Een lerarenopleiding in school

30 juli 2018

 

Op de Francis W. Parkerschool (een middelbare school in de omgeving van Boston in de Verenigde Staten) werken ze nauw samen met de lerarenopleiding New Teacher Collaborative Centre, waar leraren gelijk in de praktijk van de Parkerschool opgeleid kunnen worden. Dit voorjaar waren twee van hun lerarenopleiders in Nederland, om te vertellen hoe ze in een jaar tijd de leraren meenemen in de waardengedreven praktijk van de school. NIVOZ-medewerker Rikie van Blijswijk sprak met hen onder andere over een 'spiegelopdracht' waarin je letterlijk met jezelf geconfronteerd wordt: Wat zie je? Wie zie je? Wat word jij verondersteld te doen? De antwoorden blijken vaak een voorspellende waarde te hebben voor de sfeer in de klas.

Francis W. Parker Charter Essential School is een High School in Devens, Massachusetts, een voorstad van Boston. Karakteristieken van deze school zijn de waardengedreven missie en visie, werken vanuit de relatie met studenten en het geven van to-the-point feedback.
Aan de school is het New Teachers Collaborative Centre verbonden, waar elk jaar nieuwe docenten worden opgeleid in de eigen schoolpraktijk.

Rikie van Blijswijk sprak met Ruth Whalen Crockett, director of the Centre en Diane Kruse, Math/Science/Technology teacher and Domain Leader. 

De lerarenopleiding aan deze school omvat 1 jaar: van juni tot juni. Iedereen met een college degree (hbo opleidingsniveau) kan zich aanmelden voor een post baccalaureaat. Dit Teachers Centre biedt een programma van 1600 uren in de klas. Studenten krijgen van hun co-teacher en mentor ‘real time’ feedback over hun werk door de gesprekken die voor, tijdens en na het werk worden gevoerd.

Elk jaar melden zich ruim 150 deelnemers tussen 22 en 60 jaar aan. De aannameprocedure omvat een te schrijven essay over The Parker Way, een overzicht van hun ervaringen met het werken met jonge mensen, een verhaal over hoe zij denken over kinderen en een overzicht van hun collegevakken. In deze opleiding worden geen inhoudelijke meer vakken gegeven: ‘De kennis van talen of natuurkunde neem je met je mee. Je leert hier HOE les te geven. Het duurt 3 tot 5 jaar eer je een ervaren leraar bent. Deze opleiding biedt een goede basis voor het eerste jaar’, aldus Ruth. Op basis van interviews en de ingezonden materialen worden 40 mensen geselecteerd die mee kunnen doen. Het programma is pittig en de school vraagt veel inzet van hun (toekomstige)leraren. Uiteindelijk zullen slechts 10 studenten leraar worden. Het liefst op Parker School zelf, maar als er geen vacature is op een andere school.

De missie van de school is de essentie van het Teachers Centre
Op de eerste opleidingsdag wordt de missie van Parker High School geïntroduceerd: 'to move the child to the center of the education process and to interrelate the several subjects of the curriculum in such a way as to enhance their meaning for the child' (Charter, October 1994). Deze missie is uitgangspunt voor alles wat in de lerarenopleiding wordt aangeboden. Daarna wordt de aandacht gericht op twee essentiële voorwaarden om leraar te worden op Parker High School:

• De aankomende docenten moeten eerst zichzelf goed leren kennen, voordat ze de leerling kunnen leren kennen
• Zij zullen zich verbonden moeten weten aan het pedagogische concept van de Francis W. Parker Charter School

De spiegel vertelt je wat je verondersteld wordt te doen
In de eerste twee weken van de opleiding leren de aspirant leraren elkaar, maar vooral zichzelf kennen. Elke student vertelt zijn eigen biografie en de groep verdiept dat met elkaar: Waar kom je vandaan? Waar gaat het je om? Wat doet er toe voor je? Deze gesprekken zijn bedoeld om zich tot leraren te ontwikkelen en vertrouwen in elkaar te krijgen.

De studenten brengen ook de ervaringen van hun eigen schooltijd in. Opvallend vaak wordt daar gesproken over faalervaringen uit die tijd. De praktijk leert dat startende leraren een terugval in energie en inspiratie kennen in november-december, vaak vanwege vermoeidheid. Op zulke momenten keren de onervaren leraren terug naar de veilige modus, en wat ze kennen uit hun eigen schooltijd. Het is voor de begeleiders van het Teacher Centre daarom belangrijk om de aanstaande leraren in het begin zo goed en zo snel mogelijk te "ontscholen" door hen mee te nemen in de missie en de visie van de school, zodat ze ook negatieve voorbeelden niet weer gaan imiteren in hun eigen praktijk. 

Voor het  ‘ontscholen’ worden verschillende werkvormen toegepast.

In één daarvan krijgt elke student een spiegel om urenlang naar zichzelf te kijken en antwoorden te geven op vragen als: Wat zie je? Wie zie je? Wat word jij verondersteld te doen? Deze werkvorm is gebaseerd op de overtuiging dat de aspirant leraar compassie en begrip kweekt voor zichzelf en voor zijn toekomstige studenten. De antwoorden uit de spiegelsessie blijken vaak voorspellend voor de sfeer die deze leraar later neerzet. ‘Ofwel het wordt een leraar die in zijn voorbereiding een lesdag helemaal vastlegt, ofwel het wordt een leraar die het ritme van de dag open, spelend en vanuit de leerling opbouwt', merkt Diane op. ‘Het spel met de spiegels stelt de groep in staat om samen ‘light refraction’ en reflectie te ontdekken en onderzoeken’.

