‘Huilende moeders aan tafel. Het blijft lastig, zeker omdat ik de tranen vaak maar al te goed begrijp'

29 september 2016

Zeker sinds hij zelf vader geworden en anders voelt wat men wel en niet over iemands kinderen mag zeggen, begrijpt vmbo-schooldirecteur Clemens Geenen wat huilende moeders meemaken tijdens een oudergesprek. Als beginnend docent kon hij dat moeilijker inschatten. ‘De eerste keer maakte indruk, vooral omdat de moeder haar tranen niet kon bedwingen na een positieve opmerking van mij.’ Clemens over het tienminutengesprek als verbinder.

Nog maar koud in het onderwijs mocht ik mijn eerste ouderavond doen. Het systeem zal genoegzaam bekend zijn. Ik, de mentor, aan een tafeltje met voor mij cijferrapportages van mijn leerlingen. Aan de andere kant van het tafeltje iedere tien minuten een nieuwe ouder. En de centrale zoemer om de begin- en eindtijd aan te geven.

Na afscheid genomen te hebben van een ouderpaar, wachtte ik de komst af van de moeder van eindexamenkandidaat Aniek. Anieks schoolresultaten vielen tegen, dus bereidde ik me voor op een gesprek van de zware, ernstige categorie. Dat vond ik spijtig, want Aniek was een leuke, gezellige en spontane leerling met wie ik het goed kon vinden.

Met die laatste kenmerken van haar dochter begon ik dan ook mijn gesprek. Het was genoeg om moeder aan het huilen te krijgen. Ze zag mijn verbaasde blik en reageerde meteen: “U bent de eerste mentor in vier jaar tijd die iets positiefs over Aniek zegt.”

Onderwijsbiografie
Dit moment ligt alweer zo’n 25 jaar achter me, toch is het één van die bijzondere ervaringen in mijn onderwijsbiografie die mij gevormd heeft. Er is vaak kritiek op de zogenaamde tienminutengesprekken. Je hoort vaak de opmerking dat de gesprekjes te kort zijn en dus nooit diepgang kunnen krijgen. Wanneer je als ouder tien minuten moet aanhoren hoe slecht het met je kind gaat of, nog erger, hoe slecht je kind ís, zijn die tien minuten echter een lange lijdensweg.

Bovendien kun je je afvragen wat de uiteindelijke opbrengst is van zo’n gesprek. Genoegdoening bij de docent? Meer afstand tussen school en ouders? Een leerling die het uiteindelijk helemaal niet meer ziet zitten?

Gelukkig komt het in het basisonderwijs vaak uiteindelijk niet op dat tienminutencontact aan en is er al veel eerder contact geweest tussenschool, ouder en kind. In het voortgezet onderwijs is er een grotere afstand tussen school en ouders. Soms is dat maar goed ook. Die ene ouder die ooit eens in het klaslokaal een vergeten broodtrommeltje aan haar veertienjarige zoon kwam brengen, heeft waarschijnlijk diezelfde dag thuis flink op haar donder gekregen...

Lees het hele artikel “Het tienminutengesprek als verbinder: Die korte, lange, frusterende, prettige tien minuten…”

Tekst: Clemens Geenen
Dank aan uitgeverij OMJS voor het beschikbaar stellen van deze pdf.