'Laten we kinderen opvoeden die niet hoeven te herstellen van hun jeugd!'

14 maart 2017

Je zou kunnen denken dat Natasja de Kroon in haar jeugd gepest is. Dat haar strijd voor een 'beter schoolklimaat' hieruit voortkomt. 'Maar ik ben niet gepest. En toch ben ik een pest-slachtoffer. Zoals we dat allemaal zijn,' schrijft ze in een bijdrage, waarin ze haar biografie als onderwijsbegeleider onder de loep heeft genomen. Immers: Geen kind droomt ervan een pester te worden. Elk kind wil een held zijn. Maar in plaats van helden worden we pesters, gepesten, omstanders of buitenstaanders.

Je zou kunnen denken dat pesten het grootste probleem is binnen onze scholen. Maar pesten is slechts een symptoom. Het komt voort uit isolatie, onzekerheid en eenzaamheid. En daar moeten wij met zijn allen iets aan doen.

Ik ben niet gepest. Maar ik ben wel heel alleen geweest. Ik heb mijn schooltijd doorgebracht zonder vrienden. In eerste instantie omdat ik van buiten kwam. Maar ook omdat pesten niet in mijn wereldbeeld paste. Door mij te verzetten tegen het pesten kwam ik buiten de groep te staan.

Tegen de tijd dat ik naar de middelbare school ging, miste ik de vaardigheden om mij te handhaven in een groep. Door mijn isolatie had ik niet de kans gekregen deze te oefenen. Dag in dag uit fietste ik alleen naar school. Twaalf kilometer heen, twaalf kilometer terug. In stilte fietste ik naar school. In stilte bracht ik de pauzes door, de vele tussenuren, de lessen. In stilte wachtte ik op de dag dat iemand mij op zou merken, dat een docent in mij een groot talent zou ontdekken, mij zou zien. Het gebeurde niet.

Ik verstond de kunst onzichtbaar te zijn. Het lukt mij volledig onopgemerkt door school te wandelen. Kijkend naar de anderen, die lachend in groepjes bij elkaar stonden, vroeg ik mij af wat er mis met mij was. Hoe het toch kon dat ze niet zagen dat hoe leuk ik was.

Pas als student maakte ik vrienden. Niet veel, maar wel een paar voor het leven. Zoals met zo velen is het goed gekomen met mij. Voor sommigen is dit een excuus om niet te willen veranderen. Maar ergens in mij huist iemand die nog altijd verbaasd is dat mensen haar leuk vinden. Ergens in mij reist de eenzaamheid altijd met mij mee.

Zoals de gepeste zijn onzichtbare wonden met zich meedraagt, lopen veel mensen rond met beschadigingen uit hun jeugd. Voor sommigen zijn die beschadigingen het begin van ontkoppeling. Een ontkoppeling die leidt tot gedrag waarmee zij zichzelf of anderen beschadigen.

Ik vind dat onze kinderen recht hebben op een gelukkige en pestvrije school. Een school waar niemand wordt buitengesloten. Waar kinderen leren op een goede manier met zichzelf en anderen om te gaan. Waar leerkrachten model staan en fungeren als moreel kompas. Opdat onze kinderen mogen opgroeien met het gevoel dat ze volledig gezien zijn, verbonden met anderen en met zichzelf. En zo hun volle potentieel tot wasdom kunnen brengen.

Laten wij samen kinderen opvoeden die niet hoeven te herstellen van hun jeugd!

Natasja de Kroon is docente Pedagogiek aan de PABO.