15-jarige milieuactiviste Greta Thunberg schudt volwassenen wakker
19 december 2018
Greta Thunberg is een 15-jarig Zweeds meisje dat het boegbeeld lijkt te worden van een jongerenbeweging die politici aanspreekt op klimaatbeleid. In augustus ging Greta in staking om voor het klimaat op te komen, ze heeft toen drie weken lang voor het parlementsgebouw gezeten en weigerde naar school te gaan. Ze spreekt op meerdere klimaatconferenties, en dit is haar verhaal.
Afgelopen week sprak Greta op de klimaatconferentie COP24 in Katowice, Polen. Hier is haar hele speech terug te zien.
Op 31 oktober j.l. hield Greta deze speech bij de Declaration of Rebellion op het Parliament Square in Londen. Dit is een (eigen) vertaling van delen daarvan:
Toen ik een jaar of acht was, hoorde ik voor het eerst over klimaatverandering en het broeikaseffect. Blijkbaar was het iets dat veroorzaakt werd door mensen, door onze manier van leven. Mij werd verteld dat ik de lichten uit moest doen om energie te besparen en papier moest recyclen.
Ik herinner me dat ik het heel vreemd vond dat de menselijke soort het klimaat van de wereld kon veranderen. Want als dat echt aan het gebeuren was, dan zouden we toch nergens anders over praten? Het zou toch op elke tv en in elke krant zijn, we zouden er de hele tijd over praten, alsof er een oorlog zou zijn.
Als het verbranden van fossiele brandstoffen zo erg zou zijn, dat het ons hele bestaan in gevaar zou brengen, hoe konden we dan gewoon doorgaan zoals altijd? Waarom waren er geen regels, waarom werd het niet illegaal gemaakt?
Voor mij was dat echt heel erg raar, het klopte helemaal niet.
Ik heb het syndroom van Asperger (een vorm van autisme) en voor mij zijn veel dingen zwart of wit.
Ik denk dat degenen die autistisch zijn eigenlijk de normalen zijn en dat de rest eigenlijk best wel vreemd is. Ze blijven zeggen dat klimaatverandering ons hele bestaan bedreigt en dat het heel belangrijk is en toch gaat iedereen door met wat ze deden. Als we de uitlaatgassen moeten stoppen, dan moeten we die stoppen. Voor mij is dat zwart of wit. Er zijn geen grijze gebieden als het aankomt op het overleven van de aarde. We gaan of veranderen of we doen het niet. We móeten veranderen. [...]
In het jaar 2078 zal ik 75 worden. Wat we nu wel of niet doen, zal invloed hebben op mijn hele leven, en het leven van mijn kinderen en kleinkinderen. Toen school in augustus begon besloot ik dat er ik genoeg van had. Ik ging op de grond zitten buiten het Zweedse parlementsgebouw. Ik ging in staking voor het klimaat.
Sommige mensen zeggen dat ik beter naar school kan gaan. Dat ik beter kan gaan studeren om klimaatonderzoeker te worden zodat ik de klimaatcrisis kan oplossen. Maar de puzzel is al opgelost, we hebben al alle oplossingen en feiten. We hoeven alleen maar wakker te worden en te veranderen.
En waarom zou ik gaan studeren voor een toekomst, als niet iedereen alles eraan doet om die toekomst te redden? En waarom zou ik feiten op school gaan leren, als die feiten blijkbaar ook niks betekenen voor ons maatschappij en de mensen in de politiek?
Veel mensen zeggen dat Zweden maar een klein land is en dat het niet uitmaakt wat we doen. Maar als een paar kinderen in de kranten over de hele wereld kunnen komen door een paar weken niet naar school te gaan, wat kunnen we dan doen als we allemaal samenwerken?
We gebruiken per dag 100 milion vaten olie. Er is geen beleid om dat te gaan veranderen, er zijn geen regels om die olie in de grond te houden. Dus we kunnen de wereld niet redden door de regels te blijven volgen, want de regels moeten veranderd worden. Alles moet veranderen. En dat moet vandaag gebeuren. Dus iedereen: het is nu tijd om ongehoorzaam te zijn, het is tijd om in opstand te komen!
Hoe komt Greta zo gepassioneerd? Ze is familie van Svante Arhenius, de man die in 1903 de Nobelprijs kreeg voor scheikunde en de eerste die het verband legde tussen de uitstoot van broeikasgassen en de opwarming van de aarde.
Greta spijbelde eerst drie weken lang en daarna elke vrijdag om een hele dag met een spandoek voor het Zweedse parlement te gaan zitten. 'Ik doe dat tot de politici de voorwaarden van het Verdrag van Parijs naleven', zei ze eerder dit jaar. In november waren duizenden scholieren in Australië door haar geïnspireerd: ze legden hun schoolboeken aan de kant om te gaan protesteren. In andere landen waren ook stakingen. Er stond bijvoorbeeld op de borden: 'Make Earth Great Again.'
Het klinkt misschien allemaal heel mooi, maar Greta’s toewijding had ook nadelen. Vier jaar geleden vond ze het zo moeilijk dat mensen A zeiden, maar B deden, dat ze zo verdrietig werd dat ze een poosje niet meer naar school ging. Ze verloor zelfs haar eetlust en praatte bijna niet meer. Maar ze zag in dat het veel meer zin had om iets met haar leven te doen, iets met haar ideeën te doen. De hele familie stopte met vliegen (haar moeder was een internationale operazangeres, dus dat was een grote verandering) en ze stopten allemaal met het eten van vlees en zuivel. Haar ouders veranderden voor haar en namen haar heel serieus.
Greta wil niet alleen dat we beter met het milieu omgaan, ze wil ook dat het eerlijker wordt tussen landen. De rijke landen hebben nu de meeste uitstootgassen, terwijl de armere landen daar het meeste last van hebben. Ze wil dat de armere landen een betere infrastructuur krijgen, zodat ze ook beter kunnen omgaan met de klimaatveranderingen.
Reacties