Ik slikte nog net op tijd mijn 'daar gaat het toch helemaal niet om' in

13 juni 2015

Dat elk kind weer anders is, dat had Jacob Jan Voerman meteen door toen zijn tweede geboren werd. Na een introverte jongen opeens een extraverte meid. Maar dat anders zijn ook een heel andere manier van denken inhoudt, begreep hij pas later. Zijn dochter leerde hem dat op de meest effectieve manier: ze leefde het voor. Een verhaal over een wandeling in de bergen. over verschillende motivaties en perspectieven. 'Ik had heel even gedacht dat ik mijn dochter moest behoeden om een nietsontziende streber te worden. Dat heb ik daar toen resoluut losgelaten.'

We waren in Oostenrijk, in het Ötztal, met aan weerszijden hoge bergen. Op de kaart zagen we dat daar boven ergens een berghut moest zijn. Een wandelpad liep er zigzaggend naar toe. Ik wilde dat lopend gaan doen, en vroeg of de kinderen mee wilden.

Mijn oudste zoon van 8 jaar, een dromer,  kreeg ik enthousiast door te vertellen hoe mooi de wandeling zou zijn. Ik beloofde hem dat we rustig aan zouden doen. We zouden er desnoods de hele dag over doen, heen en terug. Voor mijn veel sportievere dochter (6) moest het helemaal geen probleem zijn, zo'n wandeling.

Dacht ik.

'De hele dag?', vroeg ze. Ik legde uit hoe ver het was, en dat we de hele tijd omhoog zouden lopen.
'Niet klimmen?' Ik legde uit dat we niet hoefden te klimmen. Het was gewoon omhoog lopen. Daarom zigzagden die paadjes ook zo.
'De hele dag wandelen?', vroeg ze nog een keer. Ik hoorde de teleurstelling wel, maar interpreteerde het verkeerd. Ik legde uit dat we eten en drinken zouden mee nemen, en dat we onderweg zouden uitrusten.
'Dus een hele dag wandelen, en dan zijn we vanavond pas weer terug?', vroeg mijn dochter.
'Nou misschien iets eerder,' wilde ik zeggen, maar mijn dochter had zich al omgedraaid.
'Alleen maar wandelen. Saai!'

Mijn eerste ontdekking: mijn dochter schrok helemaal niet terug voor de zwaarte van de wandeling, maar voor het gebrek aan avontuur. Recht omhoog tegen de rots klauteren, daar zou ze blind JA! op gezegd hebben. Sterker nog, ik had al meerdere rotsen moeten verbieden voor haar. Op een steile bergweide, doen wie het eerste boven was? Dochter stond al in de startblokken. Maar alleen maar wandelen? Een hele dag niks anders? Dat was saai.

Maar dat zou niet mijn enige ontdekking zijn.

Mijn dochter bleef bij haar moeder en de kleintjes van 1 en 3. Lekker klouteren op de rots (die ene die wel mocht). Ik liep met mijn zoon een sprookjesachtig mooie wandeling naar boven. We genoten. In de Bielerfelder Hütte dronk ik een verse Buttermilch, zoon kreeg een ijsje,  en een schildje met het embleem van de hut, voor op de wandelstok.

Toen dochter die avond dat schildje zag, barste ze in tranen uit. 'Had dan gezegd dat je een schildje kon verdienen!'
Ze was ontroostbaar. Zelfs toen we de volgende dag met zijn allen met de auto naar de hut reden en zij ook een schildje mocht uitkiezen. 'Maar die is niet echt, want die heb ik niet verdiend.'

En toen pas begreep ik die andere les. Ik die opgegroeid was met meedoen is belangrijker dan winnen. (Iets waar ik maar al te graag aan vastklampte omdat ik zelf nooit iets won), en de weg is belangrijker dan de bestemming; ik begreep nu pas wat het was om prestatiegericht te zijn. In één klap was het me helemaal duidelijk hoe mijn dochter zich voelde. Ik slikte nog net op tijd mijn 'Maar daar gaat het toch helemaal niet om' in. Want ik snapte dat het daar juist wél om ging. Voor mijn dochter was het verdienen van dat schildje de ultieme motivatie.

Ik had heel even gedacht dat ik mijn dochter moest behoeden om een nietsontziende streber te worden. Dat heb ik daar toen resoluut losgelaten. Ze ging later op atletiek en rustte niet voor ze clubkampioene werd. En wat was ik trots.

Mijn dochter studeert dit jaar af als psychomotorisch therapeut. Ze helpt door middel van spel en beweging mensen die psychisch vast zijn gelopen. Hoezo, nietsontziende streber.

En mijn zoon? Die zit op een studentenklimvereniging, en doet mee aan de gekste challenges en wedstrijden :-)

Jacob Jan Voerman vertelt verhalen en maakt theater. Centraal thema is ‘Kun je jezelf zijn? en wat is daar voor nodig? Hij is voormalig leraar en vader van vier kinderen.