Recensie "Goed in gesprek - De basis voor beweging in onderwijs en jeugdhulp"
10 maart 2022
‘Roelof komt bij Marriët in de klas. Op zijn vorige school is hij gepest en daarom hebben zijn ouders hem daar weggehaald. Marriët en Hella (ib-er) bereiden het (intake-)gesprek voor. Marriët heeft daar expliciet om gevraagd. Ze voelt zich onzeker als startend leerkracht en boos omdat ze zelf een pestverleden heeft.’ Oud-hogeschooldocent Jan de Bekker las het boek “Goed in gesprek”, van Annemiek Broersen en Geke Klapwijk, waarin zowel de theorie als de praktijk van het voeren van gesprekken en samenwerken ruim aan bod komen, en schreef er deze recensie over.
“Roelof komt bij Marriët in de klas. Op zijn vorige school is hij gepest en daarom hebben zijn ouders hem daar weggehaald. Marriët en Hella (ib-er) bereiden het (intake-)gesprek voor. Marriët heeft daar expliciet om gevraagd. Ze voelt zich onzeker als startend leerkracht en boos omdat ze zelf een pestverleden heeft.”
Ze besluiten dat dit eerste gesprek vooral een gevoel van welkom moet achterlaten en duidelijkheid aan Roelof en zijn ouders over wie wie is. Ze laten hen expliciet weten dat ze het verhaal van Roelof op zijn vorige school kennen en afstemmen over verwachtingen van de nieuwe school.
Dit is een van de vele praktisch voorbeelden (p.97) uit het boek ‘Goed in gesprek’ Van Annemiek Broersen en Geke Klapwijk . ‘Goed in gesprek’ is een heel mooi verzorgd boek dat nieuwe perspectieven biedt op samenwerking en gesprek binnen onderwijs en jeugdhulpverlening.
De auteurs beginnen een kader te schetsen voor het beschouwen van gesprekken in onderwijs en jeugdhulp. Ze geven aan hoe belangrijk contact en communicatie zijn in de ontwikkeling van kinderen. Ze gaan ze dieper in op een aantal elementen van gesprekken:
- de situatie,
- basisbehoeften,
- emoties
- en de afstemming (op basis van wat je waarneemt).
Bij ieder van deze invalshoeken versterken theorie, praktijkvoorbeelden en opdrachten elkaar op een hele mooie manier. Als pedagoog heb je te maken met gesprekken in de alledaagse leefwereld, maar ook met zorgvuldig voorbereide professionele ontmoetingen. Door te beginnen met beschouwing van en reflectie op de gesprekssituatie, vergroot je je keuzemogelijkheden en je bewustzijn van de invloed van de gesprekscontext op het gesprek zelf. De praktijkvoorbeelden geven een mooie verdieping, en de opdrachten (consequent aangekondigd) met het kopje ‘hoe is het voor mij’, dagen uit tot nadenken.
Inclusie en kansengelijkheid
Een dimensie die het boek extra de moeite waard maakt, is dat het bijdraagt aan de invloed die ouders en professionals op de werkvloer door hun samenwerking en afstemming kunnen uitoefenen. Het gaat daarbij om invloed op de ‘morele ordes’, die ten grondslag liggen aan het streven naar inclusie en kansengelijkheid. Dat alleen al is een verademing na het advies ‘Steeds Inclusiever’ van de onderwijsraad. Die kent weinig innovatiecapaciteit toe aan ouders, leraren en kinderen in hun onderlinge samenwerkingsrelaties. Dit boek laat zien dat het anders kan.
Jan de Bekker was tot zijn pensioen hogeschooldocent bij het Instituut voor Ecologische Pedagogiek en heeft nu een kleine praktijk voor coaching van schoolleiders en interne begeleiders.
Reacties