Onderwijskunst, het is de profielnaam waaronder Marjanka van Maurik en Ino de Groot toekomstige basisschoolleraren anders naar hun vak laten kijken. ‘De kunstvakken staan er niet zozeer centraal, het gaat veel meer om een speelse en creatieve manier van lesgeven.’ In deze NIVOZ-podcast nemen ze ons mee in hun praktijk.

Ze werken al meer dan twintig jaar op de Marnix Academie in Utrecht, de één vanuit een beeldende achtergrond, de ander vanuit muziekeducatie. In hun lessen gaat het eigenlijk vanaf het allereerste begin over vertrouwen, ook in het leervermogen van de ander, over spelen, over de ontwikkeling van kinderen en over de context waarbinnen je je op jouw school beweegt.  ‘Zonder dat we het daar over hebben, gaat het over hoe je je verhoudt tot jezelf, de ander en de wereld. Wie ben ik? Wie wil ik zijn voor de klas, bij die kinderen? En mag ik zo zijn? Dat is soms een strijd.’

Marjanka nam deel aan het online NIVOZ-spelvierluik en herkende de wat meer intuïtieve en onderzoekende manier van werken. In deze podcast regent het praktijkvoorbeelden waarin de Pabo-student – de aankomend leraar – uitgedaagd wordt om binnen de structuren, zijn eigen vragen te stellen. En vooral ook om ‘spelenderwijs’ met kinderen op ontdekkingsreis te gaan en echt in ontwikkeling te blijven. ‘Het lijkt aan de buitenkant soms een chaos. Maar we weten wat we doen, waarom we iets doen. Dat is waar we ook studenten naartoe willen brengen.’

Het profiel Onderwijskunst – waarover hier een en ander aan onderbouwing is opgeschreven -  doet onder meer aanspraak op de verbeelding, een begrip dat zeker bij Ino de Groot een wereld opent. Ook in relatie tot de leraar die je wilt zijn. Uit werk van onder meer Jelle Jolles, Gert Biesta en Edward de Bono halen ze inspiratie, maar evengoed zijn ze nieuwgierig naar andere bronnen en zeker die door de studenten zelf zijn aangeboord. “Ons bestaan moet begrepen worden als een ‘bestaan-in-dialoog’ met het andere en de ander”, zo wordt Biesta geciteerd. Nog erger, zegt Ino: ‘Ik besta niet zonder de ander. Zonder studenten ben ik geen leerkracht.’

Hun aanpak slaat binnen de Marnix aan. Het gros van de studenten loopt met ze weg en moet op vrijdagmiddag echt worden weggestuurd. ‘Natuurlijk, ze kennen ons al, vanuit de lessen beeldend en muziek in eerdere jaren. En onze visie op onderwijs kleurt natuurlijk ook dié praktijk. Het verbeelden ligt ook daar als een basis onder ons werk. Het gaat over het tonen van eigen gedachten, gevoelens en ervaringen.’

En dat leidt - in afstemming met kennis van de wereld waarin je opereert en de school waar je werkt - tot inspirerende en levendige praktijk. In deze podcast regent het praktijkvoorbeelden. ‘Een jongen deed zijn eindpresentatie op zijn school. Wat die allemaal met rekenen gedaan heeft en waar die de kinderen betrokken heeft en hoe die ze heeft laten doen, soms in de richting van kunst, soms in de richting van spel. ze pakken het bewegend leren heel erg op. Dus er komt een ontdekking: Wat is dat leuk, dat lesgeven! Spelen met leerstof en leerlingen gericht op leerlingen, in plaats van dat je keurig een methode zit te doen.’

Montage en redactie: Rob van der Poel