Green School: geïnspireerd door 'An Inconvenient Truth' en gericht op duurzaamheid

13 december 2017

In 2006 keek het Canadees-Amerikaanse stel John en Cynthia Hardy de documentairefilm ‘An Inconvenient Truth’. Hun kinderen, die ze al jaren thuis lesgaven, wilden ze een school bieden waar ze zelf ook heen zouden willen. De ‘call to action’ in de film gaf hen de duw in de rug en de inspiratie om een school te creëren die hieraan zou beantwoorden. Dat werd de ‘Green School’, een school middenin de jungle van Bali waar duurzaamheid (‘sustainability’) centraal staat. Ilse Krabben, columniste en theatermaker, bracht er een bezoekje en schreef er dit stuk over.

Missie en visie

Het ‘groene’ in de naam en de visie van de school komt heel letterlijk terug: de school is gevestigd middenin de jungle in Bali. Veel klaslokalen zijn een soort bamboe-hutten waar de zon vrij naar binnen kan schijnen. Er zijn eco-tuinen, natuurlijke zwembaden tussen rotsen, vers eten geserveerd op banaanbladeren en er wordt gezorgd voor vogelsoorten die met uitsterven worden bedreigd. Maar de kinderen werken er (ook) op Ipads, dus de tijd staat niet stil in de jungle.

Het doel van de school is dan ook om een lerende gemeenschap te creëren die duurzaamheid bevordert in de hele wereld. Ze hebben een achttal waarden van waaruit ze handelen: integriteit, verantwoordelijkheid, empathie, duurzaamheid, vrede, gelijkwaardigheid (‘equity’), gemeenschap/maatschappij (‘community’) en vertrouwen.

Green School Way
De ‘Green School Way’ is de naam die de school heeft gegeven aan hun ‘hoe’: in een natuurlijke, muurloze omgeving, geïntegreerd met de lokale gemeenschap wordt ondernemend onderwezen over en ten bate van duurzaamheid. Deze holistische, leerling-gestuurde benadering inspireert en sterkt leerlingen om ‘groene leiders’ te worden, aldus de school. Bij elke beslissing wil de school stilstaan bij drie uitgangspunten: wees lokaal, laat je door je omgeving (de natuur) leiden en bedenk hoe je keuzes je kleinkinderen zullen beïnvloeden.

Plezier
Oprichter John Hardy had zelf een geen leuke schooltijd gehad als kind (werd vaak dom genoemd door zijn docenten) en wilde dat koste wat kost vermijden voor zijn eigen kinderen. Dat was een van de redenen dat hij hen thuis lesgaf. Met dat plezier zit het hier volgens mij wel goed. Als ik aan kom lopen hoor vanuit de verte hoor al gezang, gelach en gepraat. Ik voel dat het hier ‘anders’ is.

Ik krijg het gevoel dat de leerlingen merken dat ze echt iets kunnen veranderen en kunnen bijdragen aan een betere wereld. Daarom zijn de kinderen ontzettend betrokken, actief en voelen ze zich krachtig. Ze wachten niet op de docent die hun verteld wat ze moeten doen, maar denken zelf na over wat ze willen doen.

Leerling-gestuurd
De docenten zijn beschikbaar voor wat elke leerling graag wil doen, en stellen de nodige vragen erover om te borgen dat er over nagedacht wordt: Hoe kunnen we je helpen je doel te bereiken? Wat zijn jouw eigenschappen? Wat zijn je talenten? Wat wil jij ontwikkelen? Kinderen zetten met hulp van de docenten projecten op, waarvan sommige nu zelfs gegroeid zijn tot buiten de school. Er heerst een gezond gevoel van competitie, een gevoel van ‘racen met jezelf’, in plaats van met de ander.

Wat ik daar zag waren individuen die zichzelf goed kennen, verantwoordelijkheid nemen voor zichzelf maar ook voor de hele groep en de wereld om zich heen. Kinderen voelen: ik kan hier mezelf zijn, ik kan hier anders zijn.

Curriculum
Een goede structuur leidt tot meer creativiteit, zo geloven ze ook op de Green School. Kinderen voelen dat ze overal kunnen gaan en staan waar ze willen, maar worden begeleid tot een bepaald punt, zonder hen keuzes af te nemen. Als een kind iets wil leren, een taal bijvoorbeeld (welke taal dan ook), dan is dat mogelijk.

Er wordt geen huiswerk opgegeven en toetsen worden alleen door de docenten ingezet om te meten op welk niveau een kind zit. Het kind zelf of de ouders krijgen nooit de cijfers te zien. Het enige wat ouders te horen krijgen is of het kind in een bepaald vak aan het beginstadium is, het midden of dat het klaar is.Op de Green School wordt niet alleen geleerd uit boeken, maar zijn de leerlingen ook lichamelijk en creatief actief.

Connectedness
Moeten we nu allemaal naar Bali om te zien hoe ze het daar doen? Nee, vertelde een moeder die ik sprak. In de kern gaat het over ‘connectedness’. Een connectie (verbondenheid) met jezelf, connectie met anderen, connectie met de natuur en een connectie met krachten groter dan jij zelf. ‘Het idee van connectie gaat over creatief zijn met de ruimte waarin je bent en alles om je heen en die connecties aanmoedigen. Dat is overal mogelijk’, zo vertelde de moeder.

Chris Thompson, die mij rondleidde op de Green School, zei: ‘Het zou niet eens een vraag moeten zijn of kinderen van school houden of niet. School zou zoals een zonsondergang moeten zijn. Niemand vraagt zich af of hij van een zonsondergang houdt of niet.’ Hij bedoelt maar te zeggen: dat we van een zonsondergang houden is vanzelfsprekend, ook al vindt die iedere dag plaats. Zo zou school ook voor kinderen moeten zijn.

Terwijl ik na de rondleiding nog blijf rondhangen, wil ik eigenlijk niet meer weg. Het liefst wil ik zelf weer kind zijn en opnieuw mijn schooltijd meemaken, maar dan op deze plek.

Ilse Krabben is columnist voor Oudervereniging Balans en theatermaker, dit is haar website.