Amos Lee’s Soul Suckers, ofwel wat muziek kan doen

21 oktober 2019

Voor docent Mike Louwman was het nummer Soul Suckers van Amos Lee ooit een lied dat hem als puber hielp te denken dat alles ook weer goed gaat komen. Met dank aan zijn docent Drama van toen. Zelf liet hij dit nummer onlangs aan zijn leerlingen horen, op zijn nieuwe school waar het voor hem nog best even wennen is, en hij schreef een sfeerverhaal over wat dat met hem deed.

De muziek komt uit mijn telefoon, die op de grond ligt; ik wist zo gauw geen betere plek. Leerlingen zitten eromheen, alsof ze ‘m gaan begraven. Er zijn geen sprekers. Iedereen zit op een stoel en kijkt naar buiten of naar binnen. Alles mag. Alle gedachtes mogen. Sommige leerlingen lachen. De meeste zijn stil. ‘Mooi nummer’, hoor ik iemand heel zacht zeggen. In de verte horen we auto’s voorbijrijden. Ik denk aan de rest van mijn dag, aan de leerling die er vandaag niet is, aan het weekend, aan een moeilijk gesprek. Dan luister ik een tijdje naar de muziek. Inderdaad een prachtig nummer: Soul suckers, van Amos Lee.

Ik denk terug aan de generale repetitie. Het is 2005 en ik zit in de vijfde klas. Voor het vak Drama voeren we de voorstelling Biedermann en de brandstichters op. Ik speel één van de Biedermannen. Ik heb veel tekst en ben bloednerveus. Onze docent heet Michel Pijpers en hij laat Soul suckers horen. Hij vertelt ons dat we het kunnen, dat we vertrouwen mogen hebben in onszelf en vooral: dat we los moeten laten. Laat het maar gebeuren, het komt wel goed, wees niet te gespannen. Het is makkelijker gezegd dan gedaan, maar het nummer versterkt in mij het gevoel dat inderdaad alles goed komt. Met de groep staan we bij elkaar, we halen een aantal keer diep adem en roepen dan heel hard: ‘Soul suckers!’

Leerlingen uit de tweede klas bewegen in een hoge versnelling door de school. Ze willen veel, door elkaar, alleen en met elkaar. Er is tussen alle positieve energie ook onrust voelbaar. Een aantal leerlingen staat onder spanning. In de dagstart, een half uur van leerlingen met hun coach, hoor ik waar de spanning vandaan komt. ‘Ik moet morgen een toets inhalen maar ik ga ‘m niet halen. Dan faal ik ‘m hard en kan ik nooit naar vwo’, zegt een meisje. Ze haalt pas adem als ze haar hart heeft gelucht. Ik zeg haar dat ze mag falen, dat ze de toets niet goed hoeft te maken om toch naar vwo te kunnen. Misschien lukt dat, misschien niet, laat het gebeuren. Soul suckers!

Een jongen achter haar baalt van de internetverbinding. ‘Schijtwifi hier altijd’, moppert hij, en hij klapt zijn IPad dicht en weer open. Twee meisjes klagen fluisterend over een docent, ik hoor net niet over wie ze het hebben. Een groepje ligt met een ander groepje in de clinch over iets wat gisteren in de aula is gezegd of helemaal niet. Een jongen vooraan in de klas vindt dat ik meer moet opletten in de les, want ‘bepaalde leerlingen gamen heel veel’. Twee meisjes zitten tegen de verwarming met hun jassen aan, want het is ‘kapot koud’ en ze gaan ‘never nooit’ hun jas uit doen.

Amos Lee draait overuren. Ik vertel aan de meisjes dat de docent het beste met ze voor heeft, dat ze hem of haar kunnen helpen. De ruziënde groepjes haal ik uit elkaar en zet ik willekeurig weer aan de twee tafels waar ze vandaan kwamen. Ik laat hen bespreken waar het misging. Tegen de jongen vooraan zeg ik dat ik niet alles overzie wat er in de klas gebeurt en dat dat niet erg is. De meisjes bij de verwarming vraag ik hun jas op te hangen en ergens anders te gaan zitten, omdat ik de verwarming hoger ga zetten. Tot slot loop ik langs bij de klagende leerling. Wifi doet het weer, zie ik, want hij zit alweer vrolijk te gamen.

Mike Louwman was o.a. docent Nederlands op RSG Pantarijn in Wageningen; vanaf schooljaar 2019-2020 werkt hij op Academie Tien in Utrecht. De columns over zijn eerste jaren voor de klas zijn gebundeld onder de titel 'Als docent'. In het najaar van 2018 is 'Als docent 2' uitgekomen.