Nog twee weken te gaan en we buitelen al over elkaar. Hoe nu verder? Wat als de scholen wel weer opengaan? Waar de één nog niet over na wil denken, is een een ander al een hele organisatie in zijn hoofd aan het voorbereiden over hoe het misschien zou kunnen lukken. Natuurlijk met beschermende maatregelen en 1.50 meter afstand. Maar er zijn natuurlijk ook mensen die niet verder komen dan de situatie belachelijk of hoegenaamd grappig maken, maar eigenlijk zeggen: ‘No way’, de scholen blijven dicht. Reacties over en weer en eigenlijk kunnen we maar één ding concluderen, hetzelfde zal het niet meer zijn en misschien voorlopig ook niet meer worden.
De afgelopen weken verschenen er steeds meer berichten van onderwijsprofessionals om aan te geven dat er leerachterstanden zouden optreden. En ja, dat zal ongetwijfeld zo zijn. Leraren vertellen hoezeer het gemis is, nu hun leerlingen onderwijs thuis moeten volgen. Onderwijs is belangrijk en we hebben allemaal de neiging om daarop te reageren en de grote verschillen te benadrukken. Hoe het zou moeten en hoe het zou kunnen. Allemaal hele legitieme reacties op een situatie die nieuw is, voor iedereen. We hebben immers nog nooit een pandemie van deze omvang en de consequenties daarvan meegemaakt. We weten van onszelf niet hoe we reageren op onzekerheid, angst, eenzaamheid en verlies. Voor sommigen is dit zelfs de eerste keer dat ze daadwerkelijk de regie verliezen en geen of weinig invloed kunnen uitoefenen op de uitkomst. Weer anderen zijn klaarblijkelijk van mening dat ze onaantastbaar zijn en blijven hevig geloven in de welbekende uitspraak: 'Het zal mijn deurtje wel voorbijgaan.'
We weten van onszelf niet hoe we reageren op onzekerheid, angst, eenzaamheid en verlies. Voor sommigen is dit zelfs de eerste keer dat ze daadwerkelijk de regie verliezen en geen of weinig invloed kunnen uitoefenen op de uitkomst.
Maar niets is minder waar. ‘Het’ gaat aan niemands deur voorbij en we hebben er allemaal mee te maken. Maar we kunnen dat ook, samen. In no time hebben we immers oplossingen moeten bedenken voor iets waarvoor we tot op heden geen draaiboek hadden. We moesten onderwijs gaan verzorgen voor onze leerlingen thuis. We hebben allemaal mogen ervaren hoe het onderwijs zich openstelde, men van alles ging delen en beschikbaar ging stellen, hulp aanbood daar waar mensen vastliepen. Leraren die bij schoolreisjes altijd wegdoken als er een fotograaf langskwam, geven nu digitaal instructie. Ouders pakken zo goed en kwaad als het kan meteen hun taken als begeleiders op en laten zelfs camera’s toe in hun huiskamer zonder ook maar een moment te mekkeren over AVG.
We zullen dus ook met zijn allen moeten nadenken hoe we straks weer van start kunnen gaan. Er zullen nog veel hordes genomen moeten worden, alvorens we de antwoorden kennen en iedereen zich veilig waant. Maar ook hier zal het gaan als met de scholensluiting: we weten het niet, want het is voor iedereen een nieuwe situatie. Hoe graag we ook antwoorden willen hebben van de politiek of geruststellende conclusies uit wetenschappelijk onderzoek, het blijft mensenwerk. Het zijn mensen die onderzoek doen, gegevens interpreteren en analyses maken. Het zijn mensen die besluiten nemen, al dan niet maatregelen afkondigen of versoepelen. Het zijn mensen die inschattingen moeten doen over risico’s en er zal altijd een voortschrijdend inzicht zijn. We leren immers elke dag weer meer, weer bij en ook weer af.
Er zullen nog veel hordes genomen moeten worden, alvorens we de antwoorden kennen en iedereen zich veilig waant. Maar ook hier zal het gaan als met de scholensluiting: we weten het niet, want het is voor iedereen een nieuwe situatie.
Maar dan is het zover, 6 mei of misschien wel september. Eens gaan de scholen weer open en komen de leerlingen weer naar hun klas. Dat startpunt zal voor ieder mens, iedere leerling anders zijn. Een beginsituatie wordt immers bepaald door hetgeen er de afgelopen maanden is gebeurd of wat er juist niet is gebeurd. We weten alleen wat ‘het’ met onszelf heeft gedaan, de coronacrisis en alles wat erbij hoort. We hebben alleen ons eigen perspectief, ons eigen gevoel en weten niet wat onze leerlingen voelen, hebben meegemaakt, al dan niet hebben geleerd of hebben ervaren. De één zal makkelijk over de afgelopen maanden kunnen vertellen, bij de ander hebben we misschien het idee dat ze een lange vakantie achter de rug heeft. En daar tussenin zitten vele variaties die we niet onder het tapijt mogen vegen.
En hoe graag we misschien ook willen beginnen, daar waar we zijn geëindigd. En hoezeer we kinderen ook die achterstand die ze zouden hebben opgelopen op cognitief gebied willen laten inlopen, geduld en contact zal hier eerst gevraagd worden. Geduld en tijd om met elkaar in gesprek te gaan over de afgelopen maanden. Elkaar daadwerkelijk opnieuw leren kennen en een relatie met elkaar aangaan.
De context is al die weken bij een ieder anders en verschillend geweest . Het is belangrijk om van daaruit verder te bouwen en te kijken wat het kind nodig heeft om weer aan te haken, te leren of om zich verder te ontwikkelen.
