Hij kan wel leren, hij doet alleen niks...

8 maart 2019

'Toen ik Bob voor het eerst ontmoette zat er een bozige tiener tegenover me die duidelijk geen zin had in een gesprek met mij.' Pedagoog Lieke Kalhorn wordt gevraagd door de moeder van Bob met hem te werken aan zijn werkhouding en motivatie. Hoe pak je dat aan als iemand niet zelf om advies heeft gevraagd?

De moeder van Bob
De moeder van Bob belde mij met de vraag of ik Bob kon motiveren om aan het huiswerk te gaan. Hij kon echt wel leren, maar hij deed alleen niets volgens moeder en zat alleen maar te klieren in de klas volgens zijn leerkrachten. Als ze Bob er op aanspraken, zei hij dat hij voor de volgende toets echt beter zijn best ging doen. Maar als puntje bij paaltje kwam, deed hij opnieuw niets…

Nu stond hij vijf tekorten, maar hij wilde wel over. Of ik hem kon helpen?

Bob
Toen ik Bob voor het eerst ontmoette, zat er een bozige tiener tegenover me, die duidelijk geen zin had in een gesprek met mij. Ik ben eerst maar eens naar Bob gaan luisteren.

'Het lijkt er op dat je niet zo’n zin hebt in een gesprek met mij.' 
'Klopt, ik moest van mijn moeder.' 

'En je denkt niet dat het je wat gaat opleveren?' 
'Nee, want u bent vast de zoveelste die gaat zeggen dat ik harder moet werken.' 

'Daar ben je goed klaar mee als veel mensen dat tegen jou zeggen.’
'Ja, want dat weet ik ook heus zelf ook wel.' 

'Je weet zelf wel dat je harder moet werken, maar toch lukt jou dat niet.' 
'Nee, dan neem ik mij dat voor en dan zit ik boven mijn boeken en dan vind ik het zo saai en dan denk ik: waar doe ik het voor. En dan ga ik maar weer even gamen, want dat is tenminste wel leuk om te doen.' 

'Okee, dus je begint wel, maar dan lukt het je niet om verder te gaan.' 
'Ja, zo’n beetje. En dan gaat u zeker zeggen dat ik dan gewoon moet doorzetten en niet moet gaan gamen.' 

'Nee, dat ga ik niet zeggen, want blijkbaar heb je dat al geprobeerd en werkt dat niet. Zullen we eens samen proberen om een aantal andere dingen te bedenken die wel zouden kunnen werken?'
'Nou, ik weet niets, ik heb alles al geprobeerd.' 

'Dat is om moedeloos van te worden hè, als alles wat je probeert niet lukt?'
'Ja' (met een diepe zucht).

'Ik kan echt aan je zien, dat je daar van baalt. Ik heb een idee. Zullen we eens samen gaan brainstormen over oplossingen en dan doen we net of een vriend van jou hetzelfde probleem heeft?
Okee?' 
'Okee, als u denkt dat dat werkt. Je klinkt nog een beetje alsof je er geen vertrouwen in hebt. Laten we het gewoon proberen en kijken hoe ver we komen. We noemen hem even Thijs. Wat zouden we Thijs dan voor tips kunnen geven?'

Tips voor Thijs
Opeens zit Bob rechtop en bedenkt allemaal tips:

• Vijf minuten beginnen en dan gaat het meestal wel
• Niet langer dan twintig minuten achter elkaar werken en dan even vijf min. pauze dan is het niet zo lang
• Muziek aan tijdens het leren (er schijnt van die speciale studeermuziek te zijn)
• Jezelf belonen na twintig minuten. Vijf minuten even wat drinken halen, even kort spelletje
• Na 1½ uur beloning van dertig minuten gamen
• Telefoon weg tijdens het leren (ja echt! Hij bedacht het zelf)
• Als ik echt geen zin heb, dan filmpjes op internet zoeken over de stof. En zo ging Bob nog even door, terwijl ik hem aanmoedigde.

Vraag
Op een gegeven moment stelde Bob mij de volgende vraag. 'Heeft u een idee hoe ik het beste geschiedenis kan leren? Want dat vind ik best lastig.' Dat gaf mij de ruimte om hem rustig mijn advies te geven. Ik heb Bob bovendien verwezen naar dit blog en we maakten een volgende afspraak om samen te gaan mindmappen.

Oplossing zelf bedacht
Omdat ik alleen maar naar Bob luisterde en niet mijn advies opdrong, heeft hij zelf zijn oplossing bedacht voor zijn eigen probleem. Ik heb er het volste vertrouwen in dat Bob nu wel aan de slag gaat, want hij heeft zelf de oplossing voor zijn probleem bedacht.

Hoe kun jij als ouder jouw tiener motiveren?
Hoe kun jij je kind aan het huiswerk krijgen? Het is even simpel als ingewikkeld. Je hebt vast de neiging je tiener te voorzien van adviezen. Goedbedoeld. En met het doel oprecht te helpen. Weet dat alle tieners dit vaak ervaren als zeuren. Ze willen niet geholpen worden. Ze willen zelf bepalen. Door goed te luisteren help je je tiener om zichzelf te helpen.

Lieke Kalhorn is pedagoog/Gordontrainer en bestuurder bij stichting NET.