'Op welke kansen binnen ons eigen onderwijs richten wij ons?' Een Nivoz-bundel met verhalen over gelijke kansen

8 juli 2021

Juist nu de overheid mogelijkheden biedt voor professionalisering en schoolontwikkeling via het Nationale Plan Onderwijs is het voor jou als leraar/directeur en als schoolteam van belang om met elkaar het gesprek aan te gaan over de vraag: ‘Op welke kansen binnen ons eigen onderwijs richten wij ons met de beschikbare NPO-gelden?'

Vanuit NIVOZ schuiven we graag eens vrijblijvend bij jou of je team aan. Om mee te kijken naar wat er speelt en leeft, en het gesprek te openen of te voeden over bijvoorbeeld 'het waartoe' van onderwijs of het belang van het pedagogisch handelen van een leraar. Om samen van gedachten te wisselen over hoe ‘gelijke kansen’ te stimuleren of ‘leerachterstanden’ (als daarvan sprake is?) te voorkomen. We hebben als schot voor de boeg alvast een aantal wonderschone verhalen geselecteerd, korte verhalen rondom het begrip gelijke kansen en de pedagogische implicaties.

Rikie van Blijswijk maakte er de volgende inleiding bij:

Zelf ben ik in 1975 gestart als juf op een lagere school in klas 2. Tegenwoordig moet er staan: gestart als leraar op een basisschool in groep 4. Onderwijs is in de afgelopen 45 jaar veranderd en professioneler geworden, zou je zeggen, maar uit verschillende onderzoeken naar gelijke kansen blijkt iets anders.

Sinds 1975 is het vocabulaire rondom hoog- en op laagopgeleiden nauwelijks veranderd en is dit onderscheid zelfs verscherpt. Ook toen werden 12-jarigen al ‘voorgesorteerd’: jij mag naar de HBS of het Lyceum en jij moet naar de Huishoud-of Technische school. Meer keuzes waren er niet. O  ja, ook een verandering in al die jaren: er zijn meer schooltypes bijgekomen.

De ongelijkheid is niet alleen in stand gebleven, maar door het huidige systeem groter geworden. Het is aan iedere leraar om zich te realiseren wat de gevolgen van het onderwijssysteem zijn, met name voor de kwetsbare kinderen. De vroege selectie, verschillende verwijzingen naar het voortgezet onderwijs met dezelfde CITO scores; de taal-afhankelijke toetsen en testen en het nauwelijks meer kunnen ‘stapelen’ (van de ene opleiding naar de andere overstappen) vallen sterk in het nadeel uit van de kinderen/jongvolwassenen, die op onderwijs zijn aangewezen.

Systematische ongelijkheid is niet de bedoeling; noch van leraren, noch van  beleidsmakers, maar het heeft wel dat effect. Dat kan beter en zeker in dit land. De SER en de Onderwijsraad hebben recent goede voorstellen gedaan in die richting.

Voor deze bundel hebben we vijf artikelen verzameld waarin we laten zien dat het anders kan en moet om meer recht aan ieder kind en iedere jong-volwassene te doen.

De verhalen zijn eerder gepubliceerd op NIVOZ-platform hetkind.

Download hier de bundel Gelijke kansen

Is je interesse gewekt, dan kun je contact opnemen met Tjitske Bergsma, opleidingen NIVOZ. Zij of een van de collega's schuift graag eens vrijblijvend aan. Haar mailadres is: [email protected]