Inclusiviteit in dans, op de pabo en in de klas: ‘Ik zie veel verschillende groepen, maar ik zie ook veel dingen prachtig samenvallen.’
6 maart 2024
Anastasia Jansen – een van de dansers van Misiconi, een inclusief dansgezelschap in Rotterdam – combineert haar werk met een deeltijdstudie aan de Pabo. Deze werelden versterken elkaar in haar pedagogische ontwikkeling: in de opleiding, op de stageschool en bij Misiconi. ‘Ik zie veel verschillende soorten groepen met ook enorme verschillen in hoe je deze groep moet onderwijzen. Maar ik zie ook heel veel dingen prachtig samenvallen.’
Binnenkort verschijnt er een NIVOZ-podcast met regisseuse Joop Oonk van Misiconi over haar inclusieve werk en missie, haar achtergrond, de methode en het denkkader.
Mijn naam is Anastasia. Ik dans nu 2,5 jaar bij Misiconi in Rotterdam, waar ik naast uitvoerende dans ook veel heb geleerd in de docerende rol, zeker op het gebied van inclusieve educatie. Hier ben ik erachter gekomen dat ik het lesgeven zo leuk vind dat ik een deeltijdstudie ben gestart aan de PABO. Ik zit nu in mijn afstudeerfase en mijn doel is om uiteindelijk voor de klas te staan en mijn kennis mee te nemen naar Misiconi en de andere danslessen die ik geef.
Vanuit vier hoeken ben ik aan het leren over het onderwijs: namelijk op de school waar ik studeer, op de basisschool waar ik stageloop, tijdens de danslessen die ik geef en natuurlijk bij Misiconi. Ik zie veel verschillende soorten groepen met ook enorme verschillen in hoe je deze groep moet onderwijzen. Maar ik zie ook heel veel dingen prachtig samenvallen. De EDU-lijn van Misiconi geeft een vernieuwende kijk op het lesgeven. Dit neem ik mee naar de andere drie plekken. De dingen die ik meeneem en wat de mooie samensmeltingen zijn, probeer ik in dit blog te beschrijven en kan als een handvat dienen voor jou als docent.
Differentiëren
In het onderwijs is er steeds meer aandacht voor differentiëren. Soms pas je niet in het schoolsysteem en worden er aanpassingen gedaan voor jou als leerling. Toch blijven er onderdelen waar je wel door de hoepel moet springen om ‘over’ te kunnen.
Bij Misiconi wordt er heel veel gedaan op gebied van differentiatie. Wij bieden passend onderwijs in iedere mate aan. Er wordt erg veel gedifferentieerd binnen de les, omdat iedereen andere mogelijkheden heeft. We zorgen ervoor dat iedereen een mogelijkheid krijgt om te differentiëren door middel van een eigen persoonlijk leerdoel waaraan ze werken. Jij als danser worden uitgedaagd om zelf aan je persoonlijke leerdoel te werken tijdens de les. We bouwen samen als team de oefeningen waar ruimte is voor differentiatie aan alle kanten, bij iedere danser.
Buiten de lijntjes
Bij Misiconi vinden we het belangrijk om iedereen gelijk te behandelen. We zorgen dat iedereen grenzen aan kan geven en zelf beslissingen kan maken. We accepteren elkaar en helpen elkaar met groeien. Wel hebben we ‘huisregels’ binnen Misiconi om het bezoek zo comfortabel, veilig en aangenaam te laten verlopen. Hierdoor is er meer ruimte voor artistiek denken. Iedereen mag buiten de lijntjes denken en niks wordt gezien als raar of onjuist. Dit doel nam ik meteen mee in mijn stage op de basisschool en in mijn danslessen. Ik behandel iedereen gelijk en ben daar zelf ook onderdeel van. Ik creëer een veilige sfeer waar het oké is om fouten te maken.
Iedereen mag buiten de lijntjes denken en niks wordt gezien als raar of onjuist. Dit doel nam ik meteen mee in mijn stage op de basisschool en in mijn danslessen. Ik behandel iedereen gelijk en ben daar zelf ook onderdeel van.''
Inclusie taal
Binnen een Misiconi-les werken we met verschillende vernieuwende vormen om iedere beweger een kans te geven mee te doen. We hebben bijvoorbeeld een speciaal Misiconi-woordenboek waarbij we gebruik maken van inclusieve terminologie. Een mooi voorbeeld hiervan is dat we niet het woord ‘lopen’ gebruiken, maar ‘verplaatsen’. Ook maken de docenten vaak gebruik van visuele beeldspraak om zo lastige intenties of termen te vertalen naar een bekend beeld of gevoel.
Ik vind dat inclusie taal meer verweven moet worden in het onderwijs. Bewegen en dans kan bijvoorbeeld helpen om de woordenschat te vergroten. Ook met de fysieke beelden gebruiken we beeldspraak: ‘We reiken in onze eigen luchtbel’ wat refereert aan ‘we reiken in onze periferie’.
Inspelen op de belevingswereld en voorkennis
Docenten kunnen als geen ander duiken in de belevingswereld van leerlingen. Ook bij Misiconi zie je dit ook heel mooi gebeuren. Vaak leren we beter door aan te sluiten bij onze eigen belevingswereld, dit geldt overigens voor alle leeftijden. Bij Misiconi hebben we een hechte band met de dansers. Dit zorgt ervoor dat we veel kennis hebben over wat er in hen omgaat en zo kunnen we goed aansluiten met onze lesstof. De meeste dansers dansen al erg lang bij Misiconi en dat geeft ons de mogelijkheid om de ontwikkeling beter te monitoren.
Groeikaart
Vaak moeten mijn leerlingen uit groep 4 aangeven wat voor cijfer (1-10) ze hun ‘lezen’ zouden geven. Veel kinderen geven zichzelf een tien en gaan door naar de volgende opdracht, zonder verder te reflecteren op de doelstellingen. Ook vinden veel leerlingen het moeilijk om zichzelf een cijfer te geven omdat het ook vertelt of je het ‘goed’ of ‘slecht’ doet. Bij Misiconi hebben wij aandacht besteed aan dit punt.
We hebben met een aantal design thinkers (van Ontwerpstudio ST-DUO) samengewerkt om een groeikaart te ontwerpen waar je je groei kan aangeven zonder dat het ‘goed’ of ‘fout’ is. Daarnaast kan je je vorderingen tekenen in verschillende vormen. Zo kan je dus ook kiezen welke het beste werkt voor jou. De groeikaart wordt vaak samen ingevuld zodat je samen kan reflecteren op de groei die je hebt doorgemaakt en formuleer je een nieuw doel. Het aangeven van je vorderingen op deze groeikaart is een mooi concept wat ik ook zo zie doorstromen naar het basisonderwijs.
Het aangeven van je vorderingen op de groeikaart is een mooi concept wat ik ook zo zie doorstromen naar het basisonderwijs.''
Kortom, Misiconi is een voorloper op het gebied van inclusieve educatie. Differentiatie, meten van de voortgang, taalgebruik, voorkennis meenemen en aansluiting zoeken bij de belevingswereld en het taalgebruik van de leerlingen en het zoeken naar mooie groeipunten zijn enkele voorbeelden die een docent kan meenemen.
Laat deze blog een inspiratie zijn om te blijven groeien in de educatiewereld, de groei te blijven monitoren en door te geven aan anderen.
Reacties