Taal, rekenen, spelling: het is belangrijk… voor later. Maar wat heb je aan je schoolse vaardigheden als je de kunst van het dromen niet meer verstaat?

13 juli 2016

'Het is belangrijk dat onze kinderen goede rekenaars zijn en dat ze de taal goed beheersen, zodat ze zich kunnen handhaven in onze maatschappij. Maar deze vaardigheden maken onze toekomst niet. Deze vaardigheden zorgen niet voor hét verschil', aldus Marlies Bras. Haar blik op de balans tussen schoolvaardigheden en creativiteit, dromen en verwondering.

Oerol 2016. 'Cool, dit is waar ik de hele tijd al op hoopte', vertrouwde een jongen van een jaar of tien me fluisterend toe. We kropen net in een metershoge ballon waar we tijdens een voorstelling al zo’n vijftig minuten ademloos naar hadden zitten te kijken. Ik deed dat enigszins twijfelend, maar de jongen was ongeduldig en nieuwsgierig wat hij daarbinnen aan zou treffen.

Geruisloos liepen ze achter de drie mannen in lange jassen aan, mijn twee dochters, terwijl de regen nu en dan uit de lucht gutste. Zo stil mogelijk volgden ze de vreemde mannen, op zoek naar de kleinste geluidjes die verspreid door het bos te beluisteren waren. Zachte geluidjes uit telefoons op stokken, gezoem uit hoge hoeden. Vol bewondering luisterden ze naar de klanken van de muziekdoosjes die minutenlang zachtjes door het bos galmden. Een half uur lang liepen ze muisstil en uiterst geconcentreerd door het natte bos.

Ademloos keken ze vanonder hun fleecedekentjes naar het meisje dat bij windkracht zeven moeiteloos ondersteboven maar kaarsrecht  op de in de lucht gestoken armen van haar partner balanceerde. Vol verbazing observeerden ze hoe het meisje zich zonder te kijken achterover liet vallen in de hoop dat haar partner daar zou staan om haar op te vangen. Vol ongeloof keken ze hoe het koppel de harde wind negeerde en samen handenvol kegels door de lucht jongleerden. Een tiental kinderen zat bewegingsloos en met grote ogen naast elkaar te kijken naar het acrobatenstel dat ons een klein uur vermaakte met hun liefdesverhaal.

Wat dacht die tienjarige jongen bij het binnenkruipen van die metershoge ballon?
Wat hoorden mijn meiden terwijl ze daar door het bos slopen op weg naar het volgend magisch geluidje?
Waar droomden die kinderen onder hun dekentje van, terwijl ze een weggerolde kegel door hun handen lieten glijden?

Toegang tot hun gedachten en dromen gaven ze me niet. Dat hielden ze veilig voor zichzelf.
Maar één ding weet ik zeker. Wij zullen deze magische gedachten die op dat moment gedacht werden, de gevoelens die op dat moment gevoeld werden, de fantasieën, de wensen, de dromen en toekomstplannen die hier ontstonden nóóit  kunnen evenaren met onze reken-  of taallessen.

Taal, rekenen, spelling: het is belangrijk… voor later.
Het is belangrijk dat onze kinderen goede rekenaars zijn en dat ze de taal goed beheersen, zodat ze zich kunnen handhaven in onze maatschappij. Maar deze vaardigheden maken onze toekomst niet. Deze vaardigheden zorgen niet voor hét verschil.

Wat heb je aan taalsterke kinderen als alle creativiteit al op jonge leeftijd verdreven is door een systeem van rode strepen en krullen?
Welke belangrijke rekenkundige uitvindingen zijn gedaan door “binnen de lijntjes” te blijven denken?
Wat heb je aan je schoolse vaardigheden als je de kunst van het dromen niet meer verstaat.

Meesters, juffen, opvoeders: kunst, muziek, creativiteit, bewegen, dans, drama. Het zijn geen tussendoortjes. Het zijn geen tijdvullertjes voor als we een half uurtje over hebben. Het zijn geen vakken die moeten omdat ze nu eenmaal op het rooster staan.
Het gaat hier om essentiële zaken. Het gaat hier om de vorming van ons bestaan. Het gaat hier om het verfijnen en ontwikkelen van vaardigheden waar onze maatschappij van afhankelijk is.

Maar hoe kunnen wij onze kinderen de kunst van het leven leren als we zelf de kunst van het dromen verloren zijn? Hoe kunnen wij ze begeleiden bij het maken van de toekomst als we zelf niet meer durven te creëren. Hoe kunnen wij onze kinderen de toekomst laten zijn als wij ervan overtuigd zijn dat de antwoorden te vinden zijn in handleidingen in plaats van in de kinderziel?

Meesters, juffen en andere pedagogen: Gooi die boeken eens in de hoek (en als je goed kunt mikken in de prullenbak).
Ren door die gang naar buiten (wees niet bang, geen kind zal je terechtwijzen)…
…En verwonder je.

Lees verder.