Docent word je tussen jouw studenten
Parker Highschool is een school waar het gaat om de leerlingen: zij zijn het uitgangspunt en de toetssteen voor al het handelen door de leraren.

Na twee weken begint voor de aanstaande docenten de combinatie van studie (14 uur per week) en 8 uur per dag in de praktijk van een eigen klas met een ervaren docent als mentor. ‘In dat jaar ontwikkelen ze zich tot pedagogische, progressieve, kwalitatieve en inspirerende docenten, die Parker waardig zijn om er te kunnen werken. Hun voornaamste taak daarin is te ontdekken wie de leerlingen zijn. Middels observaties en interviews leren zij te denken vanuit het ontwikkelingsperspectief en zich te richten op de leerpotentie van elke leerling’, zegt Ruth.

Eén werkvorm daarin is de opdracht aan de aspirant docent om zich 10 dagen lang elke dag 2 minuten te verdiepen in een leerling die die nog weinig begrijpt of een band mee heeft. Door dit intensief te doen leert hij zich te focussen op die leerling, zich erin te verplaatsen en de best mogelijke manier van onderwijzen en feedback geven te bedenken voor die ene leerling.

Leren door zelfreflectie
Tijdens de opleiding wordt veel aandacht besteed aan het curriculum en assessments van de school. Deze worden door de docenten van de school zelf ontworpen en samengesteld. ‘Elke student krijgt op onze school de mogelijkheid om zijn eigen werk te verbeteren, te ‘revisen’, net zolang tot de hij zelf tevreden is met het resultaat’, laat Diane weten. De aankomende docenten leren vragen te selecteren voor doelen ter verbetering van het werk van studenten. Daarvoor schrijven zij een reflectie over het denken van een student. Die reflectie wordt gepresenteerd aan en is onderwerp van gesprek tussen degenen die opgeleid worden om te ervaren hoe het is om leerlingen zelf te leren denken. Ze leren hiermee feedback vragen zelf te articuleren door zij-aan-zij feedback aan elkaar te geven.  Daarmee wordt niet alleen hun nieuwsgierigheid naar het denken geprikkeld, maar gaat het er ook om de essentiële vragen te leren stellen aan hun studenten, dé karakteristiek van deze Essential School.

Protocollen
In de school en dus ook aan de verbonden lerarenopleiding wordt met protocollen van gewerkt. Het School Reform Initiative (SRI) Bronnen Boek is geschreven door een netwerk van toegewijde docenten aan het creëren van transformationele leergemeenschapen en fel begaan met gelijkheid en excellence. Protocollen zijn ‘tools’ voor het opbouwen van vaardigheden en de (school) cultuur en het creëren van de ruimte en tijd die nodig is voor reflectieve dialoog en samenwerking. Zij geven de mogelijkheid om vertrouwen op te bouwen om betrokken te zijn bij betekenisvol en authentiek werk (uit: SRI, deel 1). Een voorbeeld van zo’n protocol is hier te zien in PDF format. Aankomende docenten worden vertrouwd gemaakt met deze protocollen om het werk van studenten en het werk in de klassen te onderzoeken. Door de reflectieve dialoog aan te gaan met hun studenten doorgronden zij hun werk in de praktijk en ontstaan daaruit ideeën deze te verbeteren om het leren van studenten te optimaliseren.

Legitimeren van het handelen
Per week besteden de aankomende docenten 14 uur aan het lezen van boeken om hun handelen te legitimeren. De literatuur richt zich met name op de motivatietheorie en de theorie van de growth mindset. Het studiemateriaal bestaat uit boeken van Ted Seizer en Deborah Meier, de oprichters van The Essential Schools, en o.a. Piaget, Michael Nakula, Ross Green en Robert Keegan.

Aan het eind van het jaar opleiding ontvangen de kandidaten hun certificaat, waarmee ze in Parker kunnen werken. Dat heeft bij de meeste van hen de voorkeur, maar dan moet er wel een vacature zijn of minstens enig vooruitzicht daarop. Anders kunnen zij solliciteren op andere scholen.

Met wijsheid nieuwe collega’s opleiden
Ruth en Diane benadrukken dat het succes van deze vorm van opleiden van nieuwe collega’s te danken is aan de nabijheid, betrokkenheid en wijsheid van ervaren docenten in de school. De relatie en leeractiviteiten tussen leerkrachten en nieuwe leraren zijn daarin fundamenteel. ‘Het handelen van een leraar staat voorop (practice en geen kennis) Het vak van leraar is relatie. Het is zijn met en betrokken zijn op de studenten’, is de conclusie van de deelnemers aan dit gesprek over opleiden. Voor de Amerikaanse collega’s is het bouwen aan relaties tussen leraren en studenten een onuitputtelijke  inspiratiebron. ervaren. Ze nemen het motto ‘Jezelf zien als een instrument’ graag mee naar huis en school vlakbij Boston.

 

Francis W. Parker School

49 Antietam St,

Devens, MA 01434,

Verenigde Staten

 

Meer informatie over de school op deze website