'Voor deze jongen ben ik geen goede leerkracht'

12 mei 2021

Al weken heeft Brenda, net leerkracht, moeite met een van haar leerlingen: Sander. regelmatig begeven ze zich in een machtsstrijd. Brenda probeert achter het gedrag van de jongen te komen; Nicole Wouters, haar co-teacher, ondersteunt haar daarbij. Na een tijdje is de vraag aan Brenda aan welke groep ze volgend jaar les wilt geven? 'Met Sander meegaan naar groep 4 zou ik ook best willen.'

Al weken stoeit ze met Sander, Brenda, een startende leerkracht in groep 3. Ze vindt het moeilijk zijn gedrag te begrijpen en belandt regelmatig met hem in een machtsstrijd. Ze weet niet hoe ze dit zou kunnen keren. Regelmatig overvalt haar een gevoel van machteloosheid. Een verschrikkelijk gevoel. 'Ik ben geen goede leerkracht voor deze jongen', roept haar innerlijke criticus. Maar ze geeft niet op. Ze neemt de hulp die haar wordt geboden met beide handen aan.  

Voor tien weken word ik, als co-teacher, verbonden aan Brenda en haar klas. We beginnen met een intakegesprek. Daarin stelt Brenda haar hulpvraag heel duidelijk: 'Leer mij achter het gedrag van Sander te kijken'. De weken daarna observeer ik haar in de klas. Ik zie waar ze tegenaan loopt. Ik zie ook het gedrag van Sander. Hij zoekt vaak de aandacht en de nabijheid van zijn juf op, en stelt haar heel veel vragen. Als de groep in de kring zit, wil hij aan zijn tafel blijven zitten. Hij vlucht weg van zijn werk, gaat dan meerdere malen per uur naar het toilet en blijft lang weg. Wanneer hij hier door haar op aangesproken wordt gaat hij met haar de strijd aan. Ik zie dat deze jongen haar nodig heeft, ik weet alleen nog niet waarom.  

De tweede lockdown breekt aan. Helaas kan ik nu niet bij Brenda en haar klas op bezoek. Ik laat Brenda weten dat ik beschikbaar voor haar ben en dat we na de lockdown de draad weer oppakken. De urgentie is momenteel voor Brenda niet zo groot omdat ook Sander vanuit huis werkt.  

Na een paar weken neemt ze contact met me op. Ze vertelt me wat er de afgelopen week in de thuissituatie van Sander is veranderd. We concluderen samen dat dit wel eens een enorme impact op Sander kan hebben. En dat zoiets niet zomaar gebeurt, dat daar maanden van onrust aan vooraf kunnen zijn gegaan wat mogelijk het gedrag van Sander verklaart. Sander komt sindsdien dagelijks naar de noodopvang. De noodopvang is in een ander lokaal dan de klas van Brenda. Zij merkt dat Sander graag bij haar in de klas wil werken, ze weet niet zo goed wat ze hier mee moet. Collega's vertellen haar dat ze daar niet aan toe moet geven ‘want dan krijgt hij weer zijn zin’. Ik vertel haar dat ze hier wel aan toe mag geven als zij dat wil. Hij heeft haar nodig nu. Zij is zijn stabiele factor op dit moment. Het zou zomaar eens een mooie gelegenheid kunnen zijn om de relatie met hem te verbeteren. Ik adviseer haar  duidelijke kaders aan te geven. Laat hem weten van hoe laat tot hoe laat hij bij je kan komen zitten en wat je op dat moment van hem verwacht. Ik adviseer haar dit ook even af te stemmen met haar directie zodat die weet waarom zij deze keuze maakt en zij daardoor van dichtbij kan worden gesterkt in haar keuze.  

Gelukkig mag ik na de lockdown vrij snel weer bij Brenda en haar klas op bezoek. Ik vind een moment om met Sander in gesprek te gaan. Nog voordat we in een rustig kamertje zitten begint hij te vertellen over zijn thuissituatie. Hoewel het nu rustig is, is hij bang dat het nog een keer gaat gebeuren. Hij moet er vaak aan denken.  

Ze is precies de goede leerkracht voor hem

 

De weken daarna zijn Brenda en ik iedere week 1 uur samen in de groep. Ik observeer, fluister haar in wat ze zou kunnen doen of zeggen tegen Sander en neem  een stukje van de les over zodat zij kan observeren hoe Sander juist wel of juist niet reageert. Na het uur in de groep bespreken Brenda en ik na wat we gezien en ervaren hebben. Ook geef ik haar tips die ze de komende week uit kan proberen.  

Het is mooi om te zien hoe beiden elkaar steeds beter verstaan. Hoe Brenda haar zelfvertrouwen steeds meer terugvindt en open staat om te leren en steeds nieuwe dingen wil proberen om Sander te bereiken. Hoe Sander zich steeds meer op zijn gemak voelt in de groep, in de kring naast haar komt zitten en laatst een hele ochtend niet naar de wc is gelopen. Ze hebben steeds minder strijd met elkaar.  

Vandaag spreek ik Brenda weer en vraag haar of ze al weet aan welke groep ze volgend jaar les gaat geven. Ze heeft bij de directie aan mogen geven welke groepen haar voorkeur hebben. Die voorkeuren lopen uiteen van groep 1-2 tot en met groep 8. Breed inzetbaar, deze juf. 'Maar ik zou ook nog wel een keer groep 3 willen doen omdat ik nu weet wat er allemaal aan bod komt in dat jaar'. 'En met Sander mee gaan naar groep 4 zou ik ook graag willen.'

Die laatste zin... ik voel een rilling over mijn lijf. Ik vraag haar of ze een aantal weken geleden had gedacht dat ze die ooit uit zou spreken. Dat had ze niet van zichzelf gedacht. Ik laat Brenda weten dat ik het enorm in haar bewonder dat ze zich open heeft gesteld voor Sander. Dat ze achter zijn gedrag is gaan kijken. Dat ze de relatie met hem is aangegaan, en erop mag vertrouwen dat ze precies de goede leerkracht is voor hem!

Nicole Wouters is medewerker van het Bovenschools OndersteuningsTeam van Stichting Xpect Primair en basisschoolcoach, directieondersteuner en vertrouwenspersoon op basisschool Klinkers in Tilburg.