Stichting Nivoz logo
English
Sterkt leraren, schoolleiders en betrokkenen bij de uitvoering van hun pedagogische opdracht

Nivoz Podium

13 april • Onderwijsavond • Terugblik

Onderwijsavond met Karen Heij en Paul Frissen: Voorbij de eindtoets. Over ongelijkheid en de rol van toetsing in ons onderwijs

Karen Heij en Paul Frissen waren op 13 april 2022 - na twee jaar corona - weer live op het Maitland-podium in Driebergen te aanschouwen en dat leverde dynamiet op. Heij is in april 2021 gepromoveerd op een onderzoek naar de eindtoets basisonderwijs en haar bevindingen logen er niet om. Samen met hoogleraar bestuurskunde Paul Frissen sprak zij over de rol van toetsing. Over het in beeld brengen van groei en het doorbreken van een systeem dat ongelijkheid in stand houdt.

Leerlingen en leraren zijn geen robots. Menselijke ontwikkeling, opvoeding en onderwijs zijn geen processen met eenduidige, voorspelbare verbanden van oorzaak en gevolg. Toch lijken principes van industriële processen - standaardisering en efficiëntie – vaak dominant in ons onderwijssysteem. Dit gaat gepaard met een sterke focus op de vergelijking van cognitieve prestaties, waarbij een kloof tussen winnaars en verliezers ontstaat. Het is tijd voor een humanisering van het onderwijs. In de reeks NIVOZ-onderwijsavonden in het schooljaar 2021-2022 onderzoeken we hoe we het menselijke in het onderwijs kunnen terugbrengen, dan wel behouden. Lees hier meer over ons jaarthema ‘I’m not a robot’.  

Op deze terugblikpagina vind je terug:

Een eerdere inleiding

Voorbij de eindtoets.
Over ongelijkheid en de rol van toetsing in ons onderwijs

De tweedeling van de samenleving in insiders en outsiders dreigt al op jonge leeftijd, door de rol van de school als ‘selectiefabriek’. Gestandaardiseerde toetsing zou een eerlijke vergelijking mogelijk moeten maken, maar biedt te weinig ruimte voor en inzicht in ontwikkeling. Wanneer insiders de inhoud, cultuur en evaluatie van ons onderwijs bepalen, blijft ongelijkheid in stand. Welke tegenkracht kunnen scholen bieden om leerlingen echt verder te helpen?

Over Karen Heij
Karen Heij is ruim 30 jaar als toetsontwikkelaar betrokken bij formatieve en summatieve vormen van toetsing. Momenteel is ze zelfstandig toetsexpert. Karen was tot maart 2016 directeur van bureau ICE, waar zij een belangrijke bijdrage leverde aan de ontwikkeling van de IEP-Eindtoets. "Ik vond al heel lang dat het basisonderwijs gebaat zou zijn bij een andere eindtoets. Toen de politiek besloot het breekijzer in de markt te zetten en meerdere aanbieders gelijke kansen te geven, hebben we die gelegenheid met beide handen aangegrepen." Ze is van mening dat toetsen leerlingen verder moeten helpen: "Toetsen om leerlingen een goed beeld van zichzelf te laten krijgen. Toetsen om als docent de leerlingen daarna verder te kunnen helpen". In het huidige onderwijs hebben toetsen echter vaker de bedoeling de leerlingen af te rekenen.

Dit is een interview dat Leone de Voogd recentelijk met Karen Heij had: 'Toetsing gaat bij uitstek om ethische vraagstukken'

Lees hier over haar proefschrift: ‘Van de kat en de bel, tellen en vertellen met de eindtoets basisonderwijs’ (april 2021). Klik hier voor de samenvatting. U kunt de digitale versie van het proefschrift hier vinden.

Een artikel en een podcast: 'Een eindtoets uit 1969, heeft die niet een houdbaarheidsdatum?'

Over Paul Frissen
Paul Frissen (1955) is decaan en bestuursvoorzitter van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB) te Den Haag en hoogleraar Bestuurskunde aan Tilburg University. Hij doceert, verricht onderzoek en adviseert op het terrein van de bestuurskunde en de politieke filosofie. Ook is hij voorzitter van de Raad van Toezicht van Dichterbij, een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Frissen stond eerder op een NIVOZ-podium, in november 2013. Destijds riep hij in zijn voordracht impliciet op tot burgerlijke ongehoorzaamheid en tegenkrachten. ‘Scholen zouden veel scherper moeten zijn op hun eigen identiteit en hun maatschappelijke verankering. Van wie is het onderwijs nu eigenlijk? Van u toch? In 2020 gaf Frissen een mini-college.

Interview met Paul Frissen (Geert Bors) uit Mensenkinderen: Paul Frissen prikkelt en bemoedigt: 'De school is van ons. Dat moet u zeggen.'

Enkele van zijn eigen publicaties zijn: De Staat van Verschil. Een Kritiek van de Gelijkheid (2007),  De fatale staat. Over de politiek noodzakelijke verzoening met tragiek (2013) en Staat en taboe. Politiek van de goede dood (2018)

Data en aankondigingen NIVOZ-onderwijsavonden '21-'22

 

Delen:
Op de hoogte blijven?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief