Daar zie ik ze: Pippi en Annika! Over durven en doen op je eigen manier

16 februari 2019

De lente lonkt: naar buiten! Ity Busstra bekijkt de paardrijles van twee jonge meiden. Twee heel verschillende meisjes, met een andere houding tot leren en de wereld tegemoet treden, die ook heel anders leren paardrijden. De een noemt ze Pippi, de ander Annika. Intussen zochten zij en redacteur Geert Bors uit waar Pippi dat nou zegt: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’. 

Waar zegt Pippi dat precies, dat veelgeciteerde ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’? Blogger Richard Thiel, van de kinderboekenvraagbaak Kjoek, stelde zichzelf bij herlezing van de Pippiserie van Astrid Lindgren die vraag. Zijn conclusie, na het raadplegen van sites in meerdere talen en uitkomend bij de pagina ‘popular misquotes’ op astridlingren.com: nergens. 

De zin blijft rondzingen, omdat hij zo naadloos lijkt aan te sluiten bij Pippi’s karakter en ook bij de hoekige stelligheid waarmee ze dingen kan beweren. Richard Thiel draagt een passage aan, waar Pippi met zoveel woorden zegt dat ze bij het verkennen van een nieuw terrein open staat om te leren en te proberen:

“Tja, als we eens begonnen”, zei Pippi. “Allereerst zou ik een piano willen kopen.”
“Ja maar Pippi”, zei Tommy, “je kunt toch niet pianospelen?”
“Hoe kan ik dat nou weten, als ik het nog nooit geprobeerd heb”, antwoordde Pippi. “Ik heb nog nooit een piano gehad om het te proberen. En laat ik je zeggen, Tommy, pianospelen zonder piano, dat kost ontzettend veel moeite om te leren.”

Uit: Pippi gaat aan boord, het hoofdstuk ‘Pippi gaat boodschappen doen’

Pippi treedt de wereld ferm tegemoet…

Iets durven aangaan, terwijl je nog niet weet of het je zal lukken. Dat is een goede houding op weg naar het daadwerkelijk onder de knie krijgen van een nieuwe vaardigheid. Dit mooie gegeven mocht ik laatst in het echt zien bij een paardrijdag met jonge meisjes. Laat ik ze maar Pippi en Annika noemen, die twee verschillende meisjes en hun beleving van deze middag.

Waar Annika al een paar keer rijles heeft gehad en Pippi af en toe op een paard mee gaat met een vriendinnetje, benaderen ze de paarden heel verschillend. Ze zijn beiden niet bang voor het grote goedmoedige dier en aaien en versieren hem met liefde. Maar als het op rijden aankomt is er een levensgroot verschil. 

Hier heeft Pippi geen aanmoediging nodig en zit er op alsof ze op het paard geboren is. Ze pakt de teugels en stuurt het dier naar de plek waar zij het heen wil hebben. Ze heeft maar één ding in gedachten en dat is dat het dier moet doen wat zij wil. Als het op een spelletje stoelendans aan komt, kijkt zij niet naar de anderen maar rijdt regelrecht op haar doel af, iedereen negerend om haar stoel te halen. Of het paard nu mee wil of niet, hij zal wel moeten want zij wil het. 

Ze wint het spel net niet helemaal door de pech dat ze aan de verkeerde kant van de stoel staat als de muziek stopt. Ze haalt haar schouders op en gaat verder met haar paard berijden. Ze geeft het paard de vrije teugels. Het paard heeft er plezier in en doet braaf alles wat zij wil.

…Maar ook Annika lukt het

Annika daarentegen zit op het paard en het paard staat stil. Het laat zich niet vermurwen en verzet geen stap. Hoe Annika het ook probeert, uiteindelijk heeft ze hulp nodig van een ander, die het paard bij de teugels pakt en het in beweging brengt. Bij de dans om de stoelen is ze als eerste af. 

Terwijl ze een vrije stoel ziet houdt ze in omdat iemand anders er ook op af rent. Dit meisje krijgt haar paard niet mee, maar Annika is al achter gebleven, ze haalt het toch niet meer zie je haar denken. Het andere meisje heeft vrij baan en zit uiteindelijk op de stoel. 

Annika mag zelf verder rijden maar wederom krijgt ze haar paard niet in beweging.  Ze houdt de teugels strak. Als ik haar even later vraag wat ze in zou vullen met de uitspraak van Pippi: ´Ik heb het nog nooit gedaan dus….´ vult ze aan ´…dus ik kan het niet´. 

Maar als even later haar paard, aangestoken door een ander paard, in galop gaat, blijft ze wel zitten, wordt eerst rood van de inspanning en daarna wit van de schrik, maar huilt niet en heeft ondanks de spanning het toch maar gedaan zonder er af te vallen. De andere meisjes zijn vol ontzag en er wordt door hen allemaal gelachen om dit avontuur.

Ik heb met genoegen en herkenning naar deze meisjes gekeken, ook met pijn en verdriet, ook met hoop en verbazing, maar vooral met liefde. Die Pippi en Annika, ze komen er wel, elk op hun eigen manier.

Ity Busstra-te Velde
M.m.v. Geert Bors

Ity Busstra noemt zich ‘tuinvrouw, vormgeefster en natuurschrijfster’, en werkt veel op het snijvlak van natuurontwikkeling, onderwijs en opvoeding.