Rik heeft moeite, niet alleen met taal en rekenen: 'Vechten tegen een fantasiemens'

23 juni 2015

'Soms heb ik ook hulp nodig, want ik kan buiten geen lieve dingen spelen.' Kim van Haeften schrijft over haar leraarschap in groep 3 op de Torenuil in IJsselstein. Hier gaat het over Rik, een kind dat ondersteuning nodig heeft. En niet alleen bij taal en rekenen. Haar blog:  'Ik kan geen lieve dingen spelen, wie wil me helpen?'

Rik heeft buiten gespeeld en komt zwetend en gehaast de klas binnen. Aan tafel frunnikt hij met zijn spullen. Er ligt altijd iets op zijn tafel.

Vlak daarna komen Muriel, Marleen en Sam naar binnen gerend met rode wangen. Rik heeft hen weer gepest, roepen ze, 'en' roepen ze 'we hebben het al tegen hem gezegd, maar hij blijft maar doorgaan'.

'En hij ging weer steeds aanvallen, juf.'
'Ja en wij zeiden al de hele tijd stop.'

Rik loopt naar me toe en haakt in: 'Ja, maar jullie rennen steeds weg voor mij.' Ik laat ze samen praten en probeer voor mezelf te vangen wat het nou toch is dat mis gaat. Wat heeft Rik nog nodig? Ik ben er nog niet uit, maar de kinderen gaan verder na een 'sorry' en 'ik wil gewoon vechtspelletjes doen' van Rik zijn kant.

Het geruzie buiten op het plein gaat al een paar dagen zo. Twee vrienden van Rik ontwijken hem bewust en Rik valt iedereen aan en wordt dan weggeduwd. De juf van vorig jaar heeft ook gezegd dat Rik steeds pest. Van de week kwam er al een kind zeggen dat hij wenste dat Rik nooit op onze school zat. Enzo en Luka willen nu ook in de klas niet meer met hem spelen.

Rik heeft moeite met al het werk in groep 3. Hij heeft veel ondersteuning nodig, niet alleen voor rekenen en taal. In de ochtend komt hij sip de klas binnen, met zijn knuffel. Hij is onrustig en lacht vaak hardop in de les.

Rik heeft ook een talent. Hij ziet en benoemt hoe anderen zich voelen. Als Nathalie weer in tranen afscheid neemt van haar moeder en we bespreken hoe dat is, weet Rik te vertellen dat de moeder van Nathalie eerst tranen in haar ogen kreeg. Rik heeft ook wel een tip voor Nathalie. 'Als we nou lief zijn voor Nathalie en we zorgen voor haar, we doen lieve dingen, dan is ze blij en dan is haar mama ook weer blij.'

'Wat knap gezien, Rik! Jij hebt talent, dat jij dat soort dingen ziet en kan vertellen', zeg ik.
'Ja', zegt hij traag, dan draait hij zich om naar de klas en zegt: 'maar soms heb ik ook hulp nodig, want ik kan buiten geen lieve dingen spelen.'

Even is het stil in de klas. Rik kijkt met een vragende blik de klas in. Zijn lijf straalt iets heel kwetsbaars uit. Hij gaat verder en heeft de volle aandacht.
Hij zegt dat hij zo graag vechtspelen speelt en dat hij niet weet hoe hij anders moet spelen. En dat hij zich heel alleen voelt als iedereen wegrent voor hem en dat hij dat niet snapt. Hij laat zijn armen hangen en kijkt de klas in.

'Maar, wij willen niet vechten', reageert Enzo spontaan. 'Als je zo vecht, wil ik niet met jou spelen, dat vind ik niet fijn', haakt Luka aan. 'Maar hoe moet ik dan vechtspelletjes spelen?', vraagt Rik aan de groep.
Oscar komt er tussen. 'Nou je kan toch gewoon tegen een fantasiemens vechten met je vrienden!' 'Hoe moet dat dan?' vraagt Rik oprecht. 'Nou', zegt Oscar, 'dan doe je gewoon net alsof je tegen iemand bokst en je vraagt of je vrienden meedoen'.

'Ja', voegt Muriel toe, 'en dan doe je ook wel eens ons spel en dan vraag je toch gewoon wat wij doen en dan ren je toch gewoon mee'.
'Oké', zegt Rik en hij gaat zitten op zijn plek en gaat verder met frummelen aan zijn werkboek. Op zijn gezicht een stille grijns.

Kim van Haeften is lerares op basisschool De Torenuil in IJsselstein