Tips en tops. Wat leren we onze kinderen hiermee?, vraagt pedagoog Wilma van Esch zich af. Helpt dit bij een betere prestatie? Of brengt het meer om inhoudelijk te sparren over het onderwerp van de spreekbeurt. Niet ‘Wie heeft er nog vragen?’ maar ‘Wat wist je nog niet, wat heeft je geraakt?’ of ‘Herken je het?’ en ‘Wie wil er nog meer weten?’

‘Oké, jongens, tips en tops’,  riep een pabo-student vanuit de zaal toen ik mijn verhaal beëindigde. Een lachsalvo was het gevolg. In een instant-moment drong opnieuw tot me door hoeveel we dit doen. Op de basisschool, op de pabo. Tips en tops. En we noemen het feedback geven.

Het maakt je wellicht een aandachtige consument. Maar dat is niet waar ik mee wil werken, aandachtige consumenten. Ik wil werken met studenten. Ik wil weten wat je raakt, wat je denkt. Waar je het mee eens bent of waar je niks van snapt. Waar het schuurt met wat je meemaakt. Wat je ziet en ontdekt over kinderen.

Jaren terug kwamen mijn kinderen al terug van de basisschool met blaadjes van klasgenoten, opmerkingen over hun performance tijdens de spreekbeurt. Ook weer tips en tops.

Wat leren we onze kinderen? Helpt dit bij een betere performance, gaat het over de performance? Is dat waar je meer skills of zelfvertrouwen van krijgt? Of brengt het meer om inhoudelijk te sparren over het onderwerp van de spreekbeurt. Niet ‘Wie heeft er nog vragen?’ maar ‘Wat wist je nog niet, wat heeft je geraakt?’ of ‘Herken je het?’ en ‘Wie wil er nog meer weten?’

‘Geen tips en tops, maar wat heeft je geraakt?’ wilde ik weten. Wat volgde waren een paar mooie gesprekken. Vooral na het plenaire deel. Verhalen die mij weer raakten. Over de spagaat waar mensen in werken. Over vanuit een visie willen werken in je stageklas, maar geremd worden door een mentor die hele andere ideeën heeft over onderwijs. En niet weten hoe je daar mee om mag en kunt gaan. Over ineens het inzicht hebben dat je al jarenlang aan het vast zwemmen bent in een fuik, dat je je nu ineens realiseert hoe benauwd je je daarin voelt.

Mijn verhalen worden er beter van. Omdat ik me realiseer waar ik op tenen sta en waar ik te kort door de bocht ga. Hoeveel nuances onderwijs en opvoeding kent. En voor mij wordt verhalen vertellen en verhalen delen betekenisvoller. Omdat we samen iets aanraken. Iets waar we trots op zijn, iets waar we onzeker van worden, iets waarvan we soms flink in de war raken, iets waar we energie van krijgen.

Vanuit daar kunnen we met elkaar op zoek naar je eigen verantwoordelijkheid, je eigen mogelijkheden en kansen, en ontdekken waar je stappen kunt en wilt zetten.

Niet ranken, maar denken. Geen consument maar een student. Ons leven lang van en met elkaar leren. Zoiets…

Wilma van Esch is ecologisch pedagoog. Sinds januari 2017 werkt ze als zzp-er: ze verzorgt lezingen, trainingen en begeleidt innovatieprocessen. Op dit moment is ze Directeur-bestuurder op Jenaplanschool de Pandelaar.