Borgers van Burgerschap

15 februari 2021

‘Borgers van Burgerschap’ is de titel van een serie podcasts, waarin verschillende ‘borgers’ burgerschap belichten. Onderzocht wordt hoe burgerschap geborgd kan worden in de samenleving. De serie is een samenwerking tussen de Stichting CED-Groep en Stichting Vreedzaam. Rikie van Blijswijk luisterde naar zes podcasts en vat per podcast de kern samen.

Podcast 1 - Over lastige onderwerpen in de geschiedenisles

In deze podcast een gesprek met Bjorn Wansink, vakdidacticus geschiedenis en coördinator van de master Education for inclusive societies aan de Universiteit Utrecht. De rol van de geschiedenisdocent wordt belicht in relatie tot onderwerpen als Islam, Holocaust en kolonisatie en slavernij. Overigens verschilt de term ‘heikel’ per klas, situatie, leerling en de eigen normen en waarden van een docent. Ook het gesprek over complottheorieën komt aan bod. “Degenen die de complottheorie heeft uitgezocht, weet daar vaak meer over dan de docent. Dat maakt het lastig voor die laatste om erover in gesprek te gaan”. Luister hier.
 

Podcast 2 - Het verhaal achter de ander moet je leren kennen om prettig met elkaar te kunnen leven

In deze tweede podcast uit de serie is Dwight van van de Vijver aan het woord. Hij was jarenlang wijkagent in de Utrechtse wijk Kanaleneiland. Een kleurrijke wijk met mensen die zich laten zien en horen. Echte mensen dus. Daar heeft hij de noodzaak ervaren om de relatie aan te gaan met mensen. Zijn uitgangspunt daarbij is: “Degenen van wie je het moeilijkst kunt houden, hebben waarschijnlijk de meeste liefde nodig.” Dat ziet hij elke keer terug. Zijn missie is om mensen dat te leren en mensen en te begeleiden om dat aan elkaar te leren. Luister hier.
 

Podcast 3 - Over de maatschappij als spel

Lisa Hu heeft het woord in de derde podcast van deze serie. Ze is in 2013 tijdens haar studie met Terra Nova Minimaatschappij begonnen. In 2017 richtte zij Stichting Terra Nova - Democratisch Design - op, o.a. om zoveel mogelijk mensen elkaar te laten spreken over de wereld waarin ze willen leven. Het spel is voor leerlingen best lastig. Ze maken immers de switch tussen de schoolse omgeving, waarin een goed of een fout antwoord wordt gegeven en dit spel zonder goed of fout. “Het juiste antwoord ligt nu opeens in hun eigen handen”. Luister hier. 

Podast 4 - Radicalisering & polarisatie

“Er zijn zoveel controversiële onderwerpen die bij jongeren spelen, maar waaraan op school niet of nauwelijks aandacht wordt besteed”, zegt Stijn Sieckelinck (VU Amsterdam), mede-ontwikkelaar van het trainingsprogramma ‘Omgaan met extreme idealen’, in deze vierde podcast uit de serie. “Daarmee doet de  school geen recht aan zijn taak, namelijk burgers voorbereiden op de maatschappij. Wanneer thema’s als identiteit, ongelijkheden, privileges wel worden geadresseerd brengt dat gedonder, maar dat hoort bij burgerschapslessen. Je schrapt ook geen gymlessen omdat er gezweet wordt”. Luister hier.

Podcast 5 - De school als oefenplek

In deze vijfde aflevering houdt Anko Hoepen een pleidooi voor de school als oefenruimte. Hannah Arendt’s tussenruimte is daarin zijn inspiratiebron. De basisschool is nog een van de weinige plekken waar kinderen met verschillende achtergronden met verschillende talenten en kwaliteiten elkaar ontmoeten. Ze leren om met elkaar om te gaan. In zijn visie bereidt de school niet alleen voor op de maatschappij, maar gaat het ook over het leven nu. “En daarin worden fouten gemaakt. Dat mag. Daar heb je het dan over. Daar leren de kinderen van”. Luister hier.

Podcast 6 - Over het belang van gezien worden

In haar productiebedrijf maakt Julia von Graevenitz documentaires over onderwerpen die anderen in beweging brengen. In deze podcast vertelt ze over haar werk en specifiek over docu’s, die jongeren die het moeilijk hebben in beeld brengen. Bijvoorbeeld jongeren die laag opgeleid zijn, in armoede leven en/of waarvan de ouders uit een ander land komen. Niet iedereen komt deze jongeren dagelijks tegen. Julia wil hen een platform bieden en een kijkje in hun leven geven. Het is haar bedoeling dat mensen meer rekening gaan houden met elkaar. “Mensen worden mensen in plaats van nummers en dan ontstaat compassie met elkaar”. Luister hier.

De reeks Borgers van burgerschap wordt steeds aangevuld, kijk voor de meest recente afleveringen hier.