'Ik ga in zijn tempo mee'

4 januari 2018

‘Hallo, Ties wil graag naar huis. Zou u hem op willen halen?’ Marjolein van Dongen wordt gebeld terwijl ze vanuit Overijssel in de trein in het zuiden van het land zit, op weg naar een lezing. Haar zoon van acht jaar is bij de scouting en zou daar gaan logeren. Marjolein bericht over haar avond en de overwegingen die daarbij gepaard gingen.

Afgelopen zondag, toen de uitnodiging voor het kamp binnenkwam, riep mijn zoon enthousiast dat hij graag mee wilde. De hele week waren we dan ook bezig met de voorbereidingen: het kopen van een matje, slaapzak en zaklantaarn.

Nu het zover is, bedenkt hij zich na een uurtje of twee spelen. Hij gaat toch liever naar huis. Het is te spannend en dat is helemaal niet erg. Wat wel erg is, is dat het verzoek van de leiding niet zomaar op te lossen is. Ik zit letterlijk uren bij hem vandaan.

Ik bel mijn zoon op. ‘Hoe is het, liefie?’ ‘Slecht’, luidt het antwoord. Hij vertelt dat een meisje niet zo leuk doet, ze doet hem pijn. Hij lucht even zijn hart. We praten even over haar, over hem en over eventuele hulp. Daarna vraag ik wat hij wil: ‘Waar slaap je liever, bolleke?’ Resoluut antwoordt hij: ‘Thuis!’ Ik slik, omdat ik weet dat ik hem voorlopig nog niet kan halen. ‘Dan komen we je halen. Dit betekent wel dat je wat later dan normaal in je bed ligt, want ik ben heel ver van je vandaan nu.’

De weersvoorspellingen zijn slecht, met sneeuw en gladheid in het vooruitzicht. Ook de NS werkt niet helemaal mee, want door werkzaamheden moeten we een deel van het traject met de bus. Ik beloof hem nog een keer te bellen. En dat is goed. Hij gaat weer verder spelen. Ik spreek af met de leiding dat ze letten op pestgedrag. Er wordt beloofd dat er goed op wordt gelet. Mijn hart is weer even gerustgesteld.

Wanneer ik hem weer aan de telefoon heb, klinkt hij wat mat. Het duurt hem allemaal te lang. Ik kan niet de trein versnellen, zoals ik zou willen. Dat begrijpt hij. Ik heb ook geen familie of vrienden om de hoek wonen, die hij lang en goed genoeg kent om hulp aan te vragen. Dit zullen we zelf even moeten oplossen. Als ik vraag wat hij gaat eten, roept hij wel weer enthousiast ‘macaroni’. Gelukkig maar! Tijdens de laatste keer dat ik bel, zit hij met de groep kinderen film te kijken. De tijd zal snel voor hem gaan, want hij houdt van film kijken.

Wanneer ik hem ophaal, ziet hij een beetje pips. De leiding vertelt dat hij een paar keer flink heeft moeten huilen. Mijn hart huilt vanbinnen met hem mee, maar tegelijkertijd bedenk ik dat hij toch in deze voor hem moeilijke situatie zichzelf is gebleven. Emoties liet hij zien en daarna heeft hij zichzelf weer bij elkaar gepakt door na dit soort momenten toch weer te gaan spelen. Hij heeft doorgezet. We lopen naar huis met zijn rolkoffer en de honden om ons heen.

In zijn bed vertelt hij wat er met het meisje is gebeurd, dat zijn vriendje naar huis ging omdat hij ziek was, dat een van de leiding zei dat hij pech had toen hij zei dat hij trek had en dat hij het toch allemaal te spannend vond. Hij vertelt ook wat er allemaal leuk was en goed ging, zoals het vuurtje stoken, de macaroni, het knutselen, dat kinderen voor hem waren opgekomen, dat hij voor andere kinderen was opgekomen en het filmkijken. Hij eindigt met: ‘Mam, ik ben toch liever bij jou en pappa.’ En dan kruipt hij diep onder de dekens. Hij heeft heerlijk geslapen om het de dag erna te zien sneeuwen, sneeuwballengevechten te houden en een sneeuwpop te maken. De spanning is weer voorbij.

Al met al was het een leerzame dag. Wat ik er zo mooi aan vind, is dat deze gebeurtenis hem dichter bij brengt bij het ontwikkelen naar een zelfbewuste persoonlijkheid. Hij leert dat hij zichzelf erkenning kan geven voor zijn gevoelens en is alsmaar meer in staat om in het moment te blijven. Ondanks de moeilijke momenten tijdens het logeren kon hij achteraf toch de positieve momenten benoemen en waarderen. Hij laat zich daarbij niet afleiden van wat de groep doet en daar is heel wat voor te zeggen.

Mijn leermomenten liggen meer in het gebied van vooruit kijken. De volgende keer denk ik er beter over na om (ver) weg te gaan, als hij ergens naar toe gaat voor een langere tijd dan normaal. Op Curaçao (waar we tot een paar maanden geleden woonden) ging hij geregeld bij vrienden van ons slapen. Daar werd hij volledig in de watten gelegd. De Nederlandse scouting is dan wel een heel andere omgeving zonder exclusiviteit in aandacht, met andere indrukken, veel meer prikkels en meer kinderen om hem heen. Hij vindt het soms moeilijk in Nederland. De emigratie is niet in zijn koude kleren gaat zitten. Zijn enige houvast zijn zijn ouders en om die reden heb ik in deze situatie om de zoveel tijd steeds telefonisch contact gehouden. Even die aanmoediging, zodat hij het volhoudt. Mijn zoon mag voelen dat ik hem steun, ook al ben ik niet in de buurt. Even mijn stem horen, vindt hij prettig en daar kan hij weer even mee voort.

Ik gun hem overigens de kampmomenten met de onverwachte momenten, de spannende doldwaze spellen en het samenzijn met anderen dan het gezin. Zelf vond ik het als kind heerlijk om kampen mee te maken. Echter, ik gun mijn zoon nog meer dat hij het fijn heeft in zichzelf. Ik gun hem meer rust in zichzelf en handvatten om met opkomende gevoelens van spanning om te leren gaan. Als het nodig is, mag hij hulp vragen aan iemand anders die in de buurt is of aan mij. Dan ben ik er voor hem. Ik ga in zijn tempo mee. Wanneer het nu nog niet kan, dan proberen we het op een ander moment nog een keer. Stapje voor stapje, het hoort er allemaal bij, zodat hij zich in balans kan voelen straks, later als hij groot is.

Marjolein van Dongen-Lapré is orthopedagoog en moeder van zoon Ties (8 jaar)