'Ik begrijp dat jij op internet wilt en dat je erg boos bent dat het niet mag'
30 oktober 2017
Soms valt het niet mee om te luisteren naar iemand die boos is. Dat geldt ook voor Tineke Spruytenburg. Dikwijls betrek je als leerkracht de emotie van een leerling op jezelf. Maar om de betrokkenheid op de ander te kunnen richten, om beschikbaar te kunnen blijven, moet je bewust zijn van je eigen 'emotionele gevangenis'. 'Ik zie dat je woedend bent, wil je vertellen wat er is? Misschien kan ik je helpen.' Haar bijdrage.
Gistermorgen was er in de klas naast de onze een jongetje dat erg boos was. Zijn lerares had hem naar de gang gebracht en daar vroeg ze om assistentie. Ik nam over.
Hij schopte tegen spullen en was duidelijk woedend. Ik voelde geen sterke emotie en sprak zacht tegen hem. ,,Ik zie dat je echt woedend bent en dat mag. Wil je vertellen wat er is? Misschien kan ik je helpen.''
Hij gromde en kon niet uit zijn woorden komen. Ik herhaalde de vraag steeds na een bevestiging dat ik bewust was van zijn boosheid en dat het oké is om boos te zijn. Ik zei duidelijk dat hij zijn handen en voeten bij zich moest houden, omdat respect voor elkaar (hij dreigde met bijten) en de spullen een regel is op onze school (speciaal onderwijs, cluster 4).
Ik zat op anderhalve meter afstand van hem. En na een paar minuten was hij in staat om tegen mij te schreeuwen wat hem zo boos maakte. Hij mocht niet op internet van zijn juf. 'Ik begrijp dat jij op internet wilt en dat je erg boos bent dat het niet mag.' Hij schreeuwde iets kalmer en meer verstaanbaar. Zo ging de conversatie nog een poosje door en steeds werd zijn boosheid iets minder heftig. Na een minuut of vijf ruimde hij de klodders spuug van de grond. Toen was hij zelf in staat om terug te keren naar zijn klas.
Wat hij heeft gedacht, kan ik alleen maar raden. Wat hem heeft geholpen, is dat zijn boosheid mocht bestaan en dat hij tegelijkertijd grenzen kreeg aangereikt voor zijn gedrag.
Toen ik naar de klas terugkeerde waar ik werkte, voelde ik me dankbaar. Ook ik heb leraren gehad die me lieten zien wat aandachtig luisteren is en betekent. Luisteren naar wat een ander 'zegt' en het niet op mezelf te betrekken, zodat mijn emoties niet getriggerd worden.
Tineke Spruytenburg is lerares en geeft mindfulness aan kinderen en volwassenen.
Reacties
Marieke Janzen
Mooi artikel! Herkenbaar. Luisteren, rust, respect ( boos zijn mag ) en grenzen stellen. Ik begrijp, zie dat je erg boos bent, maar: we slaan en schoppen niet, dat doe ik ook niet bij jou, je mag het lokaal uitgaan, maar niet de hele school door of naar buiten, we willen je graag nog kunnen vinden, wij zijn verantwoordelijk voor jou, ik wil graag horen waarom je boos bent zodat ik je misschien kan helpen en wil je dat niet...ook goed en later mag ook. Ik pak je vast en dat wil je niet, maar ik wil ervoor zorgen dat je jezelf en anderen geen pijn doet. Wil je dat ik bij je blijf, ook zonder praten of wil je liever even alleen. Dat kan en mag, maar je mag dan anderen niet meer storen met misschien geschreeuw, dan blijf je rustig op je plek. Keur het negatieve gedrag van het kind af, maar nooit het kind zelf. Geef kaders waarin het kind zijn boosheid kan ventileren. Marieke Janzen leerkracht PO.