In deze aflevering van de NIVOZ-podcastserie gaat Jan Jaap Hubeek, samen met Eva Visser, in gesprek met Marleen Stikker, oprichter en directeur van Waag Future Lab. Vanuit het historische Theaterum Anatomicum in de Waag deelt Stikker haar visie op de invloed van Big Tech op het onderwijs en de urgentie om technologie te ontwikkelen die publieke waarden centraal stelt. Hoe is de macht van technologiebedrijven in het onderwijs gegroeid, en wat betekent dit voor de autonomie van leergemeenschappen?

Marleen Stikker beschrijft hoe technologie, hoewel vaak gepresenteerd als neutraal, een diepgaande invloed heeft op hoe scholen, leermiddelen en zelfs pedagogiek worden vormgegeven. Ze legt uit hoe deze systemen vaak leiden tot “vendor lock-in” en waarom het belangrijk is om alternatieven te ontwikkelen die betaalbaar, duurzaam en inclusief zijn. Stikker pleit voor een constructieve aanpak, waarin privacy-by-design en interoperabiliteit sleutelprincipes zijn.

Vendor lock-in is een situatie waarin een klant of organisatie zo afhankelijk wordt van de producten, diensten of technologieën van een specifieke leverancier, dat overstappen naar een andere aanbieder moeilijk, duur of praktisch onmogelijk wordt. Dit gebeurt vaak omdat de producten of diensten van de leverancier niet goed compatibel zijn met die van anderen, of omdat het overstappen veel kosten of inspanning met zich meebrengt.

Met haar jarenlange ervaring in technologie en maatschappij biedt Stikker niet alleen een kritische analyse, maar ook hoopvolle voorbeelden van wat mogelijk is. Van open-sourceoplossingen tot de rol van nieuwsgierigheid en ondernemerschap: dit gesprek daagt uit om voorbij gemakzucht te kijken en actief bij te dragen aan een digitale toekomst waarin publieke waarden centraal staan. Een inspirerende aflevering die zowel docenten als beleidsmakers uitnodigt tot reflectie en actie.