Er dreigt ruzie in de klas: 'Het is essentieel om kinderen te leren wat hun gedrag met anderen doet'

13 januari 2017

De vader van Loes Hubertus heeft 42 jaar in het onderwijs gewerkt. In zijn laatste werkweek voor zijn pensioen gebeurt er iets bijzonders in groep 5. 'De kinderen waren heel stil en zichtbaar onder de indruk van de confrontatie.'

Na 42 jaar in het onderwijs te hebben gewerkt gaat mijn vader deze week met pensioen. Van de kleuters tot en met groep 8: hij heeft aan ontelbaar veel kinderen kennis overgedragen, ze geïnspireerd, aangemoedigd en ondersteund. Door de jaren heen heb ik heel wat mooie en grappige verhalen gehoord over zijn werk op school. Deze week vertelde hij echter de mooiste.

Vorige week hadden een paar kinderen ruzie in groep 5. Lieke wilde vriendschap sluiten met Eva. Maar Eva is niet zo populair bij de anderen en wat meer op zichzelf. Dat Lieke met Eva wilde omgaan zag Angela dan ook niet zitten. Ze dreigde haar vriendschap met Lieke te verbreken en andere kinderen uit de klas tegen haar op te zetten. Ze zou ervoor zorgen dat niemand meer met Lieke wilde spelen.
In de pauze ging Lieke op het speelplein naar mijn vader toe om te vertellen wat er gebeurd was. Hij is na de pauze meteen een gesprek aangegaan met de klas: hij vertelde de leerlingen wat er was gebeurd en dat Lieke erg met de situatie in haar maag zat.

'Stel je voor dat jij dit meemaakt. Dat jij vrienden wilt zijn met Eva en dat vervolgens de hele klas tegen je wordt opgezet. Terwijl je het alleen maar heel goed bedoelt. Hoe zou jij dat vinden? Wat voor gevoel zou je daarbij hebben? Probeer je dat eens in te beelden.'

De andere kinderen waren heel stil en zichtbaar onder de indruk van de confrontatie.

Op een gegeven moment stak Angela haar hand op en zei in tranen: 'Ik heb het helemaal fout gedaan en het spijt me heel erg en dat had ik nooit mogen doen en ik wil sorry tegen Eva zeggen.' Ze wendde zich tot Eva en bood haar excuses aan: 'Het spijt me. Ik blijf jouw vriendin en je kunt gewoon met Eva omgaan.' Lieke stond op, liep naar Angela en de twee omhelsden elkaar: 'Ik vind het fijn dat je het zo gezegd hebt', zei Lieke. Om hen heen was er instemmend geknik. Sommige kinderen zeiden: 'Ik vind het heel goed.'

Mijn vader heeft ze gecomplimenteerd en verteld dat het heel knap is om in een volle klas deze openheid te geven en je excuses te maken. Hij benadrukte dat hij hoopt dat iedereen nu met elkaar contact kan hebben, dat kinderen niet buitengesloten worden en dat ze over een paar dagen weer gaan bekijken of het nu gaat.

In die 42 jaar heeft mijn vader ieder jaar geleerd over zijn vak. Zoals hij zelf zegt: 'Ik heb steeds meer oog gekregen voor het belang van een goede communicatie met de kinderen en tussen de kinderen onderling, en daar neem ik dan ook meer tijd voor. Als docent ben je er primair voor om de leerlingen te leren rekenen, lezen en over de geschiedenis te vertellen, maar dit gaat veel beter wanneer zij goed in hun vel zitten. Daarbij is het essentieel om ze te confronteren met hun gedrag, zodat ze zelf inzien en voelen wat dit met anderen doet.'

De namen van de kinderen in deze column zijn gefingeerd.

Na haar studie politicologie heeft Loes Hubertus (1984) Stars of Empathy ontwikkeld, het spel dat ieder kind in staat stelt om zijn wereld te tonen en dat kinderen op een speelse manier helpt om sociaal-emotioneel te groeien. Dit is een van haar blogs.