Afstemming

10 februari 2018

Als je in contact bent met kinderen of jongeren, stem je vaak automatisch de toon en inhoud van je boodschap af op die leeftijdsgroep. Met ironie kunnen kleine kinderen bijvoorbeeld niet zoveel. Angeline Smits hoorde een verhaal van haar zoon aan waar die afstemming niet gelukt was en beseft hoe nauw dit luistert: 'Met aandacht en liefde je werk doen, is hard werken!'

Ik ben in gesprek met mijn oudste zoon, hij is vandaag 29 jaar geworden.

Hij rent rustig 30 km naar zijn huis in Amsterdam om daar z’n racefiets op te halen en nog eens 30 km terug te fietsen. Vervolgens trekt hij bij ons alle laden en kasten open, op zoek naar alles wat eetbaar is.

Ooit was hij dat kleine jongetje dat het liefst als goochelaar tussen de schuifdeuren optrad. Dat jongetje dat aan de knutseltafel van alles aan elkaar knipte en plakte. Dat jongetje dat mij als moeder met drie kinderen tijdens hett spitsuur, op weg naar school en werk, radeloos maakte… Want dan stonden de twee jongere broers al dik ingepakt in de startblokken terwijl hij nog even de laatste hand moest leggen aan een papieren bouwwerk.

'Daan, schiet op, we moeten gaan!; Ik had ’t nog niet gezegd of de jongste riep 'Mama, ongelukje…' Ik rook wat en ik wist: We komen te laat! Daan maakte van de gelegenheid gebruik om nog even door te knippen.

Enfin, Daan is nu uitgegroeid tot een volwassen zoon, afgestudeerd, mooie baan, sportfanaat, fijne vrienden en vriendinnen.

En dan kom je ineens in gesprek over de basisschool. Over die ene leraar die tijdens een kerstdiner een opmerking maakte nadat Daan een besje van de Kerstversiering op tafel had gegeten. 'Is dat erg?' Had Daan gevraagd. 'Ja, nu kun je doodgaan', had de meester gezegd (grapje?). Tijdens het diner kon Daan aan niets anders meer denken.

En thuis durfde hij niets tegen ons te zeggen, omdat hij bang was dat wij dan ook ongerust zouden worden. Hij heeft er niet van geslapen en nog dagen mee rondgelopen. 'Misschien ga ik wel dood.'

Dit doet pijn, ook zoveel jaar later.

Omdat ik er toen niets van heb gemerkt. Misschien heb ik wel gewoon gevraagd 'Was je kerstdiner leuk?' En heeft hij gewoon gezegd 'Ja!' Want... in alle drukte zijn de open vragen er soms wel bij ingeschoten.

Omdat ik weet dat er in dat jaar, bij die meester, geen veilige sfeer was.

Laten wij, als onderwijsprofessionals, ons iedere dag weer realiseren dat een opmerking een kind kan maken of breken. Met ironie kunnen jonge kinderen helemaal niets.

Als je iedere dag weer oprecht contact maakt met je leerlingen, dan zorg je ervoor dat ze zich veilig voelen bij jou. Dan kunnen ze zich volop ontwikkelen. Een sprong wagen, iets nieuws proberen, en weten dat jij ze altijd weer opvangt.

Het lijkt vanzelfsprekend, maar is het niet.

Met aandacht en liefde je werk doen, is hard werken!

Angeline Smits is een creatieve onderwijsprofessional, oud-schoolleider en inmiddels trainer en begeleider. Dit is haar website.