‘Jij mag niet meedoen, oprotten’

18 januari 2023

Op de SO-school waar Bart Heeling werkt, willen leerlingen Remco en Douwe die ochtend echt niet naar binnen. Ze voetballen in de pannakooi en hebben samen de grootste lol. Maar het is al half negen geweest en de klas wacht op ze. Bart besluit de kooi binnen te stappen, maar wordt niet bepaald welkom geheten.

‘Bart, misschien heb jij nog een idee? Douwe is nog buiten, maar wil met geen mogelijkheid naar binnen. Hij is met Remco. Ze versterken elkaar in hun weerstand.’

Het is net half negen geweest en de onderwijsassistent uit de klas van Douwe staat in m'n deuropening. M'n eigen SO+ klas begint altijd wat later, maar omdat mijn leerling Remco met een reguliere taxi komt, is hij doorgaans vóór half negen al op school. Meestal loopt hij wel naar binnen, maar vandaag dus niet. Lagedrukgebied misschien, of geen ontbijt gehad, onrustige taxirit wellicht? En zo kan ik nog wel even doorgaan. En Douwe is z'n kameraadje. Samen sterk.

‘Ik loop er wel even naar toe. Maar geen garantie dat het lukt hoor!’
‘Oké, dank je wel, succes!’

Ik trek m'n jas aan en loop naar buiten. Mijn lokaal grenst aan het plein en er is een buitendeur. De ambulant hulpverlener blijft even in het lokaal. Achter het plein is een pannakooi en daar zie ik de jongens voetballen. Ze hebben lol.

Zonder iets te zeggen loop ik naar hen toe. Ze kijken even naar mij en ik hoor één van hen mompelen 'opdonderen, we gaan tóch niet naar binnen'. Daar reageer ik niet op, maar klim de pannakooi in en doe zwijgend mee met voetballen.
‘Jij mag niet mee doen, oprotten!’ zegt Remco.
Hij is inderdaad behoorlijk in de weerstand.
Maar Douwe zegt met een scheef lachje tegen Remco: ‘Ja, laat hem meedoen, dan gaan wij met z'n tweeën tegen hém.’

En zo beginnen we een potje. Ik zeg nog steeds niets, maar doe uiteraard m'n best. Écht m'n best. Maar het lukt me niet om te winnen.
Om kwart voor negen is het al zes- drie voor de jongens en ik zeg: ‘Kom, het is tijd, we gaan naar binnen.’
‘Aah, mogen wij nog heel even voetballen meester?’
De toon is opeens heel anders.
‘Nou vooruit, nog vijf minuten en dan roep ik jullie.’
Na vijf minuten komen ze uit zichzelf al naar binnen. Douwe nog niet naar z'n eigen klas, dat niet, maar ze zijn in ieder geval binnen.

Hun intentie is veranderd.
Van weerstand tegen autoriteit (wegens behoefte aan autonomie), naar spel (vanwege de vervulling van die behoefte).
En spel is voor kinderen hun natuurlijke staat van zijn.

Een meebewegende interventie verandert de intentie.

Dit blog is met toestemming overgenomen van de LinkedIn-pagina van Bart Heeling

Bart Heeling heeft in 2011 een master special educational needs als gedragsspecialist afgerond en werkt sinds enkele jaren als leerkracht in het speciaal onderwijs cluster 4.