We hebben een zekere gedeelde betekenis, maar de context is al die weken bij een ieder anders en verschillend geweest . Het is belangrijk om van daaruit verder te bouwen en te kijken wat het kind nodig heeft om weer aan te haken, te leren of om zich verder te ontwikkelen. Neem die tijd, die is nodig. We zitten in een herstelperiode en niet in het oude normaal. Hier wordt nog meer dan voorheen 'passend onderwijs' gevraagd, maatwerk. Maar ook dat gaan we weer doen, omdat we er voor hen zullen zijn, zoals we er ook voor hen waren toen in maart alles opeens anders werd. Eerst pas op de plaats en vervolgens weer de routines met elkaar oppakken, want ook dat geeft veiligheid. Gooi ze niet meteen in die methodes en schoolboeken. Dat komt echt wel weer en sneller dan je denkt. En vergeet nooit dat ‘het’ er niet over hebben, het wegstoppen,meer kapot maakt dan je lief is. Misschien merk jij dat niet nu, maar spijtig genoeg zij dan wel later.
We hebben wel echt ‘iets’ met elkaar meegemaakt, groot en klein. Arm en rijk. Meer of minder.
Rust zal ons ‘redden’.
Karin Donkers is sinds mei 2017 schoolleider en kwartiermaker bij een nieuwe Openbare School van Ronduit Onderwijs geworden, de Vrooneermeerschool in Alkmaar.
Zij schrijft ook over haar ervaringen op haar eigen blog Kardonsch.
Reacties
Peter te Riele
Wijze woorden. Rust zal ons 'redden'. Ik zou daar aan toe willen voegen: 'Vertrouwen zal ons verder brengen'. Zo'n corona-tijdperk is crisis. Wat het met ons doet bepalen we voor een groot deel zelf. In het leven word je groter en sterker door vallen en opstaan. Van je fouten leren. Experimenten aangaan, grenzen verleggen, tegenslagen trotseren, getest worden in onverwachte onvoorziene omstandigheden. Rust, vertrouwen en samen is een krachtige cocktail om Corona-tijdperk om er sterker uit te komen. Geen overhaast 'back to normal' Dan wordt het een Russische roulette waarbij we maar hopen dat het goed komt. Met alle gevolgen van dien. Survival of the fittest is niet het recht van de sterkste, maar de kracht van aanpassen. We moeten de natuur niet in een strijd willen verslaan, respecteren, samenwerken en meeveren is voldoende.
S. Krijnen
En daarbij wil ik volop aandacht vragen voor die leerlingen die al (vaak maanden, soms jaren) thuis zaten. Omdat zij nergens pasten in het passend onderwijs? Hier moet nu een oplossing voor komen.
Inderdaad, relax, kijk eens om je heen, kijk wat wordt gevraagd, wat je kan bieden, wees helder en laat die rompslomp van werkgroepjes (je zoekt elkaar uit je zelf wel op) en vergelijkbare georganiseerde en controleerbare tijdvulling, richt je op je leerling, een voor een.
Reset. Neem je vak terug.
Hinke
Mooi Karin, positief, pro-actief, genuanceerd en reeel!
Elly Roelosen
Een aanpak kan zijn;
Het thuisonderwijs nog twee weken verlengen, in die twee weken gaat elke dag ⅕ van je groep naar school, (of ‘s morgens ⅕ deel en ‘s middags ⅕ deel)
Op school doen zij hun ‘normale’ thuisonderwijs, de leerkracht kan dan observeren hoe de individuele aanpak is van deze kinderen en in hoeverre de kinderen hiermee zelfstandig aan de gang kunnen.
Extra instructie kan worden gegeven waar nodig.
Deze ‘terugkomdag’ geeft de leerkracht ook de kans om elk kind weer eens de individuele aandacht te geven die zij zo gemist hebben.
Dit is tegelijk een mogelijkheid om ‘terug naar de oude situatie’ nog twee weken uit te stellen en te kijken in hoeverre het virus zich nog verspreid.
Als het noodzakelijk is kan deze aanpak voortgezet worden tot aan de zomervakantie.
Nienke van Heerde
Mindfulkids kan hierbij ondersteunend zijn . Niet oordelen en aandacht voor fijne en minder fijne gevoelens.
Ans loonstra beumer
Geweldig verwoord.hier sta ik helemaal achter.slechts kalmte kan je redden.
Natascha
Dank je wel, Karin, voor dit mooie stuk.
Anoniem
Wat een mooi artikel! Inderdaad zo waar.. Iedereen heeft straks eigen ervaringen en herinneringen aan deze tijd, moeilijk en mooi, en gaat dus anders terug naar school. Wij hebben nu te midden van wat natuurlijk wereldwijd een heel moeilijke situatie is op allerlei vlakken eigenlijk een heel fijn ritme... Geen strijd, overprikkeling van school meer. Meer dan ooit plezier in leren. En absoluut zonder slecht woord over de juf en school die super is en hun best doen! Maar dit lijkt zo veel beter te passen. En we weten dat we weer terug moeten. Mijn grote persoonlijke zorg is op dit moment niet Corona, niet het thuisonderwijs, geen leerachterstand omdat het prima gaat, maar dat ik niet weet hoe we weer terug moeten gaan wennen als iedereen blij terugkeert. En dat ik dat haast niet durf te delen omdat dit geen ‘fijne tijd’ hoort te zijn, en we straks blij moeten zijn dat we weer richting ‘normaal’
Hoe fijn is het dan als iemand uit het onderwijs erkent dat teruggaan tijd nodig gaat hebben, ieder op een eigen manier met eigen ervaringen