Coro-NA. Hoe gaan we straks 'gewoon'​ weer aan de slag?

15 april 2020

Onderwijsadviseur Hartger Wassink kreeg de vraag of hij tips had voor scholen en teams om zich voor te bereiden op de situatie na de crisis. Gaan we dan gewoon weer aan de slag? Hoe kunnen we vasthouden wat we ‘geleerd’ hebben? De volgende ideeën kwamen bij hem naar boven. Hij deelde het op LinkedIn, wij mogen het hier ook delen.

Dit artikel bestaat uit drie delen:

1. Een goede start begint nu. Wat kun je nu al doen?
2. De eerste ontmoeting(en) als we weer naar school en werk kunnen, zijn cruciaal. Hoe pak je dat aan?
3. Hoe hou je daarna de nieuwe afspraken vast?

1. In het nu, tijdens de crisis

Schrijf op wat je meemaakt, ervaart, en voelt. Al is het maar een paar regels per dag. Gebruik een notitieboekje, dagboek, of gewoon je telefoon. Het is verbazend om te zien hoe je gedachten en gevoelens zich ontwikkelen. We wennen snel aan situaties. Door op te schrijven wat we meemaken, kunnen we terug naar de eerste emoties, de eerste inzichten die we kregen.

Denk nu af en toe al na over straks. Schrijf op wat je a) echt van waarde blijkt te vinden, nu er zo veel is weggevallen en b) wat je achter je zou willen laten als je straks weer ‘gewoon’ aan de slag gaat. Let op welke nieuwe oplossingen en samenwerkingen (plotseling) mogelijk blijken te zijn, noteer dit.

Verzamel bronnen. Interessante artikelen, voorbeelden, filmpjes, inspiratie voor straks. 

Voer het gesprek hierover. Kom af en toe bij elkaar (online) om het ook hierover te hebben. Even te reflecteren, en niet alleen maar praktisch aan de slag te zijn.

2. Voor de eerste ontmoeting

Maak er een bewust moment van, waarin iedereen weer gelijk start. Als dat niet meteen lukt of kan, plan dan een moment in de eerste dagen dat er zoveel mogelijk mensen aanwezig kunnen zijn. Neem de tijd om elkaar weer even te zien en te spreken. Verhalen te delen, stil te staan bij wat mensen meegemaakt hebben. Neem als leidinggevende hier een zichtbare rol in, wees er voor het team.

Plan ook in de eerste tijd een studiedag om te reflecteren op wat de periode heeft opgeleverd. Maak hierbij gebruik van wat mensen tijdens de crisis verzameld en gedeeld hebben. Wacht hier niet te lang mee. Het risico is dat je al snel weer in de routine van alledag zit en het niet meer zo urgent lijkt. Weersta de (misschien gigantische) druk om zo snel mogelijk weer aan de slag te gaan, zaken te regelen.

Maak vooral duidelijke afspraken over wat jullie samen afspreken NIET meer te doen. Afspreken van goede voornemens is niet moeilijk, stoppen met routines om daar ruimte voor te maken is het allermoeilijkst. Spreek af welke nieuwe routines voor die oude routines in de plaats komen, dat helpt. Het is soms net stoppen met roken.

3. In de eerste tijd daarna

Spreek een evaluatiebijeenkomst af, waarin je terugkijkt, of het gelukt is te stoppen met die oude gewoontes

Kijk ook terug op wat de nieuwe routines opleveren. Richt je in dat gesprek op wat jullie van waarde (blijken te) vinden in onderwijs. Hoe kun je op een nieuwe, andere manier naar ‘resultaat’ en ‘opbrengst’ van je werk kijken? Welke ruimte geeft dat voor nieuwe aanpakken?

Denk terug aan de (positieve) energie van tijdens de crisis: welke mogelijkheden waren er plotseling, die er eerder niet waren? Zien jullie die mogelijkheden nog steeds? Wat kunnen we hiervan opfrissen?

Hartger Wassink is zelfstandig onderwijsadviseur en -begeleider, met name op gebied van leiderschap, bestuur en toezicht. Hiervoor werkte hij vijf jaar bij NIVOZ. Dit is zijn nieuwe website, de Professionele Dialoog.