‘Dean, jij moet ook blijven. Wil je alsjeblieft meedoen?’

12 juni 2024

‘Vandaag vraagt één van m'n leerlingen spontaan of we even naar het bos kunnen gaan. Verstoppertje doen. Gezien de sluimerende onrust bij een aantal vind ik het een goed idee, dus daar gaan we.’ In de groep van Bart Heeling zit echter ook Dean (niet de jongen op de foto, red.), een jongen van twaalf die geregeld voor onrust zorgt. Vrienden heeft hij niet en een thuisbasis al evenmin. Bart vertelt over hoe hij de jongen bij de groep houdt.

Dean is een jongen van twaalf. Zo op het eerste gezicht een gewone leerling. Normaal postuur, vlotte bewegingen en een schooltas met appel en beker. Net als andere leerlingen. Hij oogt alleen iets jonger.

Maar wanneer je een tijdje kijkt, dan zie je de manier waarop hij continu de omgeving scant, zijn onverminderde zoektocht naar iets eetbaars en zijn onverwacht explosieve benadering van anderen. Stopt van alles in z'n mond en kan uit het niets iemand ernstig beledigen.

Het zorgt ervoor dat de andere leerlingen hem liever zien gaan dan komen. Vrienden heeft hij niet. Een thuisbasis trouwens ook niet. Oorzaak en gevolg lopen door elkaar. Meerdere woonplekken, diverse scholen, een zorgboerderij, instelling. Enkele onderzoeken en veel, zeer veel gesprekken en verslagen. Dan ga je als kind vanzelf geloven dat er van alles mis is met je.
Zo nu en dan zakt de moed me in de schoenen wanneer ik het besef krijgt van de kansloosheid van sommige kinderen.

Vandaag vraagt één van m'n leerlingen spontaan of we even naar het bos kunnen gaan. Verstoppertje doen. Gezien de sluimerende onrust bij een aantal vind ik het een goed idee, dus daar gaan we.

Dean gaat ook mee.

Al tijdens de wandeling moet ik dichtbij hem blijven lopen om hem continu zachtjes te corrigeren. Met een stok rondzwaaien, op de rug van een ander willen springen en grove dingen zeggen. Maar de inspanning wordt beloond, want wanneer hij vroeg terug wil naar school, zegt één van de andere jongens:
‘Dean, jij moet ook blijven. Wil je alsjeblieft meedoen?’

Zachtjes benoem ik dit aan Dean. Dat hij dit niet gewend is, maar dat de anderen hem er dus bij willen hebben. En we spelen. Zo nu en dan probeert hij onbewust de situatie te frustreren. Vanuit de theorie en m'n ervaring weet ik inmiddels dat dat een copingmechanisme is; niet in spanning kunnen wachten tot de afwijzing komt, dus daar nu alvast de controle over pakken.

Ik sta het niet toe, blijf kalm en communiceer.

Samen maken we het spel af en samen gaan we weer naar school.

Er is hem veel ontnomen in z'n leven, maar deze ervaring pakt niemand hem meer af.

Dit blog is met toestemming overgenomen van de LinkedIn-pagina van Bart Heeling

Bart Heeling heeft in 2011 een master special educational needs als gedragsspecialist afgerond en werkt sinds enkele jaren als leerkracht in het speciaal onderwijs cluster 4.