Je nieuwe (vo)-school en jezelf leren kennen

22 februari 2019

In de VS is er een vo-school waar een jaar lang wekelijkse bijeenkomsten worden georganiseerd voor hun brugklasleerlingen om kennis te maken met de school en zichzelf: het 7th Seminar. Rikie van Blijswijk was bij een eerste bijeenkomst van het seminar en geeft een samenvatting van hoe het werkt en deze waardengedreven school hun nieuwe leerlingen meeneemt in hun missie en visie.

​​​​​​​In het onbeduidende stadje Devens in New Engeland in de Verenigde Staten staat de Francis W. Parker school, een zogenaamde 'Essential School', waar leerlingen zichzelf, de ander en de wereld leren kennen én leren verantwoordelijkheid daarvoor te nemen. Het onderwijs is sterk waardengedreven en vraagt om een uitgebreide kennismaking aan nieuwe leerlingen. 

Je leren thuis voelen in school
Als brugklasser kom je ineens op een heel ander soort school terecht dan je hiervoor kende. De eerste periode kan er veel onzekerheid zijn: Hoe gedraag ik mij hier? Wat wordt er van mij verwacht? Wie ben ik als leerling? Om de leerlingen te helpen zich zo snel mogelijk thuis te laten voelen op hun school en om zicht te krijgen op wie ze zijn als leerling, organiseert de Parker school een jaar lang wekelijkse bijeenkomsten voor brugklasleerlingen: het zogenaamde 7th Seminar.

Lesdoelen
De lessen van het Seminar worden geleid door een docent en de leerlingen worden begeleid door vier leerlingen (assistenten)uit de hoogste klas. De lesdoelen zijn:

1. Leerlingen ondersteunen bij een succesvolle overgang van de basisschool naar hun school voor voortgezet onderwijs
2. Leerlingen helpen om hun eigen leerstijl(en), hun sterke kant en hun behoeften te begrijpen
3. Parker’s Habits of Learning (leergewoontes van deze specifieke school) beter begrijpen en bewust te worden van de systemen en verwachtingen van Parker.
4. Ieders behoeften aan academische ondersteuning of uitdaging te identificeren en met leraren samen te werken om aan deze behoeften te voldoen

Vervolgens wordt aan de leerlingen uit de doeken gedaan wat er zoal wordt gedaan in dit 7th Seminar: 'Je werkt zowel samen als individueel. Sommige dagen zul je met jouw hele klas samenwerken. Soms werk je met de klasgenoten aan jouw tafelgroep. Sommige dagen werk je met jouw leraar of de leraar assistent.'

De focus in het Seminar ligt op vijf grote vragen:

1. Hoe begrijp ik Parker?
2. Wie ben ik als leerling?
3. Wat heb ik nodig om optimaal te kunnen leren?
4. Wie ondersteunt mijn leren op Parker?
5. Hoe kan ik dit allemaal oefenen om toe te passen, zodat ik vooruitgang kan boeken in alle aspecten van mijn Parker-ervaringen en een succesvol eerste jaar heb?

Vervolgens krijgen de brugklassers een boekje met werkbladen als hulpmiddel voor het gesprek en reflectie.

Succesvol worden op deze school
De eerste werkbladen uit dit seminar brengt de leerlingen meteen bij zichzelf met behulp van een aantal zelfreflecterende vragen:

1. Hoe denk jij dat dit seminar je kan helpen om succesvol te zijn dit jaar op Parker? Ideeën om mee te beginnen: maak een lijst, schrijf een alinea of maak een tekening om jouw ideeën te illustreren.
2. Brainstorm door een lijst van woorden die jou beschrijven op te schrijven. Ideeën om mee te beginnen: zet op de lijst dingen over jouw persoonlijkheid, jouw interesses/hobby’s, vaardigheden of over wat je hoopt.
3. Wat zouden we over jou moeten weten om je op de beste manier te kunnen helpen? Ideeën om mee te starten:

• Ik ben iemand die…
• Ik vind school het leukst wanneer...
• Ik heb er een hekel aan als…
• Ik word erg blij als...
• Ik raak gefrustreerd als...
• Ik hoop…
• Ik maak mij zorgen..

Kennismaking met de school als organisatie
In het werkboek worden de termen die op Parker worden gebezigd genoemd en in de kolom ernaast wordt uitgelegd wat dat betekent. Een paar voorbeelden:

• Essential Question: een grote, schoolbrede vraag waaromheen een groot deel van het jaarwerk is georganiseerd binnen domeinen.
• Domain: Parker kent vier kennisgebieden: kunst en Humanities, wiskunde, wetenschap en technologie, Spaans en wellness.
• Advisory: Een groep van ongeveer twaalf studenten die elkaar samen met een staflid van Parker dagelijks ontmoeten op verschillende tijden om te focussen op academische adviezen, community service, community conversation, leeradvies, gemeenschapsdienst, gemeenschapsgesprek en recreatie/groepsdynamiek.
• Habits of learning: kwaliteiten en kenmerken die belangrijk voor effectief denken zijn, waaronder onderzoek, expressie, kritisch denken, samenwerking, organisatie, aandachtigheid, betrokkenheid, reflectie en doorzettingsvermogen.

Tenslotte wordt dit hoofdstuk afgesloten met de volgende vraag: Van welke begrippen voel je dat je ze nu echt begrijpt? Van welke termen heb je het nodig om er meer over te horen?

Uitgangspunten van Francis W. Parker Charter Essential School
Het derde deel van het Seminar gaat over de tien gezamenlijke principes, The Ten Common Principles, die de missie/visie van de school vormen. Het gesprek en de lessen hierover beginnen en eindigen met een vraag in het boekje: Welk principe lijkt het meest belangrijk voor jouw leren en ervaring dit jaar op Parker? Waarom?

Wil je meer weten over dit Seminar of de Parkerschool? De leraren van de Francis W. Parker Charter Essential School delen graag hun know how en ervaringen met de bezoekers van deze website. Met deze (PDF) versie krijgt u niet alleen een goede indruk wat van de brugklassers wordt verwacht, maar vooral wat de school hen biedt om alles uit zichzelf te halen voor hun eigen toekomst.

Rikie van Blijswijk is verbonden aan NIVOZ-opleidingen en de redactie van ons platform. Ze is initiator en begeleider van de NIVOZ-coalitie voor opleidingsdocenten.