Podcast over onderwijslessen bij SAAM*: ‘Blijkbaar creëren we te weinig goede momenten dat kinderen écht op zichzelf zijn aangewezen.’

7 oktober 2020

‘Ik hoop dat deze coronatijd bijdraagt aan het losschudden van het systeem en de structuren die leraren soms ook echt in zichzelf hebben gebouwd,’ zegt Edith van Montfort, bestuurder van SAAM* in deze NIVOZ-podcast. Op bezoek bij een van de 26 scholen, OBS de Tuimelaar, kijkt zij samen met leraar Bart Vermeulen of er lessen te leren zijn in deze kwetsbare onderwijstijd.

Je kunt je abonneren op de NIVOZ-podcast via Spotify en Apple Podcasts. We hopen ongeveer tweewekelijks te blijven publiceren. Je krijgt dan bij elke publicatie automatisch een melding.

In deze podcast schuiven NIVOZ-collega's Rikie van Blijswijk en Rob van der Poel aan in Veghel, op De Tuimelaar, niet de enige school waar veel is gebeurd vanaf het moment dat de samenleving en dus ook de schoolpraktijk door het corona werd getroffen. Van Montfort en Vermeulen – werkzaam in groep acht - spreekt over de urgenties die er waren, over de professionele ruimte die al dan niet is gepakt - door kinderen en leraren - en over de confrontatie die er soms was en dus te overdenken geeft. ‘We hebben meegemaakt dat leerlingen die vastliepen qua resultaten opeens wel vooruitgingen. Dat is eigenlijk treurig, dat ze dus buiten jouw onderwijsplek blijkbaar tot beter leren kwamen. Maar daar moet je iets mee. Het verplicht je om daarover na te denken.’

Bij SAAM* werd er vanaf medio maart snel gehandeld en geschakeld. Van Montfort en Vermeulen komen met allerlei voorbeelden waarmee het contact met leerlingen, ouders en collega’s is gezocht, in een grote variëteit en regelmaat en omdat de kwaliteit van onderwijs nu eenmaal per definitie gemaakt wordt in de verbinding. En – zeggen ze in koor – met online instrumenten en ict-oplossingen kom je een heel eind, maar dat is niet de kern. ‘Ik zit nu bijna 25 jaar in het vak. ik had dus wel zoiets van het lukt me best wel goed om mijn leerlingen aan te sturen, ik schatte dat de zelfstandigheid best wel hoog was, maar dat viel zo tegen. Ik ben er echt van geschrokken. Ik zit zelf nog helemaal niet in die fase dat leerlingen zichzelf wel even aansturen.’

Ik schatte dat de zelfstandigheid best wel hoog was, maar dat viel zo tegen. Ik ben er echt van geschrokken'' Bart Vermeulen, leraar OBS de Tuimelaar.

Vermeulen zoekt het bij zichzelf en zijn leerlingen en in het gesprek met zijn collega’s. Hij heeft de moed om zich kwetsbaar op te stellen. En hij denkt breder.  ‘Als je het hebt over kinderen zelfstandig krijgen, autonoom krijgen. Dan moet je misschien het onderwijs dus anders organiseren, de after coronaparty zeg maar. Ik bedoel: blijkbaar creëren we te weinig goede momenten dat kinderen echt op zichzelf zijn aangewezen. Het is altijd ‘kort even iets zelf doen’. Met een opdrachtje of taakje. Maar echt durven loslaten, en even bewust laten vallen, ja, dat ben ik nu wat meer aan het opzoeken.’

Bij SAAM* zijn er al snel Gouden regels opgesteld, aan aantal richtingwijzers waarmee het onderwijs door de professionals zelf, op 26 verschillende scholen, met verschillende concepten en populaties, in een groot palet aan kleuren, verder vormgegeven kan worden. De speelruimte is groot, maar vrijblijvend is het zeker niet, zegt Edith van Montfort. ‘Ik houd enorm van pionieren, maar ik hou ook wel dat het met kwaliteit gebeurt. We hebben echt een paar stevige inhoudelijke uitgangspunten. We zeggen tegen iedereen: verhoud je daartoe, maar jullie zijn de professionals. Jullie zijn de eigenaar’

Ik houd enorm van pionieren, maar ik hou ook wel dat het met kwaliteit gebeurt. We hebben echt een paar stevige inhoudelijke uitgangspunten.'' Edith van Montfort, bestuurder SAAM*.

Met een overall werkgroep en clusterteams probeert SAAM* de grote vragen te tackelen en in de praktijk klaar te zijn voor de dag van morgen. Flexibiliteit, solidariteit en plezier wegen daarin zwaar. Van Montfort: ‘De verbondenheid in en met de vijf verschillende clusters is erop gericht: we moeten elkaar ook samen optillen. In de zin van eerst: we maken verbinding, daarna gaat het over de manier van verbinding maken. En over de kwaliteit van instrumenten en tools. Het is onderling heel stimulerend. We hebben collega’s en kinderen uitgedaagd en echt al veel gave dingen gezien.’

Bart Vermeulen – zelf een van de voortrekkers in dat proces, maar ook nog onderzoekend – geniet van alle experimenten om hem heen. En hij is zeker niet de enige. ‘Je voelt bijna een soort gezonde concurrentiestrijd, omdat dan een collega die bijna met pensioen is, ineens aankomt met allemaal foto’s. Daarop zie je dan leerlingen met een eigen schilderij. Hebben ze gewoon allemaal Mona Lisa’s gemaakt! En dat werd dan ook gewoon op Twitter gedeeld. Dan denk je toch, hé, dat is goed bedacht van die ouwe, dan ga ik dus ook even een tandje bijzetten.’

             

Redactie en montage: Rob van der Poel