'Niet de raddraaiers, maar de heel gewone leerlingen gaan me opvallen'

17 december 2015

Eline Stolp, kunstdocente op UniC, hanteert een nieuwe methode van feedback geven. Bewuster. Gestructureerder. Net iets meer tijd voor observatie, voor een paar aantekeningen over elke leerling. Zodat ze de cirkel kan rondmaken en kan zien of haar gesprekken met leerlingen effect hebben. Het werkt: ‘Degenen waar ik in bed nog over nadenk, zijn niet de raddraaiers, maar die heel gewone kinderen die heel normaal hebben gewerkt. Het lijkt zo gewoon. Wat vind ik het toch bijzonder.’

Ik ben nu feedback gaan opschrijven – tijdens de les ga ik een paar keer apart zitten en schrijf ik op welke tips ik gaf en waar leerlingen moeite mee lijken te hebben. Later lees ik dat terug en ga ik opnieuw bij die leerlingen langs om te vragen of er al iets veranderd is. Dan zie ik de opbrengst van onze gesprekken. Sommige leerlingen zeggen zelfs heel expliciet dat het vragen om feedback, en het benutten van de tips, hen enorme stappen heeft doen zetten. Feedback afmaken, heet dat.

Zo noteerde ik laatst iets over Sanna, die zei: ‘Ik ben helemaal niet creatief in van die dingen’. Wat voor dingen? ‘Dat het ergens over gaat’. Ideeën verzinnen bedoelde ze. Kiezen wat je wilt maken voor een vrije opdracht, zelf bepalen wat je wilt laten zien. Voor mensen als Sanna lijkt het of de ‘echt creatieve mensen’ even naar de lucht kijken, er een briljant idee uit plukken en dat met een zwierige zwaai op een papier neerkwakken: tadaa, kunst!

Was het maar zo’n feest! Ester, een vriendin van Sanna, wordt gezien als ‘echt creatief’. Ze kijkt naar Sanna met een blik van: doe normaal. Ik vraag Ester te vertellen hoe het komt dat zij goed kan tekenen. Blijkt dat ze al een eeuwigheid oefent en ook thuis enorm veel tekent en dat ze ondanks het vele tekenen nóg veel moeite moet doen om iets te bedenken dat echt origineel is. Ik vraag of het niet vaker zo is dat ‘iets origineels’ tijdens het oefenen spontaan ontstaat – in plaats van iets dat bedacht wordt? Met gedachten heeft het namelijk vaak niks te maken. Ja, dat herkennen ze allebei.

Sanna ziet nu de ruimte die er is en het vel waarop ze handafdrukken had gestempeld wordt in stukken geknipt. Ze speelt met de vlakken en kleuren en combineert vingers met nieuwe handpalmen en zo ontstaat er geleidelijk iets nieuws, eigens en origineels. Ik vind het leuk te vragen wat nou de belangrijkste tip was volgens haar: ‘Gewoon maar verder gaan, tot er iets gebeurt.’

Een bijkomstigheid van dit gerichte werken met feedback is dat de raddraaiers - in het lokaal én in mijn aantekeningen - niet meer zoveel aandacht krijgen. Lees verder


Eline Stolp, kunstenaar en docente op vo-school UniC in Utrecht

‘Geen baanbrekend nieuwe aanpak, maar wel erg effectief!’, schrijft Eline in een begeleidende mail over dit blog. Haar aanpak maakt deel uit van de professionalisering van de schoolorganisatie op UniC. Over de leergang Profeed, die de docent-onderzoekers van UniC, in samenwerking met de Hogeschool Utrecht en de Universiteit van Utrecht, hebben opgezet, vind je meer in dit artikel.