Hoe geef je het overlijden van een collega een plek?

11 september 2024

Tijdens de zomervakantie wordt de Uilenspiegel in Boekel overvallen door het plotselinge overlijden van Hanny. Hanny was een vrijwilligster die al tien jaren drie dagen in de week werkt op school, met name in de groepen 5/6. Een begrip in de middenbouw. Iedereen is geschokt. Leerkracht Sjaak van Moorsel vertelt over hoe de school samen met de kinderen afscheid heeft genomen en wat daaraan vooraf ging.

Na een kort ziekbed won de dood het van Hanny’s levenslust. Met de collega’s die nog niet op vakantie zijn of al zijn geweest komen we bij elkaar: wat staat ons te doen? Het is midden in de zomervakantie.

We berichten de ouders, bestellen bloemen en plaatsen een advertentie. Maar hoe vertalen we dit naar de kinderen? We besluiten om tijdens de opening van het schooljaar kort stil te staan bij het overlijden van Hanny. We moeten ermee starten, maar we willen niet de gehele jaaropening hier aan wijden. Daarnaast willen we na anderhalve week school een herdenkingsmoment houden, een eerbetoon voor Hanny. We willen dit in de buitenlucht.

Hoe dit vorm gaat krijgen wordt mede bepaald door de kinderen. Kinderen moeten de tijd krijgen om de indrukken die ze hebben van Hanny uit te drukken op hun eigen manier. We willen de kinderen hier tijd voor geven.

Zowel bij de onderbouw alsook bij de middenbouw en bovenbouw hebben we een herdenkingsboek liggen. Hierin kunnen kinderen, ouders en leerkrachten verhalen, tekeningen en gedichten kwijt.

Iedereen mag op zijn/haar manier uitdrukken hoe ze het werken met Hanny en het overlijden van Hanny ervaren, verwerken.

Gedurende de week oefent een groepje kinderen liedjes die speciaal voor en over Hanny zijn geschreven. Dit wordt een onderdeel van de herdenking. Sommige kinderen willen gedichten voordragen. Een toneeltje wordt gemaakt. De man van Hanny, Chris, wil graag een nummer op zijn saxofoon spelen.

Na anderhalve week is het zover: het eerbetoon voor Hanny. In een amfitheaterachtige opzet komen we samen. We zingen, we vertellen, maken muziek en spelen toneel. Indrukwekkend is de afsluiting, wanneer tweehonderddertig kinderen in stilte bellen blazen terwijl de favoriete muziek van Hanny, Mama van Il divo, over het park zijn weg vindt.

Ouders, familieleden, leerkrachten zijn er stil van te zien hoe kinderen klaarblijkelijk voelen dat dit een mooi, bijzonder moment voor Hanny moet zijn. Terug op school planten we een mooie boom voor Hanny, de “Hanny-boom” als blijvende herinnering aan haar.

Op advies van collega Floor laten we de herdenkingsboeken nog liggen, want ieder kind bepaalt  zelf wanneer hij of zij de behoefte voelt hier iets in te schrijven of tekenen. En dat blijkt. Vanmorgen zie ik een kind met potlood lieve woordjes voor Hanny schrijven.

Hanny, ik denk echt dat we jouw overlijden met de kinderen een mooi plekje hebben kunnen geven.

Liefde is loslaten

En ik weet,
Nooit vergeet,
Voor altijd,
Wij houden van elkaar

Sjaak van Moorsel is leerkracht op de Uilenspiegel in Boekel.