Stichting Nivoz logo
English
Sterkt leraren, schoolleiders en betrokkenen bij de uitvoering van hun pedagogische opdracht

Nivoz Podium

20 maart • Onderwijsavond • Terugblik

Femke Kaulingfreks op NIVOZ-onderwijsavond in Rotterdam: 'Kansengelijkheid of keuzegelijkheid. Naar een pedagogiek van solidariteit '

Jongeren willen heel graag meedoen, zegt Femke Kaulingfreks, maar wel als gelijkwaardige gesprekspartner. Ze was op woensdag 20 maart de spreker op de NIVOZ-onderwijsavond in het Rotterdamse Dokhuis  Femke is sinds 2018 lector Jeugd en Samenleving bij InHolland. Daarnaast bekleedt zij sinds begin 2023 de Wibautleerstoel aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) en verzorgde ze aansluitend de jaarlijkse Participatielezing. De titel van haar voordracht is Kansengelijkheid of keuzegelijkheid: Naar een pedagogiek van solidariteit. Op deze terugblikpagina lees je een verslag en andere publicaties n.a.v. deze avond.

In zes NIVOZ-onderwijsavonden gaan we samen met onze sprekers op zoek naar voorbeelden in onderwijs en onderzoek waarin vertrouwen het uitgangspunt vormt. De sprekers nemen daarbij hun perspectieven en ervaringen uit verschillende wetenschapsgebieden en onderwijspraktijken mee.

Op deze terugblikpagina lees je terug:

Over Femke Kaulingfreks

Politiek filosoof en antropoloog Femke Kaulingfreks is verbonden aan InHolland als Lector Jeugd en Samenleving. Daarnaast bekleedt zij sinds begin 2023 de Wibautleerstoel aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) en verzorgde aansluitend in april de jaarlijkse Participatielezing van Movisie.

Steeds meer jongeren ervaren wantrouwen, bijvoorbeeld naar de overheid, maar ook richting het onderwijs als instituut. Waar komt dat wantrouwen vandaan? Femke Kaulingfreks' onderzoek naar de leefwerelden van jongeren laat zien dat jongeren afhaken als ze het gevoel hebben dat ze alleen mee mogen doen op de voorwaarden van volwassenen. Jongeren krijgen wel vertrouwen als ze echt mede-vormgever mogen zijn, met hun eigen taal, vorm en stem. In de context van onderwijs vraagt herstel van vertrouwen om een ander type relatie tussen leraar en leerling. Femke Kaulingfreks spreekt daarbij - in navolging van Paulo Freire - van een pedagogiek van solidariteit. Wat gebeurt er als we die pedagogiek radicaal doortrekken binnen het onderwijs? Wat voor leraar zien we dan, maar ook welke vragen roept dat op?

Jaarthema

De samenleving staat op dit moment voor meer dan genoeg grote vragen en urgente uitdagingen, en dit geldt ook voor het onderwijs. Grote maatschappelijke kwesties zoals klimaat, energie en ongelijkheid worden meer en meer voelbaar op individueel niveau. Geluiden van psychische klachten, prestatiedruk en een gebrek aan vertrouwen in en verbondenheid met anderen nemen toe. De jeugd heeft de toekomst, maar de samenleving lijkt complexer dan ooit.

Het lopende schooljaar 2023/2024 staat ‘vertrouwen als kernwaarde’ in de schijnwerpers. Vertrouwen zien wij als basis voor de relatie tussen leraar en leerling en als voorwaarde om tot leren te komen. De leerling heeft vertrouwen nodig in zichzelf en in de ander om te komen tot een collectief vertrouwen in het samen leren en samen leven. Vertrouwen in de professional is essentieel voor het gevoel van autonomie en zeggenschap over het eigen vak.

Vertrouwen moet niet naïef zijn, of blind, maar altijd een vertrouwen ín het vertrouwen als uitgangspunt voor onze ontmoeting met de wereld. Gert Biesta (2017) stelt:  “Als we zeggen dat we ergens vertrouwen in hebben, dan gaan we ervan uit dat het goed zal komen. We nemen daarmee een voorschot op de toekomst, op datgene dat nog niet is, nog niet heeft plaatsgevonden”  Misschien nemen we dus zelfs een risico op het goede.    

Ondanks dit risico zouden we moeten kiezen voor vertrouwen, omdat het de meeste kans geeft op (mede)menselijkheid. We moeten ervan durven uitgaan dat de meeste mensen deugen, zoals Rutger Bregman (2019) stelt en ons touwtje weer uit de brievenbus laten hangen, aldus Jan Terlouw.

Driebergen én Rotterdam
NIVOZ heeft voor de lopende schooljaargang zes Onderwijsavonden geprogrammeerd. Daarvan vinden er drie in Driebergen plaats, in het vertrouwde theater Maitland op landgoed de Horst dat plaatsbiedt aan maximaal 270 mensen. De andere drie avonden zijn in het Dokhuis in Rotterdam, de plek waar NIVOZ naartoe is verhuisd. Daar kunnen 50 mensen in ons auditorium/kleine theater, maar kun je er ook bij zijn via een live-streaming (kosten 10 euro).

Dokhuis, Doklaan 10, 3087 CB Rotterdam
Parkeren (betaald) voor de deur en in de wijk.
Met OV is de dichtstbijzijnde metrohalte Maashaven, dichtsbijzijnde busstation Dokhaven


Rotterdam - Het Dokhuis, Doklaan 10

Driebergen - Theater Maitland, De Horst 1

Tijden
Alle NIVOZ-onderwijsavonden beginnen om 19.30 uur en eindigen rond de klok van 21.30 uur. Vanaf 19.15 uur is de deur open. Meer info over deze avonden en de sprekers vind je achter de link.

Losse tickets

  • Een ticket kost 40 euro. Op de afzonderlijke aankondigingspagina's - zie hierboven - kun je losse kaarten kopen, per avond dus.
  • Ben je student, dan kun je er voor 15 euro bij zijn. En vragen we je een mail te sturen naar onze backoffice: [email protected]. We stellen in Driebergen 25 plaatsen beschikbaar voor studenten, in Rotterdam vijf.

Deelnemen en kosten? Maak gebruik van je eigen scholingsbudget!

Als leraar of docent kun je voor ‘professionalisering’ gebruikmaken van het jaarlijkse scholingsbudget. Dat bedrag ligt gemiddeld op 500 euro in primair onderwijs en is ongeveer 600 euro voor docenten in het voortgezet onderwijs). Voor een schoolleider ligt er 3000 euro klaar. Iedereen kan daar aanspraak op maken. De AOb heeft de afgelopen jaren afspraken gemaakt. Je leidinggevende of schoolbestuur zal je verder kunnen helpen. 

Bekijk ook deze link: https://www.aob.nl/professionalisering/scholing-en-cao/

Delen:
Op de hoogte blijven?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief