Dit is een NIVOZ-podcast over de dagelijkse praktijk op de OSB Amsterdam, de Open Schoolgemeenschap Bijlmer. Jan Jaap Hubeek en Rikie van Blijswijk bezochten de school en gingen in gesprek met een schoolleider en twee leerlingen: Ineke Groot (schoolleider onderbouw B-deelschool), Serlynn (vmbo-t leerling) en Hannah (5-vwo leerling). Ze spreken uitgebreid over hun school en over de Bijlmer, over samen leren en over het op een bijzondere manier samen oplossen van eventuele problemen, onder meer via een eigen jongerenrechtbank.

OSB is een brede school
Elke leerling start de eerste twee jaar in een gemengde brugklas. Dit principe uit de middenschool heeft Open Schoolgemeenschap Bijlmer door de jaren heen overeind gehouden. In deze podcast neemt Ineke Groot, al vele jaren werkzaam op OSB, de luisteraar mee in de geschiedenis van de school, in de organisatie en in de opvattingen van de school over de gemengde brugklas in de stad waar steeds meer categoriale gymnasia ontstaan.

Gemengde brugklassen
Op de school zitten leerlingen met verschillende basisschool-adviezen, van vmbo-basis tot en met vwo, de eerste twee jaar gewoon bij elkaar. Dat betekent ook dat een vwo-leerling samen met een havo- of vmbo-basisleerling aan een opdracht werkt. Hannah uit 5 vwo vertelt dat ze veel hoe ze samenwerkt met een vmbo-klasgenoot en leert van hem.

Samen leven en samen leren
Hannah woont zelf niet in de Bijlmer, maar vertelt over de verbazing bij veel mensen toen ze in groep 8 besloot voor OSB te kiezen. Het vermeende slechte imago van de wijk én van de school klinken in haar verhaal door. Mensen denken dat het niet veilig is in de school en dat er drugs gebruikt worden. Het tegendeel is waar, ervaart Hannah en ze illustreert met voorbeelden dat ze de juiste keuze heeft gemaakt. Juist door samen te leven en te leren, leer je elkaar kennen en waarderen!

Jezelf, de ander en de wereld leren kennen
De school daagt leerlingen uit alles uit zichzelf te halen. Ze heeft samen leren, leren van en met elkaar, hoog in het vaandel staan. Daardoor voelen de leerlingen minder prestatiedruk, is de idee, en leren de leerlingen elkaar beter kennen en begrijpen. De school ziet zichzelf als een mini-maatschappij, waarin je leert over jezelf en van elkaar en met een open blik kijkt naar de wereld om je heen.

Keuzemogelijkheden
Leerlingen krijgen in de school veel keuzemogelijkheden. Er zijn verdiepende vakken voor extra uitdagingen of om specifieke kwalificaties te behalen. Te denken valt aan Cambridge Engels, een creator’s lab om zich uit te leven met techniek. Er zijn veel mogelijkheden om creatief met taal om te gaan of je in drama te bekwamen; je kunt meedoen in de Brass-band voor wie van muziek houdt en er zijn verschillende sportmogelijkheden.

Mini-mediation
Daarnaast is er de mogelijkheid om zich aan te melden voor mini-mediation en de jongerenrechtbank. Beide zijn gericht op een veilige schoolomgeving, zodat iedereen zichzelf kan zijn. Serlynn, vmbo-t leerling, vertelt hoe ze opgeleid is tot mini-mediator om medeleerlingen te helpen eventuele kleine ruzies en irritaties samen op te lossen. Zij heeft inmiddels al succesvol bemiddeld bij verschillende ruzietjes.

Jongerenrechtbank om dingen samen op te lossen
Hannah is lid van de jongerenrechtbank. Die is er voor zaken voorbij de kleine ruzies en irritaties. Denk aan vuurwerk afsteken of diefstal. Zaken die normaliter bij de politie terecht zouden komen en daarmee het risico op een strafblad. Ook dan zorgen de leerlingen op de OSB voor elkaar en lossen ze de dingen samen op. Ook Hannah is net als Serlynn eerst hiervoor opgeleid. Ze vertelt hoe het eraan toegaat in de aanloop naar een rechtszaak en de behandeling ervan. De taken van de rechter, advocaat en officier van justitie worden in haar verhaal helder verwoord.

Tekst: Rikie van Blijswijk