niemand het nog weet.

Gedrag wordt een schild,
regels het wapen.
We praten over structuur,
vergeten wat eronder ligt: de ontmoeting.

Pedagogiek vraagt om innerlijke stevigheid.
Om te blijven staan als het schuurt.
Je emoties te kanaliseren,
zodat je de ander blijft zien — en begeleiden.
Om te zeggen wat je raakt,
op een manier die de ander nog kan horen.

Dat is toch wat we willen?
Een kind dat zich ontpopt in plaats van verstopt.
Zichzelf leert kennen,
de wereld, relaties, weerstand.
In onze interacties leert het wie het is,
en hoe het zich tot anderen en de wereld kan verhouden.

Soms krijgt een kind liever straf dan zich bloot te geven.
Beheersen in plaats van nabij zijn —
dan verliezen we het kind, en onszelf.
De basis van de pedagogiek is onze houding,
ons menselijke en professionele kompas voor ontwikkeling.
Durf jij dit vast te houden — voor jezelf, en voor het kind?
—
Zie voor meer www.onzejeugd.nu